Alfred Adler
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 7 lutego 1870 Penzing | |
Data i miejsce śmierci | 28 maja 1937 Aberdeen | |
Zawód, zajęcie | psychiatra, psycholog i pedagog, twórca psychologii indywidualnej |
Alfred Adler (ur. 7 lutego 1870 w Penzing, zm. 28 maja 1937 w Aberdeen) – austriacki psychiatra, psycholog i pedagog, twórca psychologii indywidualnej.
Wychowywał się w Wiedniu. Ukończył w 1895 roku studia w Szkole Medycznej Uniwersytetu Wiedeńskiego, docent uniwersytetu w Wiedniu. W latach 1902–1911 był kolegą i współpracownikiem Zygmunta Freuda. W 1911 odrzucił jego koncepcję dominanty seksualnej i wystąpił z ruchu psychoanalitycznego, tworząc własną teorię osobowości. Podczas I wojny światowej Adler służył w armii austriackiej jako lekarz, a po jej zakończeniu kierował Kliniką Psychiatryczną w Wiedniu (1920–1925). Otworzył szereg poradni wychowawczo-klinicznych dla dzieci. W 1924 przeniósł się na stałe do USA i od 1929 był profesorem Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku.
Według Adlera człowiek od wczesnych lat dzieciństwa przeżywa – z powodu swoich braków – poczucie małej wartości, które kompensuje dążeniem do przewagi i mocy nad innymi. Ta świadomość własnych braków oraz potrzeba kompensacji wpływa na kształtowanie się jeszcze w dzieciństwie indywidualnego planu życiowego, który wyznacza ideały i kierunki działania jednostki, jak również kształtuje osobowość tej jednostki. Zadaniem wychowania jest udzielenie jednostce pomocy w harmonizowaniu jej rozwoju: w przezwyciężaniu zarówno poczucia małej wartości, jak dążenia do przewagi nad innymi, co zresztą z trudem się udaje. Szczególnie wartościowym terenem kompensacji poczucia małej wartości może być działalność społeczna, w której jednostka ma szansę wykazać swoją wartość. Teoria dążenia do przewagi i mocy okazała się zbieżna z ogłoszoną wcześniej teorią kratyzmu Władysława Witwickiego[1].
Zmarł na atak serca 28 maja 1937.
Ważniejsze prace[edytuj | edytuj kod]
- Praxis und Theorie der Individualpsychologie (1920)
- Studien uber die Minderwertigkeit von Organen (1920)
- Znajomość człowieka (1927)
- Die Technik der Indwidual-psychologie (1928)
- Psychologia indywidualna w wychowaniu (1929)
- Problems of Neurosis (1930)
- Homoseksualizm (1930)
- Sens życia (1933)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Teresa Rzepa: Witwicki Władysław. W: Słownik psychologów polskich. Elwira Kosnarewicz, Teresa Rzepa, Ryszard Stachowski (red.). Poznań: Instytut Psychologii UAM, 1992, s. 116.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wincenty Okoń: Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie "Żak", 2001, s. 13. ISBN 83-88149-41-5.
- ISNI: 0000 0000 8096 2779
- VIAF: 17264826
- LCCN: n79084973
- GND: 118500686
- NDL: 00431014
- LIBRIS: 1zcfjs1k5qr28pc
- BnF: 12174387r
- SUDOC: 027321126
- SBN: IT\ICCU\MILV\158050
- NLA: 35001437
- NKC: nlk19990074851
- DBNL: adle002
- BNE: XX1150131
- NTA: 068352271
- BIBSYS: 90058833
- Open Library: OL115203A
- PLWABN: 9810608795105606
- NUKAT: n93125344
- NLI: 001433455, 001785971, 000007057, 001429657
- PTBNP: 24029
- CANTIC: a11000843
- BNA: 000047016
- KRNLK: KAC199600181
- WorldCat: lccn-n79084973