Zasłonak rzodkiewkowaty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zasłonak rzodkiewkowaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak rzodkiewkowaty

Nazwa systematyczna
Cortinarius ionophyllus M.M. Moser
Nova Hedwigia 14(2-4): 504 (1968) [1967]

Zasłonak rzodkiewkowaty (Cortinarius ionophyllus M.M. Moser) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r., Andrzej Nespiak opisywał ten gatunek jako zasłonak nibyfioletowy, zasłonak czterobarwny lub zasłonak tarczowaty[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 3–8 cm, początkowo półkulisty, potem płaskowypukły, często z dużym garbem. Powierzchnia matowa, włókienkowata lub drobnołuseczkowata z ciemniejszymi, higrofanicznymi smugami. Barwa szarobrązowa do purpurowobrązowej, u starszych owocników brunatna. Resztki zasnówki o barwie żółtobrązowej[3].

Blaszki

Szeroko przyrośnięte, dość rzadkie, u młodych owocników ciemnofioletowe do purpurowofioletowych, u starszych brązowe[3].

Trzon

Wysokość 6–13 cm, grubość 5–11 mm, cylindryczny, sztywny, czasami skręcony. Powierzchnia brązowawa z fioletowym odcieniem i resztkami brązowej zasnówki, czasami tworzącej pierścień lub niekompletne strefy pierścieniowe[3].

Miąższ grzyba

Początkowo wyraźnie purpurowy, potem bardziej brązowy, zwłaszcza w podstawie trzonu. Zapach niewyraźny, smak przyjemny lub lekko gorzkawy[3].

Zarodniki

Eliptyczne, 10–11,5 × 6,5–7 μm, umiarkowanie brodawkowane, silniej na wierzchołkach. Wysyp zarodników rdzawobrązowy[3].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Najliczniejsze stanowiska tego gatunku podano w Europie Północnej, ponadto pojedyncze stanowiska podano w Kolumbii i Kanadzie[4]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 2 stanowiska[2]. Jest rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek narażony na wymarcie[5].

Grzyb mikoryzowy. Rośnie na ziemi w lasach liściastych, zwłaszcza pod grabami i dębami[2]. Grzyb niejadalny[3].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

Zasłonak rzodkiewkowaty charakteryzuje się włókienkowatym, bladobrązowym kapeluszem, fioletowymi blaszkami u młodych owocników i żółtobrunatną zasnówką, często na trzonie tworzącą strefy pierścieniowe. Podobny zasłonak borowikowy (Cortinarius lucorum) rośnie pod drzewami iglastymi, zasłonak pachnący (Cortinarius torvus) ma silnie owocowy (gruszkowy) zapach i rośnie pod bukami[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2018-01-11]. (ang.).
  2. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  3. a b c d e f g Mycoquebec. Cortinarius ionophyllus. [dostęp 2018-01-11].
  4. Discover Life Maps. [dostęp 2018-01-10].
  5. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.