Andrzej Zięba (matematyk)

Andrzej Zięba
	; Andrzej Zięba w połowie lat 80. XX wieku
Data i miejsce urodzenia	28 stycznia 1929 ; Sporysz (dzielnica Żywca)
Data i miejsce śmierci	8 sierpnia 1986 ; Wiedeń
	prof. dr hab. nauk matematycznych
Alma Mater	Uniwersytet Wrocławski
Doktorat	1959 ; Instytut Matematyczny PAN
Habilitacja	1961 ; Uniwersytet Wrocławski
Profesura	(profesor nadzwyczajny)
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	WSP w Opolu
Wydział	Matematyczno-Fizyczny WSP
Okres zatrudn.	1959–1975
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Andrzej Zięba (ur. 28 stycznia 1929 w Sporyszu, zm. 8 sierpnia 1986 w Wiedniu) – polski matematyk, astrofizyk, nauczyciel i wykładowca akademicki, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, związany z Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Opolu oraz Uniwersytetem Jagiellońskim.

Życiorys

Ukończył szkołę podstawową w Żywcu, a następnie szkołę średnią. Studiował matematykę na Uniwersytecie Wrocławskim, należąc do uczniów Hugona Steinhausa. Po obronie doktoratu O teorii gier w Instytucie Matematycznym Polskiej Akademii Nauk w 1959 roku podjął pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, gdzie rok później objął stanowisko dziekana Wydziału Matematyczno-Fizycznego WSP, które pełnił do 1962 roku, zostając jednym z dwóch prorektorów WSP (do 1968 roku). Po odwołaniu ze względów politycznych prof. Maurycego Horna kierował faktycznie opolską uczelnią w okresie od 30 kwietnia do 30 sierpnia 1968 roku^[1].

W 1967 roku opublikował swoją głośną pracę pt. Teoria gier różniczkowych, która przyniosła mu rozgłos ogólnoeuropejski. Trzy lata później przeniósł się na Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, gdzie wykładał astrofizykę relatywistyczną i kosmologię. W roku 1971 uzyskał etat w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Do 1975 roku równocześnie pracował na pół etatu w opolskiej WSP. Działał w Stronnictwie Demokratycznym. W latach 80. XX wieku emigrował z Polski, angażując się w pomoc dla NSZZ „Solidarność” przez co był krytykowany przez propagandę PRL-u. Na emigracji wykładał najpierw w Bazylei, a następnie w Wiedniu, gdzie zmarł dość nieoczekiwanie w 1986 roku^[2]. Profesor był w roku 1983 współzałożycielem (razem z Zofią Reinbacher) Xięgarni Polskiej w Wiedniu, która rozpowszechniała wydawnictwa emigracyjne (Instytut Literacki, Kontra, Puls, Spotkania, Polonia, Polska Fundacja Kulturalna, Aneks, Veritas, Zeszyty Literackie, Libella, SPK)^[3].

Uchodził za wybitną indywidualność naukową. Był szczególnie popularny wśród studentów ze względu na swój bezpośredni stosunek do młodzieży. Wielokrotnie uczestniczył w studenckich rajdach turystycznych. Należał do namiętnych palaczy, a z papierosami nie rozstawał się nawet podczas wykładów^[4]. Od 1985 był członkiem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie^[5].

Życie prywatne

Ożenił się w 1952 r. Mieli z żoną czworo dzieci: Macieja, Wojciecha, Hannę i Katarzynę^[6].

Został pochowany na cmentarzu Hietzing w Wiedniu^[7].

Odznaczenia

Krzyż Partyzancki

Przypisy

↑ S. Nicieja, Alma Mater Opoliensis. Ludzie, fakty, wydarzenia, Opole 2004, s. 69.
↑ S. Nicieja, op. cit., s. 70.
↑ PressReader – Angora: 2014-04-27 – Xięgarnia Polska Austria [online], www.pressreader.com [dostęp 2018-05-25] .
↑ S. Nicieja, op. cit., s. 69–70.
↑ Wybór członków Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Polskie Towarzystwo Naukowe na Ojczyźnie s. 126. docplayer.pl. [dostęp 2016-11-06].
↑ Maciej Zięba OP: Mój Wrocław. I wzrastanie w tyglu idei.. 2016-02-28. [dostęp 2021-08-31]. (pol.).
↑ Prof. Andrzej Zięba. in-memoriam.uj.edu.pl. [dostęp 2023-03-04].

Bibliografia

Stanisław Nicieja, Alma Mater Opoliensis: ludzie, fakty, wydarzenia, wyd. UO, Opole 2004.
Konrad Rudnicki. Andrzej Zięba (1929–1986). „Postępy Astronomii”. 1, s. 65, 1987.

[1] S. Nicieja, Alma Mater Opoliensis. Ludzie, fakty, wydarzenia, Opole 2004, s. 69.

[2] S. Nicieja, op. cit., s. 70.

[3] PressReader – Angora: 2014-04-27 – Xięgarnia Polska Austria [online], www.pressreader.com [dostęp 2018-05-25] .

[4] S. Nicieja, op. cit., s. 69–70.

[puno-5] Wybór członków Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Polskie Towarzystwo Naukowe na Ojczyźnie s. 126. docplayer.pl. [dostęp 2016-11-06].

[6] Maciej Zięba OP: Mój Wrocław. I wzrastanie w tyglu idei.. 2016-02-28. [dostęp 2021-08-31]. (pol.).

[7] Prof. Andrzej Zięba. in-memoriam.uj.edu.pl. [dostęp 2023-03-04].

[8] Rektor WSP we Wrocławiu, poprzedniczki WSP w Opolu

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[i]