Bohuslav Balbín

Bohuslav Balbín
Data i miejsce urodzenia	3 grudnia 1621 ; Hradec Králové
Data i miejsce śmierci	28 listopada 1688 ; Praga
Miejsce pochówku	Praga, ?↗
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	jezuici
Prezbiterat	1649

Bohuslav Balbín (Bohuslav Balbinus), (ur. 3 grudnia 1621 w Hradcu Králové, zm. 28 listopada 1688 w Pradze) – czeski literat, historyk, pedagog, jezuita^[1].

Był autorem wielu dzieł historycznych i krajoznawczych. Był obrońcą języka czeskiego i patriotą czeskim występującym przeciwko germanizacji. Jego największe dzieła to Miscellanea historica regni Bohemiae (Rozmaitości z historii królestwa Czech) oraz Dissertatio apologetica pro linqua Slavonica praecipue Bohemica (Obrona języka słowiańskiego, zwłaszcza czeskiego).

Aby je napisać, przez lata gromadził informacje z archiwów i starych bibliotek. Duże zasługi odnośnie do inicjatywy napisania tego dzieła przypisuje się także polskiemu jezuicie Mikołajowi Łęczyckiemu jako osobie, która wpłynęła na Balbina i zachęciła go to pracy nad tym wydaniem.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z zubożałej podczas wojny trzydziestoletniej rodziny szlacheckiej^[2]. W dzieciństwie został sierotą i zamieszkał w Častolovicach u przyjaciela rodziny, Oty z Oppersdorfu^[2].

Od 1631 roku uczęszczał do szkół jezuickich, a w wieku 15 lat wstąpił do zakonu jezuitów^[2]. W 1639 roku podjął studia filozoficzne w Clementinum w Pradze, gdzie uzyskał następnie stopień doktora^[2]. W latach 1642–1645 był wykładowcą w szkołach jezuikcich w Pradze i Trzeboniu. Od 1646 roku studiował teologię, a w 1649 roku uzyskał święcenia kapłańskie^[2].

Od 1653 roku znów pracował jako nauczyciel, m.in. w Kłodzku, Pradze, Českým Krumlovie, Brnie, Jiczynie i Jindřichůvym Hradcu^[2]. Był autorem kilku podręczników i sztuk teatralnych. W 1661 roku został odsunięty od pracy z uczniami^[2]. Następnie otrzymał polecenie napisania historii czeskiej prowincji zakonu jezuitów, pracował w Jiczynie, Klatovach i Českým Krumlovie. Opublikował również biografię Arnoszta z Pardubic^[2]. Rozpoczął także pracę nad dużym dziełem dotyczącym historii Czech^[2].

Od 1676 roku mieszkał w Pradze, wcześniej krótko także w Opawie^[2]. W 1687 roku doznał udaru i kolejne książki musiał dyktować^[2].

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

Legatio Apollinis coelestis ad universitatem Pragensem
Epitome historica rerum Bohemicarum
Dissertatio apologetica pro lingua Slavonica, praecipue Bohemica – Obrona języka słowiańskiego, zwłaszcza czeskiego
Diva Vartensis
Diva Turzanensis
Diva S. Monti
Origines Comit. de Guttenstein
Vita venerab. Aernesti
Miscellanea historica regni Bohemiae – Rozmaitości z historii królestwa Czech
- Liber naturalis
- Liber popularis
- Liber chorographicus
- Liber hagiographicus
- Liber parochialis
- Liber episcopalis
- Liber regalis
- Liber epistolaris
- Bohemia docta
- Liber curialis seu de magistratibus et officiis curialibus regem Boohemiae
Examen Mellisaeum

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 429. ISBN 978-83-233-4066-9.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Kdo byl kdo v našich dějinách do roku 1918 [online], web.archive.org, 1 kwietnia 2016 [dostęp 2024-01-11] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-01] .

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Bohuslav Balbín – dzieła w bibliotece Polona

[Kraków-1] Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 429. ISBN 978-83-233-4066-9.

[:0-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Kdo byl kdo v našich dějinách do roku 1918 [online], web.archive.org, 1 kwietnia 2016 [dostęp 2024-01-11] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-01] .

[1]

[2]