Bell CH-146 Griffon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bell CH-146 Griffon
Ilustracja
CH-146 Griffon (2006)
Dane podstawowe
Państwo

 Stany Zjednoczone
 Kanada

Producent

Bell Helicopter Textron

Typ

śmigłowiec

Załoga

3

Historia
Data oblotu

1992

Lata produkcji

1992–1998

Liczba egz.

100

Dane techniczne
Napęd

silnik turbowałowy Pratt & Whitney Canada PT6T-3D

Moc

930 kW

Wymiary
Średnica wirnika

14,02 m

Długość

17,09 m

Wysokość

4,60 m

Masa
Własna

3356 kg

Startowa

5398 kg

Osiągi
Prędkość maks.

260 km/h

Prędkość przelotowa

219 km/h

Zasięg

656 km

Dane operacyjne
Uzbrojenie
możliwość montażu dwóch karabinów maszynowych FN MAG, M134 Minigun kal. 7,62 mm lub GAU-21 kal. 12,7 mm w obu drzwiach
Liczba miejsc
10 pasażerów lub 6 noszy
Użytkownicy
Royal Canadian Air Force
Rzuty
Rzuty samolotu

Bell CH-146 Griffonkanadyjski śmigłowiec wielozadaniowy zbudowany przez spółkę Bell Helicopter Textron dla Kanadyjskich Sił Zbrojnych na bazie Bell 412HP. Kontrakt na dostawę 100 maszyn zawarto w 1992 roku, dostawy zrealizowano w latach 1995–1998.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1992 roku Kanadyjskie Siły Zbrojne złożyły zamówienie na sto nowych śmigłowców wielozadaniowych, mających zastąpić trzy używane wówczas typy maszyn – transportowe CH-18 Iroquois, CH-135 Twin Huey i obserwacyjne CH-136 Kiowa. Podjęto decyzję, iż nowy wiropłat stanowić będzie rozwinięcie cywilnego śmigłowca Bell 412HP. Produkcję seryjną uruchomiono w zakładach spółki Bell Helicopter w Mirabel, w prowincji Quebec. Pierwszy Griffon został przekazany w 1995 roku, a ostatni w 1998 roku. CH-146 przeznaczony jest do transportu żołnierzy i sprzętu, zadań logistycznych, misji MEDEVAC i SAR oraz misji obserwacyjnych i łącznikowych[1][2]. Śmigłowce były intensywnie eksploatowane w czasie misji w Afganistanie[3]. Oprócz Afganistanu, Griffony były także eksploatowane na misjach w Haiti i Kosowie[4]. Zgodnie ze stanem na rok 2022 w służbie pozostaje 85 śmigłowców[5].

W czerwcu 2022 roku zawarto kontrakt na modernizację CH-146, na mocy którego cała flota eksploatowanych śmigłowców ma zostać doprowadzona do nowego standardu. Modernizacji ma zostać poddana między innymi awionika, rejestratory parametrów lotu i rozmów, systemy nawigacyjne, systemy kontroli lotu, nowe wyświetlacze oraz układ napędowy wraz z modernizacją silników. Prace mają zostać zrealizowane w latach 2024–2028 oraz pozwolić mają na dalszą eksploatację maszyn do połowy lat trzydziestych XXI wieku[5][6].

Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]

CH-146 stanowi wojskowe rozwinięcie cywilnego śmigłowca Bell 412HP. Śmigłowiec napędzany jest pojedynczym silnikiem turbowałowym Pratt & Whitney Canada PT6T-3D o mocy 930 kW. Podłoga Griffona jest opancerzona, podobnie jak fotele załogi, która składa się z trzech osób – dwóch pilotów i technika pokładowego. Maszynę produkowano w dwóch wersjach – wielozadaniowego śmigłowca transportowego (UTTH) oraz wersja przeznaczona do realizacji misji MEDEVAC i SAR. W wariancie transportowym CH-146 jest w stanie zabrać na pokład do dziesięciu żołnierzy, natomiast w wersji ratowniczej sześć noszy z rannymi i czteroosobową załogę – dodatkowym członkiem załogi jest technik misji SAR. Dodatkowo śmigłowiec wyposażony jest we wciągarkę, hak transportowy do podwieszania ładunków pod kadłubem. Na wyposażenie elektroniczne składa się stabilizowana głowica optoelektroniczna Westcam 16TD-A z kamerą termalną, reflektor-szperacz oraz system zarządzania lotem CMA-2082A od CMC Electronic. Kokpit przystosowany jest do współpracy z goglami noktowizyjnymi. Griffon nie dysponuje stałym uzbrojeniem, jedynie w przesuwanych drzwiach można zamontować karabin maszynowy FN MAG kal. 7,62 mm, M134 Minigun również tego samego kalibru lub GAU-21 kal. 12,7 mm[7][4][1]. Po demontażu niektórych elementów zewnętrznych śmigłowca istnieje możliwość jego transportu drogą powietrzną w ładowniach samolotów transportowych Lockheed C-130 Hercules i Boeing C-17 Globemaster III[4].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b The RotorHead - CH-146 Griffon [online], web.archive.org, 22 kwietnia 2001 [dostęp 2022-07-17] [zarchiwizowane z adresu 2001-04-22].
  2. Griffon helicopter (CH146) [online], Canadian Army, 20 lipca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2011-06-10].
  3. Rańkowski 2015 ↓, s. 57.
  4. a b c Bell CH-146 Griffon [online], www.militaryfactory.com [dostęp 2022-07-17] (ang.).
  5. a b Defense Brief Editorial, Canada's Bell CH-146 Griffon helicopters getting life extension upgrade [online], Defense Brief, 30 maja 2022 [dostęp 2022-07-17] (ang.).
  6. Łukasz Pacholski, Bell Textron Canada wydłuży życie CH-146 Griffon [online], Wydawnictwo militarne ZBIAM, 31 maja 2022 [dostęp 2022-08-02] (pol.).
  7. Rańkowski 2015 ↓, s. 56-57.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Mateusz Rańkowski. Lotnictwo Klonowego Liścia część II. „Lotnictwo”. 10/2015, s. 56-66, 2015. Magnum X. ISSN 1732-5323.