Elżbieta Luksemburska (1390–1451)

Elżbieta Luksemburska
	księżna Luksemburga
Okres	od 1411; do 1443
Poprzednik	Jodok z Moraw
Następca	Filip Dobry
	Dane biograficzne
Dynastia	Luksemburgowie
Data i miejsce urodzenia	październik 1390 ; Hořovice
Data i miejsce śmierci	3 sierpnia 1451 ; Trewir
Ojciec	Jan Zgorzelecki
Matka	Richarda Meklemburska
Mąż	Antoni I Brabancki; od 16 lipca 1409; do 25 października 1415
Dzieci	Wilhelm, córka
Mąż	Jan III Bawarski; od 1417; do 5 stycznia 1424

Elżbieta Zgorzelecka fr. Élisabeth de Goerlitz (ur. październik 1390 w Hořovicach, zm. 3 sierpnia 1451 w Trewirze) – księżniczka zgorzelecka, suo iure księżna Luksemburga w latach 1411–1443, jedyna córka Jana Zgorzeleckiego i Richardy Meklemburskiej. Ostatnia przedstawicielka dynastii Luksemburgów.

Życiorys

Urodziła się w 1390 r. Była jedyną córką Jana z dynastii Luksemburgów, księcia Zgorzelca i jego żony Richardy, królewny szwedzkiej (córki Albrechta II). Nie miała rodzeństwa^[1]. Ze strony ojca była wnuczką cesarza Karola IV Luksemburczyka i Elżbiety Pomorskiej^[2].

W 1411 r. po śmierci Jodoka z Moraw decyzją swego stryja Zygmunta Luksemburskiego została księżną Luksemburga^[3]^[1].

W 1397 r., rok po śmierci swego ojca, została zaręczona z Fryderykiem, dziedzicem landgrafa Turyngii Baltazara^[4]. Małżeństwo nie doszło do skutku^[4]. 16 lipca 1409 r. poślubiła Antoniego I, księcia brabanckiego^[4]. Z tego małżeństwa pochodziło dwoje dzieci - syn Wilhelm (ur. 2 VI 1410, zm. 10 VII 1410) i nieznana z imienia córka (ur. i zm. 1412). Owdowiała w 1415 - Antoni zginął w bitwie pod Azincourt^[4].

W marcu 1416 r. król Polski Władysław II Jagiełło został wdowcem. Król wysłał swoich przedstawicieli (Piotr Niedźwiedzki, Janusz z Tuliszkowa, Zawisza Czarny z Garbowa) do Brabancji, aby złożyli propozycję małżeństwa Elżbiecie. Ślub z praprawnuczką Kazimierza III Wielkiego wzmocniłby pozycję Jagiełły na tronie polskim, ponadto księżna jako bliska krewna króla Zygmunta wpłynęłaby pozytywnie na współpracę Polski z dynastią Luksemburgów^[4]. Elżbieta stanowczo odmówiła poślubienia polskiego króla^[4]. Odpowiedź swoją motywowała "niechęcią do dalszych ślubów"^[4].

Mimo deklaracji złożonej polskiemu poselstwu już rok później wzięła ślub z Janem III, księciem bawarskim^[4]. 5 stycznia 1424 r. owdowiała po raz drugi^[4].

W 1443 r. sprzedała Luksemburg Filipowi III Burgundzkiemu, co wywołało protest Luksemburgów.

Przypisy

↑ ^a ^b ZbyszkoZ. Górczak ZbyszkoZ., Luksemburgowie. Dynastie Europy, „Biblioteka Gazety Wyborczej”, 2011, s. 13, ISBN 978-83-268-0096-2 .
↑ Elżbieta Pomorska była wnuczką króla Polski Kazimierza Wielkiego
↑ Jodok z Moraw był kuzynem Jana Zgorzeleckiego i Zygmunta Luksemburczyka
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ZygmuntZ. Wdowiszewski ZygmuntZ., Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, 2005, s. 68-69, ISBN 83-918497-2-4 .

Bibliografia

Duczmal M., Jagiellonowie. Leksykon biograficzny, Poznań - Kraków 1996, ISBN 83-08-02577-3, s. 226,
Dworzaczek W., Genealogia, Warszawa 1959, tablica 46.

[:0-1] ZbyszkoZ. Górczak ZbyszkoZ., Luksemburgowie. Dynastie Europy, „Biblioteka Gazety Wyborczej”, 2011, s. 13, ISBN 978-83-268-0096-2 .

[2] Elżbieta Pomorska była wnuczką króla Polski Kazimierza Wielkiego

[3] Jodok z Moraw był kuzynem Jana Zgorzeleckiego i Zygmunta Luksemburczyka

[:1-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ZygmuntZ. Wdowiszewski ZygmuntZ., Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, 2005, s. 68-69, ISBN 83-918497-2-4 .

[1]

[2]

[3]

[4]

Luxembourge-Ardennes	Zygfryd I (963–998) Henryk I (998–1026) Henryk II (1026–1047) Giselbert (1047–1059) Konrad I (1059–1086) Henryk III (1086–1096) Wilhelm I (1096–1130) Konrad II (1130–1136)
Namur-Luxembourg	Henryk IV Ślepy (1136–1196) Ermezynda I (1196–1247) Tybald, hrabia Baru (1196–1214) Walram III z Limburga (1214–1226)
Limburg-Luxembourg	Henryk V (1247–1281) Henryk VI (1281–1288) Henryk VII (1288–1313) Jan I (1313–1346) Karol I (1346–1353) Wacław I, od 1354 książę Luksemburga (1353–1383) Wacław II (1383–1388) Jodok z Moraw (1388–1411) Elżbieta I (1411–1443) Antoni I Brabancki (1411–1415) Jan III (1418–1425)
Walezjusze	Filip I Dobry (1443–1467) Karol II Śmiały (1467–1477) Maria I (1477–1482)
Habsburgowie	Filip II Piękny (1482–1506) Karol III (1506–1556) Filip III (1556–1598) Izabela Klara Eugenia Habsburg i Albrecht VII Habsburg (1598–1621) Filip IV (1621–1665) Karol IV (1665–1700)
Burbonowie	Filip V (1700–1713)
Habsburgowie	Karol V (1713–1740) Maria II (1740–1780)
Habsburgowie lotaryńscy	Józef I (1780–1790) Leopold I (1790–1792) Franciszek I (1792–1794)