Bell UH-1 Iroquois

UH-1 Iroquois
UH-1N
Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Bell Helicopter Textron
Typ	Śmigłowiec
Konstrukcja	półskorupowa, wirnik dwułopatowy, podwozie płozowe
Załoga	2 do 4
Historia
Data oblotu	20 października 1956
Lata produkcji	1957–1986
Egzemplarze	16 000
Dane techniczne
Napęd	T53-L-13
Moc	1044 kW
Wymiary
Średnica wirnika	14,63 m
Długość	17,4 m
Szerokość kadłuba	2,6 m
Wysokość	4,4 m
Masa
Własna	2363 kg
Startowa	4309 kg
Osiągi
Prędkość maks.	204 km/h
Pułap praktyczny	4300 m
Zasięg	512 km
Dane operacyjne
Liczba miejsc
11 do 14
Użytkownicy
Stany Zjednoczone i 74 inne kraje
Rzuty

Bell UH-1 Iroquois – wielozadaniowy amerykański śmigłowiec. Popularnie znany jako "Huey".

Historia

Skonstruowany przez biuro Bell Helicopter Textron. Prace nad śmigłowcem rozpoczęto w 1955 roku (był to rok zaakceptowania przez armię amerykańską nowego modelu – 204). Pierwszego oblotu prototypu o nazwie XH-40 dokonano 22 października 1956. Po udanym locie zbudowano kilka maszyn serii próbnej, nazwanej później YH-40. Po serii badań i testów śmigłowiec został przyjęty na wyposażenie armii USA. Śmigłowce pierwszej serii – wersja UH-1A (model 204) miały silnik o mocy 860 KM i mieściły 6 pasażerów. Do jednostek US Army maszyny te trafiały od 30 czerwca 1959 do marca 1961.

Wersje

UH-1 jest powszechnie znany z wojny w Wietnamie, gdzie służył jako śmigłowiec transportowy, wsparcia powietrznego i medycznego. Zyskał w tym czasie różne przydomki: Slick – wersja transportowa, Hog – wersja uzbrojona, Iroquois – wersja wielozadaniowa, Dustoff – wersja MEDEVAC. Wersja UH-1B miała mocniejszy silnik i mogła zabrać na pokład więcej pasażerów lub ładunku. Kolejna wersja – UH-1C wyposażona została w większy zbiornik paliwa, szersze łopaty wirnika nośnego i śmigło wirnika ogonowego o odwróconym profilu – armii przekazano około 767 egzemplarzy śmigłowca tego typu. W międzyczasie powstał kolejny model śmigłowca Bell – 205 – który od poprzedników różnił się mocniejszym silnikiem (1100 KM), prócz tego wydłużony został kadłub, by móc zabrać na pokład więcej żołnierzy (maksymalnie 12). Armii USA dostarczono 2201 egzemplarzy Bell 205 w wersji UH-1D. Na helikopterze montowano wiele typów uzbrojenia, w tym na burtach transportowych UH-1D karabin maszynowy M-60D, a w wersji wsparcia UH-1C zasobniki niekierowanych pocisków 70mm i karabiny M134 Minigun.

Powstało wiele różnych wersji modelu 205:

• UH-1E – wersja umożliwiająca start z okrętu desantowego,
• UH-1F – wersja transportowa dla USAF, wyposażona w silnik o mocy 1272 KM,
• UH-1H – wersja transportowa dla US Army, wyposażona w silnik o mocy 1400 KM.

Po wojnie w Wietnamie zmieniona została nomenklatura wersji tego śmigłowca.

Użytkownicy

• Stany Zjednoczone
  • United States Army – dostarczono 9784 UH-1 różnych wersji, głównie UH-1D i UH-1H. Ogółem 7013 UH-1 brało udział w wojnie wietnamskiej, z których 3305 utracono (3090 z nich należało do US Army). Między rokiem 1978 i 1989 dla ich zastąpienia dostarczono 1048 UH-60A Black Hawk, ostatnie egzemplarze Huey w US Army zastąpi 345 UH-72A Lakota.

UH-1D 'Huey' podczas akcji na półwyspie Synaj

Linki zewnętrzne

• Bell UH-1 Huey na stroine vectorsite.net (ang.)
• Opis UH-1 na stronie FAS.org (ang.)