Błagalnice (tragedia Eurypidesa)
 Przeniesienie ciał Eteoklesa i Polynejka | |
| Autor | |
|---|---|
| Tematyka | |
| Typ utworu | |
| Data powstania |
V w. p.n.e. (prawdopodobnie 424-421) |
| Wydanie oryginalne | |
| Język | |
Błagalnice – ( gr. Ἱκέτιδες, Hiketides; łac. Supplices) tragedia grecka napisana przez Eurypidesa w V w. p.n.e. Jest to jedno z 18 lub 19 jego zachowanych do dzisiaj dzieł[1].
Głównym wątkiem dramatu jest częsta w literaturze greckiej kwestia godnego pogrzebu. Tytułowe błagalnice to matki poległych uczestników wyprawy Siedmiu przeciw Tebom[2]. Tebanie odmówili wydania zwłok poległych, uniemożliwiając ich godny pochówek. Teść jednego z zabitych bohaterów, król Argos, Adrastos, wraz z chórem błagalnic przybywa do Tezeusza, króla Aten, by prosić go o pomoc. Dzięki interwencji Aten ciała poległych zostają odzyskane. Błagalnice już w starożytności zostały scharakteryzowane jako "pochwała Aten" (ἐγκώμιον Ἀθηνῶν)[3].
Większość badaczy[4] uważa, że treść tragedii nawiązuje do współczesnych autorowi i pierwszym widzom wydarzeń wojny peloponeskiej[5][2]. W 424 r. Ateńczycy przegrali bitwę pod Delion, a zwycięscy Beoci odmówili wydania ciał poległych[6]. Dlatego za prawdopodobną datę premiery Błagalnic uważa się okres pomiędzy bitwą pod Delion a pokojem Nikiasza w 421 r.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Eurypides, Tragedie, t. I, przełożył, wstępem i przypisami opatrzył Jerzy Łanowski, przejrzała Janina Ławińska-Tyszkowska, Biblioteka Antyczna, Prószyński i S-ka, Warszawa, 2005
- Albin Lesky, Tragedia grecka, tłum. Magda Weiner, Homini, Kraków, 2006
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Eurypides: Tragedie. przełożył, wstępem i przypisami opatrzył Jerzy Łanowski, przejrzała Janina Ławińska-Tyszkowska). T. I. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2005, s. 24, seria: Biblioteka Antyczna. ISBN 83-7469-192-1.
- ↑ a b Tadeusz Sinko: Zarys historii literatury greckiej. T. I. Warszawa: PWN, 1959, s. 533.
- ↑ Albin Lesky: Tragedia grecka. tłum. Magda Weiner. Kraków: Homini, 2006, s. 421. ISBN 83-89598-80-9.
- ↑ Choć np. H. D. F. Kitto pisał: Zupełnie niewiarygodne natomiast wydaje się twierdzenie, że Błagalnice to typowa pièce d'occasion, sztuka, której inspirację stanowi jakieś szczególne zdarzenie czy sytuacja. Zdarzenia, jakie miały miejsce pod Delionem, być może podsunęły temat Błagalnic albo może sprawiły, że postanowił je wykorzystać w tym momencie, a nie później, ale to nie oznacza, że w swej sztuce nieustannie ma na myśli Delion. Albowiem w przypadku Eurypidesa, tak jak w przypadku wielu innych kreatywnych artystów, autentyczne zdarzenie przeistacza się w coś zupełnie innego, coś, co jest niepowtarzalne dla danego artysty. Zob. H.D.F. Kitto: Tragedia grecka. Studium literackie. przełożył J.Margański. Bydgoszcz: Homini, 1997, s. 214. ISBN 83-90904004. Również Albin Lesky przedstawia wątpliwości w tej kwestii - zob. Albin Lesky: Tragedia grecka. tłum. Magda Weiner. Kraków: Homini, 2006, s. 413. ISBN 83-89598-80-9.
- ↑ Eurypides: Tragedie. przełożył, wstępem i przypisami opatrzył Jerzy Łanowski, przejrzała Janina Ławińska-Tyszkowska. T. I. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2005, s. 384, seria: Biblioteka Antyczna. ISBN 83-7469-192-1.
- ↑ Ryszard Kulesza: Wojna peloponeska. Kraków. s. 127. ISBN 83-7452-007-8. [dostęp 2024-07-21].