António Ramalho Eanes
| |
| Data i miejsce urodzenia |
25 stycznia 1935 |
|---|---|
| Prezydent Portugalii | |
| Okres |
od 14 lipca 1976 |
| Pierwsza dama | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
| |
António dos Santos Ramalho Eanes (ur. 25 stycznia 1935 w Alcains[1] w Castelo Branco) – portugalski wojskowy i polityk, generał, prezydent Portugalii w latach 1976–1986.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1953 wstąpił do szkoły wojskowej. Przechodził kolejne szczeble kariery wojskowej, dochodząc do stopnia generalskiego. Służył w oddziałach w portugalskich koloniach w Azji i Afryce[2], brał udział w toczących się w koloniach działaniach wojennych[1]. Zwolennik rewolucji goździków[1], w lipcu 1974 powrócił do Lizbony[2], działał w ruchu Movimento das Forças Armadas[1]. Od października 1974 do marca 1975 kierował radą dyrektorów RTP, portugalskiego radia i telewizji[2]. Uczestnik tzw. Grupo dos Nove, grupy portugalskich oficerów działających na rzecz przemian demokratycznych[2]. W listopadzie 1975 jako pułkownik odegrał kluczową rolę w stłumieniu puczu zorganizowanego przez skrajnie lewicowe środowiska[1].
27 czerwca 1976 wystartował w pierwszych po przemianach politycznych powszechnych wyborach prezydenckich. Zwyciężył wówczas w pierwszej turze z wynikiem 61,6% głosów[3]. Był wspólnym kandydatem ówcześnie najważniejszych ugrupowań politycznych: Partii Socjalistycznej i Partii Socjaldemokratycznej[4]. Po objęciu urzędu prezydenta został przewodniczącym Rady Rewolucyjnej (był jej członkiem od listopada 1975) i szefem sztabu generalnego portugalskich sił zbrojnych[5]. Pierwszą z tych instytucji kierował do 1982, a drugą do 1981[1]. Jeszcze jako elekt na konferencji prasowej zapowiedział nową erę demokratyzacji, w której wszyscy obywatele mieli być równi wobec prawa, a priorytetem miała być sprawiedliwość społeczna, szczególnie w dziedzinach nauczania, zdrowia oraz świadczeń społecznych. Zapowiedział też, że chce być prezydentem wszystkich Portugalczyków, a jego celem będzie doprowadzenie do zgody narodowej. Potwierdził również swoją wcześniejszą obietnicę, że misję utworzenia nowego rządu powierzy przywódcy socjalistów Mário Soaresowi[6].
W wyborach z 7 grudnia 1980 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, wygrywając w pierwszej turze głosowania z wynikiem 54,4% głosów[3]. Zakończył urzędowanie w marcu 1986[7]. Od sierpnia 1986 do sierpnia 1987 przewodniczył Demokratycznej Partii Odnowy[2]. Jako były prezydent wszedł w skład Rady Państwa, organu doradczego przy urzędującym prezydencie Portugalii[8].
Odznaczony licznymi orderami krajowymi i zagranicznymi, m.in. Orderem Słonia[9].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W 1970 poślubił Marię Manuelę Portugal Eanes, z którą ma dwoje dzieci[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Eanes, António dos Santos Ramalho. rulers.org. [dostęp 2020-01-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e Presidentes – Democracia: Ramalho Eanes. presidencia.pt. [dostęp 2020-01-18]. (port.).
- ↑ a b Resultados Eleitorais. eleicoes.cne.pt. [dostęp 2020-01-18]. (port.).
- ↑ Marian B. Michalik, Eugeniusz Duraczyński (oprac.), Jolanta M. Michasiewicz (red.): Kronika XX wieku. Warszawa: „Kronika”, 1991, s. 1115. ISBN 83-900331-0-0. OCLC 834073689.
- ↑ Encyklopedia Powszechna PWN. T. 4. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 855.
- ↑ Ze świata. „Przekrój”. Nr 1631, s. 2, 11 lipca 1976.
- ↑ Andrzej Dyczkowski (red.): Nowy Leksykon PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 420. ISBN 83-01-12490-3. OCLC 169994460.
- ↑ CONSELHO DE ESTADO – Membros. presidencia.pt. [dostęp 2020-01-18]. (port.).
- ↑ Ordensdetaljer. borger.dk. [dostęp 2015-05-27]. (duń.).
- ↑ Primeira Dama – Maria Manuela Duarte Neto Portugal Ramalho Eanes. presidencia.pt. [dostęp 2016-03-05]. (port.).
| I Republika (1911–1926) | |
|---|---|
| II Republika Nowe Państwo (1926–1974) | |
| III Republika (od 1974) |
