Antylopowiec

Antylopowiec
	Hippotragus
	Sundevall, 1845
	; Przedstawiciel rodzaju – samiec antylopowca szablorogiego (H. niger)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	Cetartiodactyla
Podrząd	przeżuwacze
Infrarząd	Pecora
Rodzina	wołowate
Podrodzina	antylopy
Plemię	antylopowce
Rodzaj	antylopowiec
	Typ nomenklatoryczny
	Antilope equina É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803
Synonimy
	Egocerus Desmarest, 1822; Aegocera Berthold, 1827; Aigocerus C.H. Smith, 1827; Aigererus Harris, 1838; Oegocerus Lesson, 1842; Aegocerus Wagner, 1844; Ozanna Reichenbach, 1845; Aegocoerus P. Gervais, 1859; Sivatragus Pilgrim, 1939; Hippotragoides Cooke, 1947;
Gatunki
	8 gatunków (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	8 gatunków (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Antylopowiec^[14] (Hippotragus) – rodzaj ssaka z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce^[15]^[16]^[17].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 175–219 cm, długość ogona 44–75 cm, wysokość w kłębie 126–145 cm, długość ucha 23–38 cm, długość tylnej stopy 51–55 cm; masa ciała samic 160–280 kg, samców 165–300 kg^[16]. Wzór zębowy: I ${\tfrac {0}{3}}$ C ${\tfrac {0}{1}}$ P ${\tfrac {3}{3}}$ M ${\tfrac {3}{3}}$ (x2) = 32^[16].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Egocerus (Aegocera, Aigocerus, Oegocerus, Aegocerus, Aegocoerus): gr. αιξ aix, αιγος aigos „koza, kozioł”; κερας keras, κερατος keratos „róg”^[18]. Gatunek typowy: †Antilope leucophaea Pallas, 1766.
Hippotragus: gr. ἱππος hippos „koń”; τραγος tragos „kozioł”^[19].
Ozanna: najprawdopodobniej rodzima nazwa^[20]. Gatunek typowy: Aigocerus niger W.C. Harris, 1838.
Sivatragus: Siwalik, Indie^[21]; τραγος tragos „kozioł”^[22]. Gatunek typowy: †Sivatragus bohlini Pilgrim, 1939.
Hippotragoides: rodzaj Hippotragus Sundevall, 1845; -οιδης -oidēs „przypominający”^[23]. Gatunek typowy: Hippotragoides broomi Cooke, 1947 (= Antilope equina É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803).

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[15]^[14]:

Hippotragus equinus (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803) – antylopowiec koński
Hippotragus leucophaeus (Pallas, 1766) – antylopowiec modry – takson wymarły
Hippotragus niger (W.C. Harris, 1838) – antylopowiec szablorogi
Hippotragus roosevelti (Heller, 1910)

Opisano również gatunki wymarłe:

Hippotragus bohlini (Pilgrim, 1939)^[12] (plejstocen)
Hippotragus brevicornis (Pilgrim, 1939)^[24] (pliocen)
Hippotragus cookei Vrba, 198^[25] (pliocen)
Hippotragus gigas Leakey, 1965^[26] (pliocen–plejstocen)

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Nazwa niedostępna, stłumiona decyzją ICZN^[3].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Niepoprawna późniejsza pisownia Egocerus Desmarest, 1822, nazwa niedostępna, stłumiona decyzją ICZN^[3].
↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Egocerus Desmarest, 1822.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Hippotragus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ C.J. Sundevall. Öfversigt af däggdjursordningen Pecora. „Öfversigt af Kongl. Vetenskaps-akademiens forhandlingar”. 2 (3), s. 31, 1845. (łac.).
↑ ^a ^b Anonim. Opinion 109. Suspension of Rules for Hippotragus 1846. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 1B, s. 414, 1958. (ang.).
↑ A.G. Desmarest: Mammalogie, ou, Description des espèces de mammifères. Cz. 2. Paris: Chez Mme. Veuve Agasse, imprimeur-libraire, 1822, s. 475, seria: Encyclopédie méthodique. (fr.).
↑ A.A. Berthold: Latreille’s natürliche Familien der Thierreichs aus dem Französischen mit Anmerkungen und Zusätzen. Weimar: Landes-Industrie Comptoir, 1827, s. 61. (niem.).
↑ C.H. Smith: Synopsis of the species of the class Mammalia. W: G. Cuvier & E. Griffith (red.): The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 5. London: G.B. Whittaker, 1827, s. 324. (ang.).
↑ W.C. Harris. [Aigererus niger]. „Athenaeum and Literary Chronicle”. 535, s. 71, 1838. (ang.).
↑ R.-P. Lesson: Nouveau tableau du règne animal: mammifères. Paris: A. Bertrand, 1842, s. 179. (fr.).
↑ J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 4: Die Nager (zweiter Abschnitt), Bahnlücker, Einhufer, Dickhäuter und Wiederkäuer. Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1844, s. 482. (niem.).
↑ H.G.L. Reichenbach: Vollständigste Naturgeschiehte des In- und Auslandes. Cz. 3: Säugethiere. Dresden und Leipzig: Expedition der Vollständigsten Naturgeschichte, 1845, s. 126. (niem.).
↑ P. Gervais: Zoologie et paléontologie françaises (animaux vertébrés): ou nouvelles recherches sur les animaux vivants et fossiles de la France. Wyd. 2. Paris: Arthus Bertrand, 1859, s. 139. (fr.).
↑ ^a ^b Pilgrim 1939 ↓, s. 80.
↑ H.B.S. Cooke. Some fossil hippotragine antelopes from South Africa. „South African Journal of Science”. 43, s. 228, 1947. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 185. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 348–350. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b ^c C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman & W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 685–686. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Hippotragus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 252.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 328.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 492.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 214.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 240.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 152.
↑ Pilgrim 1939 ↓, s. 83.
↑ E.S. Vrba. New species and a new genus of Hippotragini (Bovidae) from Makapansgat Limeworks. „Palaeontologia africana”. 26 (5), s. 49, 1987. (ang.).
↑ L.S.B. Leakey: Mammalian fauna: Bovidae. W: L.S.B. Leakey: Olduvai Gorge 1951-61. Cz. 1: Fauna and Background. Cambridge: Cambridge University Press, 1965, s. 49. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
G.E. Pilgrim. The fossil Bovidae of India. „Memoirs of the Geological Survey of India, Palaeontologia Indica”. 26, s. 1–356, 1939. (ang.).
E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256. (ang.).

[uwaga1-4] Nazwa niedostępna, stłumiona decyzją ICZN^[3].

[uwaga2-6] Niepoprawna późniejsza pisownia Egocerus Desmarest, 1822, nazwa niedostępna, stłumiona decyzją ICZN^[3].

[9] Niepoprawna późniejsza pisownia Egocerus Desmarest, 1822.

[itis-1] Hippotragus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Sundevall-2] C.J. Sundevall. Öfversigt af däggdjursordningen Pecora. „Öfversigt af Kongl. Vetenskaps-akademiens forhandlingar”. 2 (3), s. 31, 1845. (łac.).

[ICZN-3] Anonim. Opinion 109. Suspension of Rules for Hippotragus 1846. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 1B, s. 414, 1958. (ang.).

[Desmarest-5] A.G. Desmarest: Mammalogie, ou, Description des espèces de mammifères. Cz. 2. Paris: Chez Mme. Veuve Agasse, imprimeur-libraire, 1822, s. 475, seria: Encyclopédie méthodique. (fr.).

[Berthold-7] A.A. Berthold: Latreille’s natürliche Familien der Thierreichs aus dem Französischen mit Anmerkungen und Zusätzen. Weimar: Landes-Industrie Comptoir, 1827, s. 61. (niem.).

[Smith-8] C.H. Smith: Synopsis of the species of the class Mammalia. W: G. Cuvier & E. Griffith (red.): The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 5. London: G.B. Whittaker, 1827, s. 324. (ang.).

[har-10] W.C. Harris. [Aigererus niger]. „Athenaeum and Literary Chronicle”. 535, s. 71, 1838. (ang.).

[Lesson-11] R.-P. Lesson: Nouveau tableau du règne animal: mammifères. Paris: A. Bertrand, 1842, s. 179. (fr.).

[Wagner-12] J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 4: Die Nager (zweiter Abschnitt), Bahnlücker, Einhufer, Dickhäuter und Wiederkäuer. Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1844, s. 482. (niem.).

[Reichenbach-13] H.G.L. Reichenbach: Vollständigste Naturgeschiehte des In- und Auslandes. Cz. 3: Säugethiere. Dresden und Leipzig: Expedition der Vollständigsten Naturgeschichte, 1845, s. 126. (niem.).

[Gervais-14] P. Gervais: Zoologie et paléontologie françaises (animaux vertébrés): ou nouvelles recherches sur les animaux vivants et fossiles de la France. Wyd. 2. Paris: Arthus Bertrand, 1859, s. 139. (fr.).

[CITEREFPilgrim193980-15] Pilgrim 1939 ↓, s. 80.

[coo-16] H.B.S. Cooke. Some fossil hippotragine antelopes from South Africa. „South African Journal of Science”. 43, s. 228, 1947. (ang.).

[Cichocki&inni-17] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 185. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-18] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 348–350. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Groves&inni-19] C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman & W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 685–686. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-20] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Hippotragus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655408_252]-21] Palmer 1904 ↓, s. 252.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655484_328]-22] Palmer 1904 ↓, s. 328.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655648_492]-23] Palmer 1904 ↓, s. 492.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=244_214]-24] Jaeger 1944 ↓, s. 214.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=270_240]-25] Jaeger 1944 ↓, s. 240.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=182_152]-26] Jaeger 1944 ↓, s. 152.

[CITEREFPilgrim193983-27] Pilgrim 1939 ↓, s. 83.

[vrba-28] E.S. Vrba. New species and a new genus of Hippotragini (Bovidae) from Makapansgat Limeworks. „Palaeontologia africana”. 26 (5), s. 49, 1987. (ang.).

[lea-29] L.S.B. Leakey: Mammalian fauna: Bovidae. W: L.S.B. Leakey: Olduvai Gorge 1951-61. Cz. 1: Fauna and Background. Cambridge: Cambridge University Press, 1965, s. 49. (ang.).

[1]

[2]

[a]

[4]

[b]

[5]

[6]

[c]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[3]