Frans Francken Młodszy
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1581 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
6 maja 1642 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
Frans Francken Młodszy lub Frans Francken II (ur. 1581 w Antwerpii, zm. 6 maja 1642 tamże) – flamandzki malarz barokowy, najbardziej znany członek artystycznej rodziny Franckenów działającej przez pięć pokoleń w Antwerpii i Paryżu.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Całe życie był związany z Antwerpią, gdzie w 1605 wstąpił do gildii malarskiej św. Łukasza i od 1616 pełnił w niej funkcję dziekana. Jego nauczycielem był ojciec Frans Francken Starszy (1542-1616) i prawdopodobnie stryj Hieronymus I, który mieszkał w Paryżu. Artysta prowadził duży warsztat malarski i zatrudniał wielu pracowników, później pracował z trzema synami, byli to Ambrosius III, Frans III i Hieronymus III[1].
Francken malował głównie niewielkie formy zaliczane do malarstwa gabinetowego, były to obrazy o tematyce historycznej, mitologicznej, religijnej i alegorycznej. Był autorem wielu innowacji, wprowadził m.in. postacie małp, zwykle symbolizujące ludzkie przywary, takie jak obżarstwo, czy palenie tytoniu. Motyw ten był kontynuowany przez Jana Brueghla starszego i Davida Teniersa młodszego. Ulubionym tematem Franckena były wyobrażenia galerii malarskich, które wypełniały miniaturowe reprodukcje obrazów i wielopostaciowe scenki rodzajowe. Jego prace charakteryzują się precyzją wykonania szczegółów, wyrafinowanym stylem i elegancją.
Kolejną innowacją były obrazy zawierające w centralnej części główną scenę, otoczoną mniejszymi, monochromatycznymi scenkami przylegającymi do ram obrazu np. Historia syna marnotrawnego (obok).
Artysta współpracował też z innymi twórcami, sceny figuralne zamawiali u niego m.in. Abraham Govaerts, Tobias Verhaecht, Joos de Momper, Hendrik van Steenwyck i Abraham Govaerts. Sporadycznie malował też wielkie nastawy ołtarzowe[2].
Bogaty dorobek Fransa Franckena znajduje się w licznych muzeach i galeriach europejskich, największe zbiory jego prac posiadają Rijksmuseum w Amsterdamie, Stara Pinakoteka w Monachium, Muzeum w Luwrze, Ermitaż w Sankt Petersburgu oraz Prado w Madrycie[3].
W Państwowych Zbiorach Sztuki w Zamku Królewskim na Wawelu znajduje się obraz Franckena Occasio – Alegoria sprzyjającego losu z 1627[4]. Muzeum Narodowe we Wrocławiu posiada jeden obraz: Krezus pokazujący swe skarby Solonowi, Muzeum Narodowe w Warszawie posiada co najmniej trzy płótna: Uczta bogów, które powstało w wyniku współpracy Abrahama Govaertsa i Fransa Franckena (nr inw. M.Ob.816)[5] Naigrawanie z Chrystusa (nr inw. M.Ob.1349) oraz Pokłon Trzech Króli (nr inw. M.Ob.284).
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Abdykacja cesarza Karola V w Brukseli (1630-1640), Rijksmuseum, Amsterdam -
Historia syna marnotrawnego, Rijksmuseum, Amsterdam -
Kunstkamera, Kunsthistorisches Museum, Wiedeń -
Occasio – alegoria sprzyjającego losu (1627), Zamek Królewski na Wawelu, Kraków -
Ślub w Kanie Galilejskiej, Yale University Art Gallery, New Haven -
"Odwaga perskich kobiet"
_The_story_of_the_prodigal_son_1600-1620.jpg)
,_Kunst-_und_Rarit%C3%A4tenkammer_(1636).jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Muzeum Narodowe w Warszawie: Malarstwo flamandzkie Złotego Wieku. [dostęp 2009-03-22]. (pol.).
- ↑ Web Gallery of Art – biografia. [dostęp 2009-03-22]. (ang.).
- ↑ Artnet.com – biografia i galeria. [dostęp 2009-03-22]. (ang.).
- ↑ Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki. [dostęp 2009-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-29)]. (pol.).
- ↑ Muzeum Narodowe w Warszawie: Malarstwo gabinetowe. [dostęp 2009-03-22]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Antoni Ziemba: Malarstwo flamandzkie doby Rubensa, Van Dycka i Jordaensa: 1608-1678. Warszawa: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita SA: Muzeum Narodowe, 2007. ISBN 978-83-60192-33-7 (Rzeczpospolita).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Frans Francken Młodszy w Artcyclopedia.com. [dostęp 2009-03-22]. (ang.).
- Art Renewal Center – galeria. [dostęp 2009-03-22]. (ang.).