Stanisław Kochman
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk humanistycznych | |
| Specjalność: językoznawstwo, językoznawstwo słowiańskie | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Profesura | |
| nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia |
Uniwersytet Gdański |
| Rektor WSP w Opolu | |
Stanisław Kochman (ur. 7 czerwca 1935 w Ludwikówce koło Stanisławowa, zm. 3 kwietnia 2010 w Opolu) – polski filolog, specjalizujący się w językoznawstwie słowiańskim; nauczyciel akademicki związany z Uniwersytetami w Gdańsku i Opolu.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie chłopskiej w Ludwikówce na Pokuciu w 1935 roku. Po zakończeniu II wojny światowej zamieszkał razem z rodzicami w Opolu, a dwa lata później w Szydłowcu Śląskim. Uczęszczał do Liceum Pedagogicznego w Opolu, które ukończył w 1953 roku z wyróżnieniem. Przeszedł następnie kilkumiesięczny kurs języka rosyjskiego, po którym rozpoczął studia rusycystyczne w Rostowie nad Donem, skąd został przeniesiony na Uniwersytet Leningradzki, który ukończył z wyróżnieniem w 1958 roku[1].
Po powrocie do Polski i nostryfikacji dyplomu został zatrudniony w Katedrze Języka Rosyjskiego na opolskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej. W 1964 roku otrzymał tytuł doktora nauk humanistycznych w zakresie filologii słowiańskiej. W 1969 roku, decyzją polityczną po wydarzeniach roku 1968, bez uzyskania wymaganej habilitacji, został mianowany docentem[2] i objął stanowisko prodziekana ds. studenckich Wydziału Filologiczno-Historycznego, które sprawował do 1978 roku[3]. Dopiero po pięciu latach, w 1974 roku, habilitował się na Uniwersytecie Wrocławskim, chociaż jego praca habilitacyjna ukazała się drukiem dopiero rok później (tj. w 1975 roku[4]). Członek PZPR[5]. W 1978 roku przeniósł się do Gdańska, gdzie objął stanowisko dyrektora Instytutu Filologii rosyjskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Tam uzyskał tytuł profesora zwyczajnego w 1981 roku[6].
Po powrocie do Opola w 1983 roku był przez rok dyrektorem Instytutu Filologii Rosyjskiej. W kwietniu 1984 został wybrany rektorem WSP. Zagłosowało na niego 52 elektorów, podczas gdy na jego konkurenta prof. Ignacego Pawłowskiego 37. Funkcję tę sprawował przez dwie kadencje do 1990 roku[3]. Jako rektor WSP ściśle współpracował z SB w zakresie spraw kadrowych uczelni[7]. Należał do wąskiej grupy osób, które postawiły sobie za cel stworzenie w Opolu uczelni o pełnych prawach akademickich – uniwersytetu[8].
W latach 1996-1999 sprawował funkcję dyrektora Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej, a następnie, przez dwie kolejne kadencje od 1999 do 2005 roku był dziekanem Wydziału Filologicznego UO[9]. Zmarł na zawał serca[10].
Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Polonica w leksykografii rosyjskiej XVII wieku, wyd. PWN, Warszawa-Wrocław 1975.
- Nazwy własne a wyrazy pospolite w języku i tekście, wyd. WSP, Opole 1986.
- Polsko-rosyjskie stosunki językowe od XVI do XVIII w., wyd. OTPN-Ossolineum, Opole-Wrocław 1975.
- W kręgu semazjologii leksykologii i terminologii, wyd. WSP, Opole 1988.
- Frazeologia a religia, wyd. UO-Pro, Opole-Prochowice 1996.
- Dialog w literaturach i językach słowiańskich t. 2: Językoznawstwo, wyd. UO, Opole 2003.
- 50 lat Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Opolskiego, wyd. UO, Opole 2005.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ S. Nicieja, Alma Mater Opoliensis, Opole 2004, s. 151.
- ↑ Dwudziestolecie Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, 1950-1970. Księga pamiątkowa. 1970. Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s 65.
- ↑ a b Wojciech Chlebda. 2010. Stanisław Kochman (7 VI 1935 –3 IV 2010) (s. 3-7). Rocznik Slawistyczny. Tom 59, s. 5
- ↑ Stanisław Kochman. 1975. Polonica w leksykografii rosyjskiej XVII wieku. Warszawa-Wrocław: PWN.
- ↑ Zbigniew Bereszyński. 2015. Wyższa Szkoła Pedagogiczna i Wyższa Szkoła Inżynierska w Opolu w czasach rewolucji solidarnościowej (1980-1989) (s. 22-73). W: Tomasz Gąsowski, red. Polskie uczelnie w latach osiemdziesiątych. Studia. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, s. 58.
- ↑ S. Nicieja, Alma Mater Opoliensis, Opole 2004, s. 152.
- ↑ Zbigniew Bereszyński. 2014. Służba Bezpieczeństwa i środowiska naukowe. Relacje ludzi nauki z aparatem represji na przykładzie Opola (s. 225-270). Aparat Represji w Polsce Ludowej, 1944-1989. Nr 1 (12). Rzeszów: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Oddział w Rzeszowie, s. 230-231.
- ↑ S. Nicieja, Alma Mater Opoliensis, Opole 2004, s. 154.
- ↑ Wojciech Chlebda. 2010. Stanisław Kochman (7 VI 1935 –3 IV 2010) (s. 3-7). Rocznik Slawistyczny. Tom 59, s. 6
- ↑ Prof. Stanisław Kochman nie żyje. wyborcza.pl.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Biografia na stronie UO
- S. Nicieja, Alma Mater Opoliensis, wyd. UO, Opole 2004.
- Prof. dr hab. Stanisław Kochman, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2009-05-30].[martwy link]
- Współcześni slawiści polscy. Informator (redakcja naukowa Eliza Małek, Małgorzata Korytkowska), wyd. Bohdan Grell i córka, Kraków 2000, s. 149-150.