Aurore (1939)
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Projekt |
Y3 |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
grudzień 1935 |
| Wodowanie |
26 lipca 1939 |
 Marine nationale
| |
| Wejście do służby |
czerwiec 1940 |
| Zatopiony |
samozatopiony 27 listopada 1942 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość |
73,5 m |
| Szerokość |
6,5 m |
| Zanurzenie |
4,2 m |
| Zanurzenie testowe |
100 m |
| Rodzaj kadłuba | |
| Napęd | |
| 2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 3000 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 1400 KM 2 śruby | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Zasięg |
powierzchnia: 5600 Mm przy 10 w. |
| Sensory | |
| hydrofony | |
| Uzbrojenie | |
| 1 działo kal. 100 mm, 2 wkm kal. 13,2 mm (2 x I) 10-11 torped | |
| Wyrzutnie torpedowe |
9 × 550 mm |
| Załoga |
44 |
Aurore (Q192) – francuski dwukadłubowy okręt podwodny z okresu II wojny światowej, jedna z siedmiu zbudowanych jednostek typu Aurore. Okręt został zwodowany 26 lipca 1939 roku w stoczni Arsenal de Toulon w Tulonie, a w skład Marine nationale wszedł w czerwcu 1940 roku. Od zawarcia zawieszenia broni między Francją a Niemcami znajdował się pod kontrolą rządu Vichy, pełniąc służbę na Morzu Śródziemnym i Atlantyku. 27 listopada 1942 roku „Aurore” została samozatopiona w Tulonie.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
„Aurore” zamówiona została w ramach programu rozbudowy floty francuskiej z 1934 roku[1][2]. Projekt (o oznaczeniu Y3)[3], stworzony przez inż. Pierre’a Paoli’ego, stanowił ulepszenie 630-tonowych typów Argonaute, Diane i Orion[4][5]. Różnicą w stosunku do poprzedników było zamontowanie działa pokładowego o większym kalibrze i dziewięciu wyrzutni torped jednakowego kalibru, a także powiększenie dopuszczalnej głębokości zanurzenia do 100 metrów[3][5].
„Aurore” zbudowana została w stoczni Arsenal de Toulon w Tulonie[3][5]. Stępkę okrętu położono w grudniu 1935 roku[1][3][a], a zwodowany został 26 lipca 1939 roku[4][5].
Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]
„Aurore” była średniej wielkości okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej[4]. Długość całkowita wynosiła 73,5 metra (71,8 metra między pionami), szerokość 6,5 metra i zanurzenie 4,2 metra[3][5]. Wyporność normalna w położeniu nawodnym wynosiła 893 tony, a w zanurzeniu 1170 ton[4][5][b]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne Schneider o łącznej mocy 3000 KM[5][2]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 1400 KM[4][5]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 14,5 węzła na powierzchni i 9 węzłów w zanurzeniu[4][5][c]. Zasięg wynosił 5600 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym (lub 2250 Mm przy prędkości maksymalnej) oraz 85 Mm przy prędkości 5 węzłów w zanurzeniu[4][6]. Zbiorniki paliwa mieściły 85 ton oleju napędowego[5][d]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 100 metrów[3][5].
Okręt wyposażony był w dziewięć wyrzutni torped kalibru 550 mm: cztery stałe na dziobie, dwie stałe na rufie oraz potrójny zewnętrzny obracalny aparat torpedowy[3][5]. Łącznie okręt przenosił od 10 do 11 torped[3]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło umieszczone przed kioskiem działo pokładowe kalibru 100 mm L/34 M1936 oraz dwa pojedyncze wielkokalibrowe karabiny maszynowe Hotchkiss kalibru 13,2 mm L/76[3][5][e]. Jednostka wyposażona też była w hydrofony[3].
Załoga okrętu składała się z 4 oficerów oraz 40 podoficerów i marynarzy[1][4].
Służba[edytuj | edytuj kod]
W momencie wybuchu II wojny światowej okręt znajdował się w fazie wyposażania. „Aurore” weszła do służby w Marine nationale w czerwcu 1940 roku[3][5]. Jednostka otrzymała numer burtowy Q192[3]. 22 czerwca, w dniu zawarcia zawieszenia broni między Francją a Niemcami, „Aurore” stacjonowała w Hyères[7]. We wrześniu 1940 roku jednostka została rozbrojona w Tulonie[8].
W dniach 8-14 kwietnia 1941 roku jednostka – wraz z wieloma innymi francuskimi okrętami stacjonującymi w Dakarze – wzięła udział w poszukiwaniach francuskiego parowca „Fort de France” (4279 BRT), który podczas rejsu z Martyniki do Dakaru został przechwycony przez brytyjski krążownik pomocniczy HMS „Bulolo” i po obsadzeniu załogą pryzową skierowany w kierunku Gibraltaru[9]. Statek został odnaleziony 12 kwietnia przez krążownik „Primauguet” i niszczyciel „Albatros”, po czym doprowadzony do Casablanki[9].
27 listopada 1942 roku, podczas ataku Niemców na Tulon, jednostka znajdowała się w głębi portu[10]. Aby uniknąć przejęcia przez zajmujących bazę Niemców, „Aurore” została samozatopiona[4][11].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Preston 1989 ↓, s. 131 podaje, że stępkę okrętu położono we wrześniu 1936 roku.
- ↑ Lipiński 1999 ↓, s. 540 podaje wyporność nawodną 805 ton i podwodną 1150 ton.
- ↑ Labayle-Couhat 1971 ↓, s. 85 podaje, że prędkość na powierzchni wynosiła 15,5 węzła, zaś podwodna 9,3 węzła.
- ↑ Gogin 2021 ↓ podaje, że okręt zabierał 101 ton paliwa.
- ↑ Labayle-Couhat 1971 ↓, s. 85 podaje, że okręt był uzbrojony w pojedynczy wkm Hotchkiss kal. 13,2 mm.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Labayle-Couhat 1971 ↓, s. 85.
- ↑ a b Preston 1989 ↓, s. 131.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Gogin 2021 ↓.
- ↑ a b c d e f g h i Fontenoy 2007 ↓, s. 193.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 275.
- ↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 276.
- ↑ Kindell 1940a ↓.
- ↑ Kindell 1940b ↓.
- ↑ a b Kindell 1941 ↓.
- ↑ Perepeczko 2014 ↓, s. 385.
- ↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 275-276.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Ivan Gogin: AURORE 2nd class submarines (1940), LA CRÉOLE patrol submarines (1949 - 1954). Navypedia. [dostęp 2021-01-17]. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships of World War II. Antony Preston (red.). London: Studio Editions, 1989. ISBN 1-85170-194-X. (ang.).
- Don Kindell: NAVAL EVENTS, JUNE 1940 (Part 4 of 4) Saturday 22nd - Sunday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2021-01-17]. (ang.).
- Don Kindell: NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1940 (Part 2 of 2) Friday 15th – Saturday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2021-01-17]. (ang.).
- Don Kindell: NAVAL EVENTS, APRIL 1941 (Part 1 of 2) Tuesday 1st – Monday 14th. Naval History Homepage. [dostęp 2021-01-17]. (ang.).
- Jean Labayle-Couhat: French warships of World War II. London: Ian Allan Ltd., 1971. ISBN 0-7110-0153-7. (ang.).
- Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
- Andrzej Perepeczko: Od Napoleona do de Gaulle’a. Flota francuska w latach 1789–1942. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-372-1.