Bashkim Gazidede
| Data i miejsce urodzenia |
2 lutego 1952 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
25 października 2008 |
| Dyrektor Narodowej Służby Wywiadowczej | |
| Okres |
od 1992 |
| Przynależność polityczna | |
.svg)
| |
Bashkim Gazidede (ur. 2 lutego 1952 w Peshkopii, zm. 25 października 2008 w Tiranie[1]) – albański matematyk, polityk i agent wywiadu.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Osmana Shehu. W latach 1984–1992 był specjalistą od algebry i wykładowcą matematyki na Uniwersytecie w Tiranie, a także autorem podręczników szkolnych do matematyki. W 1991 związał się ze Stowarzyszeniem Intelektualistów Muzułmańskich. W tym samym roku po raz pierwszy wystartował w wyborach parlamentarnych, z listy Demokratycznej Partii Albanii, ale mandat deputowanego z okręgu Dibry uzyskał dopiero w następnych wyborach, w 1992. W latach 1992–1997, w okresie rządów Salego Berishy kierował Narodową Służbą Wywiadowczą (alb. Shërbimi Informativ Kombëtar), powstałą po likwidacji Sigurimi. Nie miał wcześniejszych doświadczeń w kierowaniu służbami specjalnymi, w jednym z pierwszych wywiadów zapowiadał usunięcie 60 proc. kadr, wywodzących się z dawnych komunistycznych służb specjalnych[2]. Współpracując ściśle z amerykańskimi służbami specjalnymi, należał zarazem do grona najbliższych współpracowników Salego Berishy, kontrolując aparat Demokratycznej Partii Albanii[3].
W czerwcu 1996 był oskarżany o zatrzymywanie i torturowanie działaczy opozycji, protestujących przeciwko rządom Demokratycznej Partii Albanii. W czasie zamieszek, które ogarnęły Albanię wiosną 1997 B.Gazidede kierował nieudaną operacją mającą na celu przywrócenie porządku publicznego[4]. 26 marca pojawił się w parlamencie i w przekazie dla telewizji oskarżył władze Grecji, CIA oraz amerykańską ambasadę w Tiranie o przygotowanie operacji Lotos, której celem miało być przejęcie przez Greków kontroli nad południową Albanią[3].
W czerwcu 1997, po zwycięstwie w wyborach Socjalistycznej Partii Albanii wyjechał z kraju, prawdopodobnie do Turcji[5]. 21 sierpnia 1998 ówczesny prokurator generalny Albanii – Aleksander Goga wydał nakaz aresztowania dziewięciu wysokich urzędników państwowych, oskarżonych o popełnienie w 1997 zbrodni ludobójstwa (na tej liście był także Gazidede)[1]. Gazidede był oskarżany także o nadużycie władzy i porzucenie obowiązków służbowych w obliczu zagrożenia. W lipcu 2003 śledztwo przeciwko B.Gazidede zostało umorzone.
W 2005 powrócił do Albanii i podjął pracę urzędnika. Rok później wyjechał do Mediolanu, gdzie leczył się na koszt rządu albańskiego. Zmarł na chorobę nowotworową[1]. Pochowany na cmentarzu Tufinë w Tiranie.
Był żonaty (żona Leta), miał dwoje dzieci.
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- 2006: Algjebra : ushtrime e probleme të zgjidhura : grupet, unazat, modulet
- 2006: Analiza matematike : ushtrime e probleme të zgjidhura
- 2010: Kombinatorika : teori dhe ushtrime e probleme të zgjidhura : kombinacionet, dispozicionet, përkëmbimet, binomi i Njutonit.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Vdes nga kanceri Bashkim Gazidede. = 2008 [online], arkivalajmeve.com (alb.).
- ↑ Miranda Vickers: Albania: From Anarchy to a Balkan Identity. C. Hurst & Co. Publishers, 1997, s. 93. ISBN 978-1-85065-290-8.
- ↑ a b Fred Abrahams: Modern Albania: From Dictatorship to Democracy in Europe. NYU Press, 2015, s. 208. ISBN 978-0-8147-0511-7.
- ↑ In Italia si riapre il processo per appropriazione indebita a carico di Fatos Nano e Gianni De Michelis. „Përpjekja”. 11-12, s. 217, 1997.
- ↑ Christopher Deliso: The Coming Balkan Caliphate: The Threat of Radical Islam to Europe and the West. Greenwood Publishing Group, 2007, s. 47.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Vdes nga kanceri Bashkim Gazidede. = 2008 [online], arkivalajmeve.com (alb.).
- Biogram na stronie albańskiej Rady Ministrów