Wacław IV Luksemburski

	Wacław IV Luksemburski; Václav IV Lucemburský
	Wacław IV Luksemburski; Václav IV Lucemburský
	Król Niemiec
Okres	od 1378; do 1400
Poprzednik	Karol IV Luksemburski
Następca	Ruprecht z Palatynatu
	Król Czech
Okres	od 1378; do 16 sierpnia 1419
Poprzednik	Karol IV Luksemburski
Następca	Zygmunt Luksemburski
	książę Luksemburga
Okres	od 1383; do 16 sierpnia 1388
Poprzednik	Wacław I Luksemburski
Następca	Jodok z Moraw
	Dane biograficzne
Dynastia	Luksemburgowie
Data urodzenia	26 lutego 1361
Data śmierci	16 sierpnia 1419
Ojciec	Karol IV Luksemburski
Matka	Anna Świdnicka
Żona	Joanna Bawarska; Zofia Bawarska
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wacław IV Luksemburski (ur. 26 lutego 1361, zm. 16 sierpnia 1419) – król niemiecki 1378–1400 i czeski 1378–1419, książę Luksemburga 1383–1419. Syn Karola IV Luksemburskiego.

Na króla rzymskiego wybrany został za życia swego ojca Karola IV w roku 1376 (został koregentem), co wywołało oburzenie elit państwa. Koronowany został 6 lipca 1376. Rozrost władzy udzielnych książąt, rosnący partykularyzm i podziały spowodowały upadek władzy centralnej. Wacław IV starał się lawirować między zwalczającymi się nawzajem miastami i wielkimi właścicielami ziemskimi, co zaowocowało utratą zaufania społecznego.

W katedrze w Monza jest zachowany wizerunek przedstawiający koronację Wacława na króla Italii żelazną koroną w obecności sześciu pozostałych elektorów. Wizerunek został prawdopodobnie wykonany wyłącznie w celu wzmocnienia roszczeń katedry do przechowywania żelaznej korony. Sam fakt koronacji jest kwestionowany przez historyków.

Cele polityki[edytuj | edytuj kod]

Podobnie jak ojcu, Wacławowi zależało na rozwoju własności wewnątrz własnego rodu, ale brakło mu zdolności i zręczności Karola IV, toteż po śmierci Karola opozycja zaczęła mu grozić detronizacją. Zagrożenie to stało się tym bardziej realne gdy brat stryjeczny króla Jodok z Moraw uwięził go przejściowo (1394). Wreszcie w Oberlahnstein ogłoszono detronizację Wacława jako króla niemieckiego obierając monarchą Ruprechta z Palatynatu. Po śmierci pochowany został w klasztorze w Zbraslaviu. W czasie wojen husyckich po splądrowaniu klasztoru jego zwłoki zostały wyrzucone z trumny^[1].

Małżeństwa[edytuj | edytuj kod]

Wacław został w 1366 roku zaręczony z Elżbietą Slawońską, córką Stefana, brata Ludwika I Wielkiego, króla Węgier. Zaręczyny zostały kilka lat później unieważnione wskutek starań Elżbiety Łokietkówny. Wacław był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Joanna Bawarska, a drugą Zofia Bawarska. Oba związki, podobnie jak wiele małżeństw innych Luksemburgów, okazały się bezpotomne.