Kostrzewa łąkowa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Takson infobox}} |
drobne merytoryczne, źródła/przypisy, ilustracje |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Takson infobox |
{{Takson infobox |
||
|nazwa = Kostrzewa łąkowa |
|nazwa = Kostrzewa łąkowa |
||
|grafika = Festuca pratensis. |
|grafika = Festuca pratensis s. str. sl3.jpg |
||
|opis grafiki = |
|opis grafiki = |
||
|alt grafiki = |
|alt grafiki = |
||
Linia 16: | Linia 16: | ||
|rząd = [[wiechlinowce]] |
|rząd = [[wiechlinowce]] |
||
|rodzina = [[wiechlinowate]] |
|rodzina = [[wiechlinowate]] |
||
|rodzaj = [[kostrzewa]] |
|rodzaj = [[kostrzewa]] / [[życica]] |
||
|gatunek = kostrzewa łąkowa |
|gatunek = kostrzewa łąkowa |
||
|nazwa łacińska = Festuca pratensis |
|nazwa łacińska = Festuca pratensis |
||
|autor = Huds. |
|autor = Huds. |
||
|cytat = |
|cytat = Fl. Angl.: 37 (1762) |
||
|synonimy = |
|synonimy = |
||
|wikispecies = |
|wikispecies = |
||
|commons = Category:Festuca pratensis |
|commons = Category:Festuca pratensis |
||
}} |
}} |
||
'''Kostrzewa łąkowa''' (''Festuca pratensis'' <small>Huds.</small> lub ''Lolium pratense'' <small>(Huds.) Darbysh.</small>) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[rośliny]] z rodziny [[wiechlinowate|wiechlinowatych]] o problematycznej pozycji systematycznej – tradycyjnie zaliczany do rodzaju [[kostrzewa]] ''Festuca'', ale bliżej spokrewniony z rodzajem [[życica]] ''Lolium''<ref name="cheng">{{Cytuj pismo | autor = Cheng Yajuan, Zhou Kai, Humphreys Mike W., Harper John A., Ma Xiao, Zhang Xinquan, Yan Haidong, Huang Linkai | tytuł = Phylogenetic Relationships in the Festuca-Lolium Complex (Loliinae; Poaceae): New Insights from Chloroplast Sequences | czasopismo = Frontiers in Ecology and Evolution | wolumin = 4 | data = 2016 | url = https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fevo.2016.00089/full | doi = 10.3389/fevo.2016.00089}}</ref><ref name="powo">{{Cytuj | tytuł = Lolium pratense (Huds.) Darbysh. | url = https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:1138205-2 | opublikowany = Royal Botanic Gardens, Kew | data dostępu = 2024-04-18 | praca = Plants of the World Online}}</ref>. Występuje jako gatunek rodzimy w [[strefy umiarkowane|strefie umiarkowanej]] Europy i Azji, a jako introdukowany także na obu kontynentach amerykańskich, w [[Australia|Australii]] i wschodniej Azji<ref name=powo/>. W Polsce jest gatunkiem pospolitym<ref>{{Cytuj|tytuł = Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce |data = 2001 |isbn = 83-915161-1-3 |inni = Adam Zając, Maria Zając (red.) |miejsce = Kraków |wydawca = Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego |s = 238 |oclc = 831024957 }}</ref>. Jest [[rośliny uprawne|rośliną uprawną]]. |
|||
'''Kostrzewa łąkowa''' (''Festuca pratensis'' Huds.) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[rośliny]] z rodziny [[wiechlinowate|wiechlinowatych]]. W Polsce jest gatunkiem pospolitym na stanowiskach naturalnych, jest również [[rośliny uprawne|rośliną uprawną]]. |
|||
⚫ | |||
== Morfologia == |
== Morfologia == |
||
⚫ | |||
[[Plik:Festuca pratensis s. str. sl14.jpg|thumb|180px|left|Nasada liścia z ostrogami i otwartą pochwą liściową]] |
|||
; Pokrój: Wieloletnia wysoka trawa luźno kępowa. |
; Pokrój: Wieloletnia wysoka trawa luźno kępowa. |
||
; [[Łodyga]]: Słabo ulistnione [[źdźbło]] o wysokości do 1,2 m. |
; [[Łodyga]]: Słabo ulistnione [[źdźbło]] o wysokości do 1,2 m. |
||
Linia 36: | Linia 36: | ||
== Biologia i ekologia == |
== Biologia i ekologia == |
||
Rośnie na łąkach i pastwiskach. W górach występuje po [[piętro kosówki]]. [[Hemikryptofit]]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych [[gatunek charakterystyczny]] dla Cl. ''[[Molinio-Arrhenatheretea]]'', [[Zespół roślinności|Ass.]] ''[[Festuco pratensis-Plantaginetum]]''<ref>Matuszkiewicz Władysław. ''Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski''. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. {{ISBN|83-01-14439-4}}.</ref>. |
Rośnie na łąkach i pastwiskach. W górach występuje po [[piętro kosówki]]. [[hemikryptofity|Hemikryptofit]]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych [[gatunek charakterystyczny]] dla Cl. ''[[Molinio-Arrhenatheretea]]'', [[Zespół roślinności|Ass.]] ''[[Festuco pratensis-Plantaginetum]]''<ref>Matuszkiewicz Władysław. ''Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski''. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. {{ISBN|83-01-14439-4}}.</ref>. |
||
== Zmienność == |
== Zmienność == |
||
Tworzy [[mieszaniec|mieszańce]] z [[kostrzewa czerwona|k. czerwoną]], [[kostrzewa olbrzymia|kostrzewą olbrzymią]], [[kostrzewa owcza|k. owczą]], [[kostrzewa różnolistna|k. różnolistną]], [[Kostrzewa trzcinowa|k. trzcinowatą]]<ref>Rutkowski Lucjan. ''Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej.'' Wyd. Naukowe PWN, 2006. {{ISBN|83-01-14342-8}}</ref>. |
Tworzy [[mieszaniec|mieszańce]] z [[kostrzewa czerwona|k. czerwoną]], [[kostrzewa olbrzymia|kostrzewą olbrzymią]], [[kostrzewa owcza|k. owczą]], [[kostrzewa różnolistna|k. różnolistną]], [[Kostrzewa trzcinowa|k. trzcinowatą]]<ref>Rutkowski Lucjan. ''Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej.'' Wyd. Naukowe PWN, 2006. {{ISBN|83-01-14342-8}}</ref>, [[Życica trwała|życicą trwałą]] i [[Życica wielokwiatowa|wielokwiatową]] (zob. [[Kostrzyca (roślina)|kostrzyca]])<ref name="checklist">{{Cytuj | autor = Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając | tytuł = Vascular plants of Poland. An annotated checklist | miejsce = Kraków | wydawca = W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences | data = 2020 | s=84 | isbn = 978-83-62975-45-7}}</ref>. |
||
== Zastosowanie == |
== Zastosowanie == |
||
Kostrzewa łąkowa jest jedną z najlepszych traw pastewnych, stosowana jest także na pastwiskach. Zachowuje swoje wartości odżywcze również w sianie. Przeważnie bywa uprawiana w mieszankach z innymi gatunkami traw. Znajduje się w |
Kostrzewa łąkowa jest jedną z najlepszych traw pastewnych, stosowana jest także na pastwiskach. Zachowuje swoje wartości odżywcze również w sianie. Przeważnie bywa uprawiana w mieszankach z innymi gatunkami traw. Znajduje się w [[rejestr roślin uprawnych|rejestrze roślin uprawnych]] Unii Europejskiej. Najlepiej rośnie na [[gleba]]ch wilgotnych i żyznych. Jest wytrzymała na mróz, źle znosi suszę i zacienienie. |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
Aktualna wersja na dzień 20:27, 18 kwi 2024
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
kostrzewa łąkowa |
Nazwa systematyczna | |
Festuca pratensis Huds. Fl. Angl.: 37 (1762) |
Kostrzewa łąkowa (Festuca pratensis Huds. lub Lolium pratense (Huds.) Darbysh.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych o problematycznej pozycji systematycznej – tradycyjnie zaliczany do rodzaju kostrzewa Festuca, ale bliżej spokrewniony z rodzajem życica Lolium[3][4]. Występuje jako gatunek rodzimy w strefie umiarkowanej Europy i Azji, a jako introdukowany także na obu kontynentach amerykańskich, w Australii i wschodniej Azji[4]. W Polsce jest gatunkiem pospolitym[5]. Jest rośliną uprawną.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Wieloletnia wysoka trawa luźno kępowa.
- Łodyga
- Słabo ulistnione źdźbło o wysokości do 1,2 m.
- Liście
- Długie (10–30 cm), zwisające, o wiotkiej blaszce, otwartej pochwie liściowej i dobrze widocznych nagich uszkach. W części odziomkowej pochwy liści mają charakterystyczny wygląd; są strzępiące się i brązowe. Górna strona blaszki ciemnozielona i błyszcząca. Szerokość blaszki 3–5 mm, języczek liściowy bardzo krótki.
- Kwiaty
- Zebrane w luźną i słabo rozgałęzioną wiechę o długości 10–20 cm, która w okresie kwitnienia staje się rozpierzchła, po przekwitnięciu znów ścieśnia się. Najniższa gałązka wiechy zawiera 4–6 kłosków, a jej odgałęzienia 1–3 kłoski. Kłoski mają długość ok. 1 cm i zawierają przeważnie 7–8 kwiatów o ostro zakończonych plewach, ale bez ości. Plewki dolne są sztywne, górna jest 3-nerwowa. Pylniki o długości ok. 3 mm są przeważnie żółte, znamiona słupka piórkowate. Kwitnie w końcu maja i w czerwcu.
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Rośnie na łąkach i pastwiskach. W górach występuje po piętro kosówki. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Molinio-Arrhenatheretea, Ass. Festuco pratensis-Plantaginetum[6].
Zmienność[edytuj | edytuj kod]
Tworzy mieszańce z k. czerwoną, kostrzewą olbrzymią, k. owczą, k. różnolistną, k. trzcinowatą[7], życicą trwałą i wielokwiatową (zob. kostrzyca)[8].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Kostrzewa łąkowa jest jedną z najlepszych traw pastewnych, stosowana jest także na pastwiskach. Zachowuje swoje wartości odżywcze również w sianie. Przeważnie bywa uprawiana w mieszankach z innymi gatunkami traw. Znajduje się w rejestrze roślin uprawnych Unii Europejskiej. Najlepiej rośnie na glebach wilgotnych i żyznych. Jest wytrzymała na mróz, źle znosi suszę i zacienienie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-02] (ang.).
- ↑ Cheng Yajuan, Zhou Kai, Humphreys Mike W., Harper John A., Ma Xiao, Zhang Xinquan, Yan Haidong, Huang Linkai. Phylogenetic Relationships in the Festuca-Lolium Complex (Loliinae; Poaceae): New Insights from Chloroplast Sequences. „Frontiers in Ecology and Evolution”. 4, 2016. DOI: 10.3389/fevo.2016.00089.
- ↑ a b Lolium pratense (Huds.) Darbysh., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-18] .
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 238, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
- ↑ Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 84, ISBN 978-83-62975-45-7 .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
- Mała Encyklopedia Rolnicza, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 1964.
- Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.