Zawój (heraldyka)

Zawój

Zawój – (nałęczka), jako godło herbowe

Zawój, czyli tortillon – w heraldyce znajdująca się między hełmem a klejnotem spleciona wstęga. Spełnia on tę samą rolę co korona heraldyczna, czyli służy jako element łączący klejnot z hełmem. Najczęściej jest dwubarwny. W heraldyce zawój jest wspomnieniem wiązanych na hełmach chust, które będąc zwilżone wodą, służyły do schłodzenia głowy rycerza podczas krucjaty do Ziemi Świętej. Prosty zawój przekształcił się z czasem, dla potrzeb heraldyki, w bogatą ozdobę herbu, zwaną labrami. Barwy zawoju, nawiązują tam do barw tarczy herbowej oraz godła. W heraldyce brytyjskiej przyjęta jest określona liczba zwojów - widoczne jest sześć, przy czym jako pierwszy powinien występować metal. W heraldyce polskiej odnajdujemy biały zawój zwany nałęczką, również jako godło herbu szlacheckiego Nałęcz.

Kilka przykładów zawojów w heraldyce polskiej

• 
  Herb Albecki
• 
  Herb Allan (Alan)
• 
  Herb Alopeus
• 
  Herb Lecha Wałęsy