Dyskryminacja (psychologia społeczna): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 20:38, 10 lut 2016

Dyskryminacja (łac. discriminatio – rozróżnianie) – forma nieuzasadnionej marginalizacji (wykluczenia społecznego), objawiająca się poprzez traktowanie danej osoby mniej przychylnie, niż innej w porównywalnej sytuacji ze względu na jakąś cechę, np. okres rozwojowy, niepełnosprawność, orientację seksualną, płeć, wyznawaną religię, światopogląd, narodowość lub rasę.

Dwie główne formy dyskryminacji to:

Dyskryminacja bezpośrednia (celowa) - typ dyskryminacji, w którym dana osoba traktowana jest mniej przychylnie niż traktuje lub traktowanoby się inną osobę w porównywalnej sytuacji bezpośrednio z powodu „odmienności” (np. różnica płacowa kobiet i mężczyzn na tym samym stanowisku pracy, jeżeli wydajność ich pracy jest porównywalna lub kiedy agent nie chce wynająć mieszkania osobie homoseksualnej^[1]);

Dyskryminacja pośrednia (niecelowa) - typ dyskryminacji, w którym pozornie neutralne warunki, kryteria lub praktyki stosowane są na równi wobec wszystkich, lecz w sposób szczególny dotykają konkretną grupę społeczną. Pojęcie dyskryminacji pośredniej w wielu przypadkach stanowi uzasadnienie uprzywilejowania danej grupy^[2] (np. klub przyjmuje jako członków osoby, które są zameldowane w danym miejscu, przez co np. Romowie nie mogą zostać jego członkami^[3]).

Niektóre rodzaje dyskryminacji

Zobacz też kategorię: Dyskryminacja.

Dyskryminacja ze względu na przekonania i/lub działania,
Dyskryminacja ze względu na rasę, kolor skóry lub grupę etniczną (rasizm),
Dyskryminacja ze względu na płeć (seksizm),
Dyskryminacja ze względu na wyznawaną religię (Dyskryminacja religijna),
Dyskryminacja ze względu na orientację seksualną (bifobia, heterofobia, homofobia, w tym lesbofobia),
Dyskryminacja ze względu na transpłciowość (transfobia, porednio również genderyzm),
Dyskryminacja ze względu na pochodzenie (ksenofobia),
Dyskryminacja ze względu na narodowość (nacjonalizm, również szowinizm):
- Dyskryminację osób narodowości angielskiej (anglofobia),
- Dyskryminację osób o pochodzeniu arabskim lub (zwłaszcza) żydowskim (antysemityzm),
- Dyskryminację osób polskim pochodzeniu (antypolonizm),
- Dyskryminacje osób o pochodzeniu rosyjskiem (rusofobia).
Dyskryminacja ze względu na wiek (ageizm):
- Dyskryminacja ze względu na nastoletniość (ang. ephebiphobia),
- Dyskryminacja ze względu na dorosłość (adultyzm).
Dyskryminacja ze względu na wygląd zewnętrzny (atrakcjonizm, ang. lookism),
Dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność (handicapizm, ang. ableism),
- Dyskryminacja ze względu na ich wadę słuchu (audyzm)
- Dyskryminacja ze względu na głuchotę (surdofobia).
Dyskryminacja ze względu na status społeczny:
- Dyskryminacja ze względu na niższą rangę urodzenia, umiejętności, wiedzę lub majątek (elitaryzm)
- Dyskryminacja ze względu na bycie intelektualistą (antyintelektualizm)
Dyskryminacja ze względu na wewnątrzgrupowe (w obrębie ideologii politycznej, regionalnej lub narodowej) różnice fakcjonalne lub denominację w obrębie religii (sektarianizm)

Zobacz też

↑ Direct discrimination
↑ Paweł Rogaliński: Dyskryminacja w Polsce – raport. [dostęp 2012-10-15].
↑ Indirect discrimination

Linki zewnętrzne

Spot „Piaskownica” – kampanii społecznej Departamentu ds. Kobiet, Rodziny i Przeciwdziałania Dyskryminacji Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej na „2007 – Europejski Rok Równych Szans dla Wszystkich”
Raport Mniejszości – projekt Fundacji Wiedza Lokalna mający na celu monitoring treści internetowych pod kątem mowy nienawiści i języka wrogości wobec mniejszości.

[1] Direct discrimination

[2] Paweł Rogaliński: Dyskryminacja w Polsce – raport. [dostęp 2012-10-15].

[3] Indirect discrimination

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 {{Inne znaczenia|psychologii społecznej|[[dyskryminacja (prawo)]] w naukach prawniczych}}
 [[Plik:20051129 northlake-il5.jpg|thumb|[[Homofobia]]]]
-'''Dyskryminacja''' ([[łacina|łac.]] ''discriminatio'' – rozróżnianie) – forma nieuzasadnionej [[Marginalizacja|marginalizacji]] (wykluczenia społecznego), objawiająca się poprzez traktowanie danej osoby mniej przychylnie, niż innej w porównywalnej sytuacji ze względu na jakąś cechę, np. [[Okresy rozwojowe człowieka
+'''Dyskryminacja''' ([[łacina|łac.]] ''discriminatio'' – rozróżnianie) – forma nieuzasadnionej [[Marginalizacja|marginalizacji]] (wykluczenia społecznego), objawiająca się poprzez traktowanie danej osoby mniej przychylnie, niż innej w porównywalnej sytuacji ze względu na jakąś cechę, np. [[Okresy rozwojowe człowieka|okres rozwojowy]], [[niepełnosprawność]], [[orientacja seksualna|orientację seksualną]], [[płeć]], wyznawaną [[religia|religię]], [[światopogląd]], [[narodowość]] lub [[Rasa człowieka|rasę]].
+Dwie główne formy dyskryminacji to:
 '''Dyskryminacja bezpośrednia''' (celowa) - typ dyskryminacji, w którym dana osoba traktowana jest mniej przychylnie niż traktuje lub traktowanoby się inną osobę w porównywalnej sytuacji bezpośrednio z powodu „odmienności”
+(np. różnica płacowa kobiet i mężczyzn na tym samym stanowisku pracy, jeżeli wydajność ich pracy jest porównywalna lub kiedy agent nie chce wynająć mieszkania osobie homoseksualnej<ref>[https://www.citizensadvice.org.uk/discrimination/what-are-the-different-types-of-discrimination/direct-discrimination/ Direct discrimination]</ref>);
-(np. miejsce zamieszkania)
+'''Dyskryminacja pośrednia''' (niecelowa) - typ dyskryminacji, w którym pozornie neutralne warunki, kryteria lub praktyki stosowane są na równi wobec wszystkich, lecz w sposób szczególny dotykają konkretną grupę społeczną. Pojęcie dyskryminacji pośredniej w wielu przypadkach stanowi uzasadnienie uprzywilejowania danej grupy<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.rogalinski.com.pl/europa/dyskryminacja-w-polsce/| tytuł = Dyskryminacja w Polsce – raport| autor = Paweł Rogaliński| opublikowany = | praca = | data = | język =| data dostępu = 2012-10-15}}</ref> (np. klub przyjmuje jako członków osoby, które są zameldowane w danym miejscu, przez co np. Romowie nie mogą zostać jego członkami<ref>[https://www.citizensadvice.org.uk/discrimination/what-are-the-different-types-of-discrimination/indirect-discrimination/ Indirect discrimination]</ref>).
 == Niektóre rodzaje dyskryminacji ==