Little Rebel
| |
| Historia | |
| Stocznia | |
|---|---|
| Wodowanie |
1859 |
 Stany Zjednoczone
| |
| Nazwa |
„R. E. & A. N. Watson” |
| Wejście do służby |
1859 |
 CS Navy
| |
| Nazwa |
CSS „Little Rebel” |
| Wejście do służby |
1862 |
| Wycofanie ze służby |
6 czerwca 1862 (utracony) |
 US Navy
| |
| Nazwa |
USS „Little Rebel” |
| Wejście do służby |
1863 |
| Wycofanie ze służby |
24 lipca 1865 |
 Stany Zjednoczone
| |
| Nazwa |
„Little Rebel” (do 1867) |
| Wejście do służby |
29 listopada 1865 |
| Wycofanie ze służby |
1874 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
159-161 t |
| Długość |
? m |
| Szerokość |
? m |
| Zanurzenie |
3,66 m[1] |
| Napęd | |
| maszyna parowa napędzająca śrubę | |
| Prędkość |
10-12 w |
| Uzbrojenie | |
| 3 działa gwintowane 12-funtowe (92 mm)[2], taran | |
CSS Little Rebel – amerykański okręt rzeczny – taranowiec z okresu wojny secesyjnej, przebudowany ze statku cywilnego, używany przez wojska Konfederacji, a następnie Unii, jako USS „Little Rebel”, podczas kampanii na Missisipi.
Budowa[edytuj | edytuj kod]
"Little Rebel" został zbudowany w Belle Vernon w stanie Pensylwania nad rzeką Monongahela w 1859 jako cywilny drewniany parowiec o napędzie śrubowym "R. E. & A. N. Watson"[1].
Po wybuchu wojny domowej w USA został zakupiony w Nowym Orleanie przez rząd Konfederacji, po czym 25 stycznia 1862 rozpoczęto jego przebudowę na okręt – taranowiec. Otrzymał nazwę "Little Rebel" – "Mały rebeliant".
Przebudowa polegała przede wszystkim na wzmocnieniu jego dziobu przez pokrycie osłoną z drewna dębowego grubości 10 cm (4") i żelaznych płyt grubości 25 mm (1")[1]. Wzmocniono osłonę maszynowni przez dodatkowe drewniane przegrody, a ściany nadbudówki osłonięto belami sprasowanej bawełny umieszczonymi pomiędzy dodatkowymi przegrodami, co dawało niewielką ochronę przed ostrzałem, stąd zaliczany był do okrętów typu cottonclad. Zamontowano też na nim uzbrojenie w postaci 3 dział gładkolufowych 12-funtowych (118 mm). Przebudowę ukończono 11 kwietnia 1862. "Little Rebel" był nietypowy wśród okrętów walczących na Missisipi z uwagi na swój napęd śrubowy (praktycznie wszystkie pozostałe miały napęd kołowy).
Służba w siłach Konfederacji[edytuj | edytuj kod]
Po przebudowie, "Little Rebel" w kwietniu 1862 wszedł w skład Flotylli Obrony Rzeki (River Defense Fleet) Armii Konfederacji (nie należącej do Marynarki), jako okręt flagowy jej dowódcy komandora (Capt.) J.E. Montgomery’ego. Skierowany z Nowego Orleanu pod Fort Pillow w stanie Tennessee, wziął następnie udział w walkach na Missisipi. Dowodził nim komandor (Capt.) J. White Fowler[1].
10 maja "Little Rebel" jako okręt flagowy wziął udział w zwycięskiej bitwie Flotylli pod Fort Pillow z kanonierkami pancernymi Unii, aczkolwiek bezpośrednio nie atakował taranem, jedynie ostrzeliwał okręty Unii.
6 czerwca 1862 doszło do bitwy pod Memphis z pancernymi kanonierkami i nowymi taranowcami Unii, przegranej przez Konfederatów. Podczas niej "Little Rebel" usiłował zaatakować taranowiec "Monarch", lecz bez skutku, za to "Monarch" uszkodził go taranując i zmusił do wyrzucenia się na brzeg po stronie Arkansas, gdzie został następnie zdobyty przez siły Unii. Dodatkowo okręt został uszkodzony ogniem kanonierki pancernej USS "Carondelet".
Służba w siłach Unii[edytuj | edytuj kod]
9 stycznia 1863 okręt został zakupiony przez Marynarkę Wojenną USA od sądu pryzowego stanu Illinois (Prize Court) i po remoncie i modernizacji w Cairo został wcielony do służby pod nazwą USS "Little Rebel". Dowódcą został Acting Master William R. Sanford. Został zaliczony do grupy lekko opancerzonych kanonierek tinclads, z numerem 16. Jego uzbrojenie stanowiły dwa działa 24-funtowe (147 mm) i 2 działa gwintowane 12-funtowe (93 mm)[3].
W służbie Unii w 1863 "Little Rebel" głównie prowadził działania patrolowe i przeciwpartyzanckie na Missisipi i jej dopływach. 21 sierpnia 1863 dołączył do flotylli. W październiku zatrzymał parowiec "City of Alton" i prowadził rozpoznanie w rejonach Bird’s Point, Cypress Bend, na rzece Yazoo i w rejonie Hopefield w stanie Arkansas, gdzie okręty Unii w grudniu 1863 zlikwidowały działalność partyzancką.
Na początku kampanii na Red River, "Little Rebel" w marcu 1864[4] patrolował od Red River do Fortu Adams nad Missisipi. W kwietniu powrócił do patrolowania Missisipi. W maju 1865 uczestniczył w dozorowaniu rzeki w celu zapobieżenia ucieczce prezydenta Konfederacji Jeffersona Davisa. 28 maja konwojował transporty żołnierzy na Red River, pozostając w ujściu rzeki w okresie redukcji eskadry w czerwcu.
Dowódcą USS "Little Rebel" w początkowym okresie był m.in. kmdr ppor. (Capt.) Willaim Hoel[5].
USS "Little Rebel" wycofano ze służby wojskowej w Mound City 24 lipca 1865, po czym został 29 listopada 1865 sprzedany prywatnemu armatorowi Danielowi Jacobsowi.
4 marca 1867 zmieniono nazwę na "Spy". Statek służył w żegludze handlowej do 1874.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Little Rebel – DANFS
- ↑ Angus Konstam: Mississippi River Gunboats of the American Civil War 1861–1865, New Vanguard 46, Osprey Publishing, 2002, s.15, 21
- ↑ Źródło co do uzbrojenia: https://web.archive.org/web/20090305132616/http://www.wideopenwest.com/~jenkins/ironclads/tinclads.htm
- ↑ W DANFS ewidentna omyłka co do roku: 1863
- ↑ Charles E. Pearson, Thomas C.C. Birchett, The History and Archaeology of Two Civil War Steamboats: The Ironclad Gunboat U.S.S. Eastport and The Steamer Ed. F. Dix, Baton Rouge: Coastal Environments 2001, s.76
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Little Rebel – Dictionary of American Naval Fighting Ships (DANFS) (służba Konfederacji)
- Little Rebel – Dictionary of American Naval Fighting Ships (DANFS) (służba Unii)
| Kanonierki | |
|---|---|
| Taranowce |
