Atom egzotyczny

Atom egzotyczny – atom, w którym jedna lub więcej cząstek zostały zastąpione innymi cząstkami o tym samym ładunku. Na przykład atomy mionowe i atomy hadronowe to atomy, w których elektron jest zastąpiony inną ujemną cząstką. Do atomów egzotycznych należą również takie, w których jądro zastąpione jest inną cząstką dodatnią, na przykład pozytonium (elektron i pozyton), mionium (elektron i dodatni mion) oraz pionium (pion i mion), a także atomy z hiperjądrem.

Atomy mionowe

Atom mionowy to atom egzotyczny, w którym elektron (lub elektrony) jest zastąpiony mionem. Mion, podobnie jak elektron, jest leptonem.

Atomy hadronowe

Atomy egzotyczne, w których elektron jest zastąpiony ujemnym hadronem. Należą do nich mezoatomy (elektron zastąpiony mezonem, na przykład pionem lub kaonem (również mionem)), protonium (elektron zastąpiony antyprotonem) oraz hiperatomy (elektron zastąpiony ujemnym hiperonem, np. Σ^- – atomy sigmowe).

Atomy pionowe zostały odkryte w 1952, kaonowe w 1960, sigmowe w 1968, a antyprotonowe w 1970.

Atomy hadronowe otrzymuje się przez kierowanie wiązki ujemnych hiperonów z akceleratora na tarczę z odpowiedniego materiału, np. potasu, cynku lub ołowiu. Ich czas życia jest rzędu 10⁻¹² s.

Badanie nad mezoatomami pokazały, że mion jest leptonem, a nie hadronem.

Atomy z hiperjądrem

Atomy (również nazywane hiperatomami) mogą też składać się z elektronów krążących wokół hiperjądra, czyli jądra, w którym co najmniej jeden nukleon został zastąpiony hiperonem.

Zobacz też

• chromodynamika kwantowa
• kwarkonium
• ekscyton