Delfinowiec białoboki
| Leucopleurus acutus | |
| (J.E. Gray, 1828)[1] | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Parvordo | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Leucopleurus |
| Gatunek |
delfinowiec białoboki |
| Synonimy | |
| |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
| |
Delfinowiec białoboki[4], delfin białoboki[5] (Leucopleurus acutus) – gatunek ssaka z rodziny delfinowatych (Delphinidae). Kształt ciała torpedowaty, po bokach ciała ma ciemniejsze i jaśniejsze pasy. Żyje w dużych stadach.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Analizy przeprowadzone w 2019 roku w oparciu o dane molekularne ujawniły, że tradycyjnie uznawany Lagenorhynchus[6] nie jest monofiletyczny i należy podzielić go na trzy odrębne rodzaje: Lagenorhynchus, Leucopleurus i Sagmatias[7][8].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość wynosi około 2,5–3 m, a średnia masa – 230 kg. Płetwa piersiowa ma około 30 cm długości, podczas gdy grzbietowa około 50 cm wysokości. Szerokość w talii wynosi 30–60 cm. Samice są zwykle o 20 cm krótsze i około 50 kg lżejsze. Płetwy grzbietowa i tylna są czarne lub ciemnoszare, brzuch i żuchwa białe, natomiast boki szare[9][10].
Odżywianie[edytuj | edytuj kod]
Głównym składnikiem diety delfinowca białobokiego są ryby, w tym śledź oceaniczny (Clupea harengus), makrela atlantycka (Scomber scombrus), ślepior (Gadiculus argenteus), błękitek (Micromesistius poutassou), dobijak amerykański (Ammodytes americanus), stynka amerykańska (Osmerus mordax) i morszczuk srebrzysty (Merluccius bilinearis) oraz mięczaki jak kalmar illex północny (Illex illecebrosus)[11][12].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Jest gatunkiem endemicznym zimnych i arktycznych wód północnego Atlantyku. Rejonami o szczególnie dużej populacji jest wybrzeże Nowej Fundlandii oraz półwyspu Cape Cod, a także w trójkącie oceanicznym pomiędzy Wyspami Brytyjskimi, Islandią i Grenlandią oraz na Morzu Północnym. Całkowita populacja zawiera się prawdopodobnie w przedziale 200–300 tys. sztuk. Odnotowywano obecność delfinowca białobokiego w wodach Bałtyku, w południowej części Morza Barentsa, a także na Azorach i na Adriatyku.
Rzadko widywany z brzegu, preferuje otwarte morze o niskim zasoleniu i temperaturze od 6–20 °C. Najczęściej występuje na głębokości pomiędzy 40 a 200 m[13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ J.E. Gray: Spicilegia Zoologica. Cz. 1. London: Treüttel, Würz and Co., 1828, s. 2. (ang.)
- ↑ J.E. Gray. Notes on the skulls of dolphins, or bottlenose whales, in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1866, s. 216, 1866 (ang.).
- ↑ G. Braulik, Lagenorhynchus acutus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.2 [dostęp 2015-09-13] (ang.).
- ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 188. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
- ↑ K. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 43, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Lagenorhynchus (ang.). W: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-01].
- ↑ N.L. Vollmer, E. Ashe, R.L. Brownell Jr., F. Cipriano, J.G. Mead, R.R. Reeves, M.S. Soldevilla & R. Williams. Taxonomic revision of the dolphin genus Lagenorhynchus. „Marine Mammal Science”. 35 (3), s. 957–1057, 2019. DOI: 10.1111/mms.12573 (ang.).
- ↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 292. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.)
- ↑ Lagenorhynchus acutus (Gray, 1828) (ang.). CMS. [dostęp 2009-03-22].
- ↑ Lagenorhynchus acutus (ang.). Animal Diversity Web. [dostęp 2009-03-22].
- ↑ Jefferson TA, Leatherwood S, Webber MA. FAO Species identification guide. „Marine mammals of the world”, s. 320, 1993.
- ↑ Reves RR, Smeenk C, Brownell L, Kinze CC. Atlantic white-sided dolphin - Lagenorhynchus acutus (Gray, 1828). „Handbook of Marine Mammals”. 6, s. 31-56, 1999.
- ↑ Atlantic White-sided Dolphin, Lagenorhynchus acutus (ang.). Marinebio. [dostęp 2009-03-22].