Askar Akajew
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 10 listopada 1944 Kyzyłbajrak | |
![]() | ||
Okres | od 27 października 1990 do 24 marca 2005 | |
Przynależność polityczna | bezpartyjny | |
Poprzednik | urząd utworzony | |
Następca | Iszenbaj Kadyrbekow (p.o) | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() |
Askar Akajewicz Akajew (kg.: Аскар Акаевич Акаев, ur. 10 listopada 1944 w Kyzyłbajraku) – kirgiski fizyk i polityk, pierwszy prezydent Kirgistanu od 27 października 1990 do 24 marca 2005.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Przed 1990 rokiem Akajew był niezaangażowanym politycznie naukowcem (profesorem fizyki) i prezesem Kirgiskiej Akademii Nauk, raczej nieprzychylnie nastawionym do partii komunistycznej, aczkolwiek prowadził potem promoskiewską politykę – był też autorem pomysłu Wspólnoty Niepodległych Państw. W 1991 roku został przewodniczącym Rady Najwyższej Kirgistanu, prowadząc swój kraj do ogłoszenia niepodległości 31 sierpnia 1991 roku. Nie mając żadnych kontrkandydatów zwyciężył w wyborach prezydenckich w 1991 r., zdobywając 95% głosów. Był powtórnie wybierany w latach 1995 i 2000, choć wskazywano wtedy na naruszenia procedury wyborczej.
W toku swojej prezydentury zaczął przejawiać coraz silniejsze dążenia autorytarne, które wywołały masowe protesty w 2002 roku, gdy Akajew był wzywany do rezygnacji z urzędu. Pod silną presją społeczną Akajew obiecał, iż ustąpi po upływie trzeciej kadencji w 2005 roku. W roku Zgromadzenie Ustawodawcze, izba niższa kirgiskiego parlamentu, zapewniło mu dożywotni immunitet. 24 marca 2005 roku w wyniku tulipanowej rewolucji, Akajew uciekł wraz z rodziną do Rosji. 4 kwietnia 2005 roku formalnie zrezygnował z urzędu prezydenta. Parlament oficjalnie przyjął jego rezygnację 11 kwietnia 2005 roku.
Askar Akajew jest żonaty, ma czworo dzieci. Obecnie pracuje na Uniwersytecie im. M.W. Łomonosowa w Moskwie.
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Order Przyjaźni (2001)
Medal Puszkina (1999)
Order Podwójnego Białego Krzyża (2003)
Order Znak Honoru (1981)
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Holographic Memory. New York, NY: Allerton Press, 1997.
- Log-Periodic Oscillation Analysis Forecasts the Burst of the “Gold Bubble” in April – June 2011 // Structure and Dynamics 4/3 (2010): 1-11.
|