Arnold Rak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Arnold Rak
podpułkownik podpułkownik
Data i miejsce urodzenia

26 września 1893
Skrzany

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
ludowe Wojsko Polskie

Stanowiska

wiceprokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej (1951), sędzia Najwyższego Sądu Wojskowego (1952–1955)

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
kampania wrześniowa,
bitwa pod Lenino

Późniejsza praca

adwokat w Warszawie

Arnold Rak (ur. 26 września 1893 w Skrzanach, zm. ?) – prokurator i sędzia wojskowy okresu PRL (1945–1955), adwokat[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Abrama[1] i Gitli Falk[2]. Absolwent Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1919)[3]. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim (magister prawa, 1925)[1]. W latach 1931–1939 pracował w prywatnej kancelarii w Warszawie[1].

W 1939 brał udział w kampanii wrześniowej[1]. W 1941 został deportowany do ZSRR[1]. Od 1 czerwca 1943 w ludowym Wojsku Polskim[1]. 12 października 1943 uczestniczył w bitwie pod Lenino[1]. W latach 1943–1944 starszy pisarz, w 1944 szef kancelarii i płatnik 1 batalionu sanitarnego 1 Dywizji Piechoty[1].

Od 1 stycznia 1945 oficer śledczy Wojskowej Prokuratury 1 Dywizji Piechoty, w 1945 porucznik piechoty[1]. 29 lutego 1946 zarejestrowany przez Komitet Żydowski w Warszawie jako ocalały z Holocaustu[2]. W styczniu 1951 wiceprokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej w stopniu majora, występował przed Najwyższym Sądem Wojskowym w Warszawie[4]. 1 marca 1951 podpisał jako wiceprokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej protokoły egzekucji siedmiu członków IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” straconych w więzieniu mokotowskim w Warszawie (Łukasz Ciepliński, Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory, Karol Chmiel)[5][6][7]. W latach 1952–1955 sędzia Najwyższego Sądu Wojskowego[1], w 1953 podpułkownik[8]. 9 sierpnia 1955 przeniesiony do rezerwy[1].

Po zwolnieniu ze służby wojskowej adwokat w Warszawie[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m Krzysztof Szwagrzyk: Prawnicy czasu bezprawia: sędziowie i prokuratorzy wojskowi w Polsce 1944–1956. Wrocław, Kraków: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”, 2005, s. 410. ISBN 83-88385-65-8. [dostęp 2023-07-23].
  2. a b Arnold Rak. Holocaust Survivors and Victims Database. ushmm.org. [dostęp 2023-07-23]. (ang.).
  3. Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1919. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2023-07-23].
  4. Grzegorz Goryński. Wybrali wolność. Historia dwóch tragicznie zakończonych ucieczek żołnierzy Wojsk Ochrony Pogranicza z 1950 r. do Szwecji i Republiki Federalnej Niemiec. „Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej”. Tom 15, s. 254 (przypis 34), 2022. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej. ISSN 1899-1254. [dostęp 2023-07-23]. 
  5. Andrzej Zagórski (oprac.), Mieczysław Huchla et al. (red.): Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” w dokumentach. T. 6, Cztery Zarządy Główne WiN przed sądami PRL. Cz. 2, Noty biograficzne ważniejszych postaci wymienionych w tomach I–VI. Wrocław: Zarząd Główny WiN, 2000, s. 55, 102, 117. ISBN 83-902803-7-X. [dostęp 2023-07-23].
  6. Tomasz Balbus: O Polskę Wolną i Niezawisłą (1945–1948). WiN w południowo-zachodniej Polsce (geneza, struktury, działalność, likwidacja, represje). Wrocław, Kraków: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”, 2004, s. 82. ISBN 83-88385-37-2. [dostęp 2023-07-23].
  7. Tadeusz Płużański: „Ofiarny” jak Warecki. tysol.pl. [dostęp 2023-07-23].
  8. Grzegorz Goryński. Zbrodnia, której nie było. Wpływ oficerów Informacji Wojskowej na postępowanie dowodowe oskarżonych w 1952 r. o zdradę ojczyzny żołnierzy 15 Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza w Koszalinie. „Scripta Historica”. Nr 25, s. 164, 2019. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej. ISSN 2391-5153. [dostęp 2023-07-23]. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]