Eparchia smoleńska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eparchia smoleńska
Смоленская епархия
Ilustracja
Sobór Zaśnięcia Matki Bożej w Smoleńsku
Państwo

 Rosja

Obwód

 smoleński

Siedziba

Smoleńsk
Sobornyj Dwor 17,
Smoleńsk

Data powołania

1654 (w obecnym kształcie)

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Metropolia

smoleńska

Sobór

Zaśnięcia Matki Bożej w Smoleńsku

Biskup diecezjalny

metropolita smoleński i dorogobuski Izydor (Tupikin)

Położenie na mapie Smoleńska
Położenie na mapie Rosji
Położenie na mapie obwodu smoleńskiego
Ziemia54°47′16,1″N 32°03′12,0″E/54,787806 32,053333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Eparchia smoleńska – jedna z eparchii Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Funkcję jej katedry pełni sobór Zaśnięcia Matki Bożej w Smoleńsku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza samodzielna eparchia prawosławna miała swoją siedzibę w Smoleńsku od 1136 lub od 1137, zaś pierwszym biskupem był duchowny grecki o imieniu Manuel. Eparchia odegrała znaczącą rolę w rozprzestrzenianiu się chrześcijaństwa na ziemiach ruskich. Była w znacznym stopniu wspierana finansowo przez książąt smoleńskich[1].

Prawosławne biskupstwo w Smoleńsku stanowi część Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego od 1654, gdy po zdobyciu miasta przez wojska rosyjskie decyzją cara Aleksego I i patriarchy Nikona na nowo powołana została w nim eparchia[2].

Od 1728 w Smoleńsku istniało seminarium duchowne[1]. Eparchia i podległe jej cerkwie poniosły znaczne straty w czasie najazdu francuskiego na Rosję w 1812[1]. W końcu XIX w. liczba wiernych prawosławnych w stosunku do ogółu ludności eparchii była szacowana na 96,6%. Funkcjonowało 627 parafii dysponujących 763 świątyniami, ponadto istniało 291 kaplic i 16 monasterów (pięć żeńskich i jedenaście męskich)[1].

Od 1922 władze radzieckie zaczęły zamykać cerkwie w regionie smoleńskim, w 1933 odbierając Kościołowi sobór Zaśnięcia Matki Bożej w Smoleńsku, w którym powstało muzeum. W czasie akcji konfiskaty kosztowności cerkiewnych część duchownych i wiernych Smoleńska przeciwstawiła się dekretom władz; w dniach 1–24 sierpnia 1922 miał miejsce pokazowy proces 45 z nich, z czego pięć osób zostało skazanych na śmierć[1].

Wskutek prześladowań religijnych w ZSRR w 1985 na terytorium eparchii czynnych było 35 cerkwi, w większości zrujnowanych, obsługiwanych przez 40 kapłanów[1]. Znaczące odrodzenie życia religijnego miało miejsce w okresie sprawowania urzędu przez arcybiskupa, a następnie metropolitę Cyryla (Gundiajewa) (1984–2009). Od 1985 do 2009 częścią eparchii był obwód królewiecki, wyodrębniony następnie jako samodzielna eparchia[1]. W 2015 z eparchii smoleńskiej wydzielono eparchię wiaziemską; obie eparchie weszły w skład metropolii smoleńskiej[3].

W 2017 z eparchii smoleńskiej wydzielono kolejną administraturę – eparchię rosławską[4].

Biskupi[edytuj | edytuj kod]

Eparchia de facto przestała funkcjonować z powodu czystek stalinowskich.

Stan w 2010[edytuj | edytuj kod]

Według danych z 2010 eparchia dzieliła się na osiem dekanatów: smoleński, wiaziemski, diemidowski, rosławski, safonowski, jelniński, gagarinowski i jarcewski. W ich ramach działało 141 parafii z 147 cerkwiami, obsługiwanymi przez 140 kapłanów[5]. Ponadto funkcjonowało osiem monasterów[6]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g Смоленская и Вяземская епархия.
  2. ↑ Sergiej Łobaczew: Patriarch Nikon. Petersburg: Isskustwo SPB, 2003, s. 142. ISBN 5-210-01561-0.
  3. ↑ ЖУРНАЛЫ заседания Священного Синода от 5 мая 2015 года.
  4. ↑ ЖУРНАЛЫ заседания Священного Синода от 4 мая 2017 года [online], Патриархия.ru [dostęp 2017-05-05] (ros.).
  5. ↑ Смоленская епархия.
  6. ↑ Wykaz klasztorów na stronie eparchii. [dostęp 2011-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-08)].
Eparchie Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego
Rosja
inne kraje

Szablon nie uwzględnia eparchii wchodzących w skład Kościołów autonomicznych, egzarchatów i okręgów metropolitalnych Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Eparchia_smoleńska&oldid=73177778”