Brwilno (gmina Stara Biała)
52°34′20″N 19°35′24″E/52,572222 19,590000| wieś | |
 Kościół św. Andrzeja Apostoła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2023) |
948[2] |
| Strefa numeracyjna |
24 |
| Kod pocztowy |
09-400[3] |
| Tablice rejestracyjne |
WPL |
| SIMC |
0576088[4] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu płockiego  | |
Położenie na mapie gminy Stara Biała  | |
| 52°34′20″N 19°35′24″E/52,572222 19,590000[1]
| |
| Strona internetowa | |
Brwilno – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Stara Biała[5][4].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0576094 | Antonówka | część wsi |
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie płockim województwa płockiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa płockiego.
We wsi znajduje się wybudowany w 1740 roku kościół pw. św. Andrzeja Apostoła, konsekrowany w 1787 przez sufragana płockiego Biskupa Wojciecha Józefa Gadomskiego. Kruchta zachodnia powstała w XIX wieku. Późnorenesansowy pochodzący z początku XVII wieku ołtarz został przeniesiony z klasztoru norbertanek z Płocka po kasacie zakonu. Boczny ołtarz, późnorenesansowy z około 1630 roku, pochodzi z kościoła franciszkanów z Dobrzynia nad Wisłą. W nadprożu drzwi do zakrystii umieszczono napis fundacyjny „IR MK PP”, dotyczący zapewne Mateusza Krzemińskiego, oraz rok 1740. Na belce tęczowej znajduje się późnogotycka rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego z I połowy XVI wieku.
Dzwonnica przykościelna pochodzi z 1882 roku, ale do jej budowy użyto belek z poprzedniej, pochodzącej z połowy XVIII wieku. Dzwony zostały zrabowane przez Niemców w czasie I wojny światowej.
Na przykościelnym cmentarzu znajduje się nagrobek majora Wojsk Polskich Wincentego Poznańskiego, pochodzący z I połowy XIX wieku[7].
Antoniówka, zespół budynków Domu Wypoczynkowego Seminarium Duchownego zbudowany w latach 1926-1927 projektu Stefana Szyllera.
W lasach brwileńskich, przy czerwonym szlaku znajduje się miejsce pamięci. Mogiła upamiętnia egzekucję ponad 300 osób z Płocka i okolic, rozstrzelanych przez hitlerowców w styczniu 1940 roku oraz 16 i 17 stycznia 1945 roku.
Na tablicy widnieje napis: "Tu spoczywają zwłoki bohaterów poległych z rąk hitlerowskich za wiarę i ojczyznę. Nie bój się tych, którzy ciała zabijają, lecz ducha zabić nie mogą."
| L.p. | Obszar AZP | Funkcja | Okres |
|---|---|---|---|
| 1 | Brwilno st. nr 1 AZP 49-53/1 | relikty osady kultury łużyckiej | epoka brązu i wczesna epoka żelaza |
| 2 | Brwilno st. nr 2 AZP 49-53/2 | relikty osady | okres wczesnego średniowiecza |
| 3 | Brwilno st. nr 6 AZP 49-53/6 | ślady osadnictwa kultury łużyckiej | epoka brązu i okres wczesnego średniowiecza |
| 4 | Brwilno st. nr 7 AZP 49-53/7 | ślady obozowiska osady kultury pucharów lejkowatych, osady kultury łużyckiej | okres neolitu epoki kamienia, przełom epoki brązu i wczesnej epoki żelaza, okres wczesnego średniowiecza |
| 5 | Brwilno st. nr 8 AZP 49-53/15 | ślady obozowiska, ślady osadnictwa | okres mezolitu epoki kamienia okres wczesnego średniowiecza |
| 6 | Brwilno st. nr 9 AZP 49-53/16 | relikty osady | okres wczesnego średniowiecza |
| 7 | Brwilno st. nr 10 AZP 49-53/17 | relikty osady | okres średniowiecza |
| 8 | Brwilno st. nr 4 AZP 49-53/23 | relikty cmentarzyska ciałopalnego kultury pomorskiej | wczesna epoka żelaza |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 10654
- ↑ Gmina Stara Biała. Liczba mieszkańców w dniu 2024-02-01 [dostęp 2024-02-02]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 91 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
- ↑ Na podstawie przykościelnej tablicy informacyjnej.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Brwilno (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 392.
