Aniela Krzywoń

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Pbk (dyskusja | edycje) o 13:24, 12 lip 2014. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Aniela Krzywoń
szeregowa szeregowa
Data i miejsce urodzenia

27 kwietnia 1925
Puźniki, Polska

Data i miejsce śmierci

12 października 1943
Lenino, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

od 29 maja 1943

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
bitwa pod Lenino

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Order Lenina
Plik:Medal Aniela Krzywoń awers.jpg
Medal okolicznościowy z wizerunkiem Anieli Krzywoń (awers)
Plik:Medal Aniela Krzywoń rewers.jpg
(rewers)

Aniela Krzywoń (ur. 27 kwietnia 1925 w miejscowości Puźniki w powiecie buczackim w województwie tarnopolskim, zm. 12 października 1943 pod Lenino) – żołnierz ludowego Wojska Polskiego, pierwsza Polka, która otrzymała tytuł Bohatera Związku Radzieckiego.

Życiorys

Aniela Krzywoń pochodziła z rodziny o tradycjach patriotycznych, jej ojciec Tadeusz, walczył w Legionach, a także w kampanii wrześniowej. W 1940 rodzina Krzywoniów została deportowana w głąb ZSRR, do wsi Jakutino w rejonie Szytkina w obwodzie irkuckim. Później rodzinę przeniesiono do Kańska w Kraju Krasnojarskim, gdzie Aniela rozpoczęła pracę w zakładach mięsnych.

29 maja 1943 wstąpiła jako ochotnik do ludowego Wojska Polskiego, gdzie otrzymała przydział do 2 kompanii fizylierek, 1 Samodzielnego Batalionu Kobiecego. Podczas bitwy pod Lenino Anielę przydzielono do oddziału ochrony sztabu 1 Dywizji Piechoty, z zadaniem ochrony ciężarówki z dokumentami sztabowymi. Samochód trafiony niemiecką bombą lotniczą stanął w płomieniach. Aniela Krzywoń, nie zważając na płomienie oraz ostrzał wroga, uratowała z ciężarówki skrzynię z dokumentami i dwóch rannych, sama zaś zginęła w pożarze.

Za swój czyn została pośmiertnie odznaczona Orderem Virtuti Militari V klasy, tytułem Bohatera Związku Radzieckiego i Medalem Złotej Gwiazdy oraz Orderem Lenina. Pochowana na polskim cmentarzu wojskowym w Lenino.

Upamiętnienie

Jej imię noszą ulice w wielu miastach Polski, m.in. w: Bielsku-Białej, Krakowie, Łodzi, Nowej Dębie, Skierniewicach, Szczecinie, Warszawie, Zabrzu, Zielonej Górze oraz za granicą w Rosji w Kańsku na Syberii[1]. W okresie PRL jej imieniem nazwano wiele szkół (np. w Legnickim Polu, gdzie w okolicznej miejscowości Mikołajowice mieszka jej brat), drużyn harcerskich i gromad zuchowych.

5 stycznia 1985 roku, w syberyjskim mieście Kańsk, odsłonięto pomnik Anieli Krzywoń[2].

  1. Tadeusz Dybeł, Głos Radziszowa nr 11, V 2001 [1] (dostęp 23 stycznia 2011)
  2. Tomasz Honkisz. Kronika. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3/1985. s. 303-304. 

Bibliografia

  • Jan Karaskiewicz, Edward Pawłowski, Fizylierka Aniela Krzywoń, Wydawnictwo MON, Warszawa 1988
  • http://memorial.krsk.ru/Public/90/950401.htm Н.Чернюк. От землянки ссыльных к землянке фронтовой. Tekst z czasopisma Красноярский рабочий, Krasnojarsk, 01.04.1995

Linki zewnętrzne