Przejdź do zawartości

Frynosoma rogata

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Frynosoma rogata
Phrynosoma cornutum
(Harlan, 1825)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

gady

Rząd

łuskonośne

Podrząd

Iguania

Rodzina

frynosomowate

Rodzaj

Phrynosoma

Gatunek

frynosoma rogata

Synonimy
  • Agama cornuta Harlan, 1825
  • Lacerta cornutaCuvier, 1819
  • Tapaya cornutaCuvier, 1829
  • Phrynosoma bufonium Wiegmann, 1828
  • Phrynosoma harlanii Wiegmann, 1834
  • Tropidogaster cornutusFitzinger, 1843
  • Phrynosoma planiceps Hallowell, 1852
  • Phrynosoma HarlesiiBrühl, 1886
  • Phrynosoma brevicornis E.G. Boulenger, 1916[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Frynosoma rogata (Phrynosoma cornutum) – jaszczurka z rodziny Phrynosomatidae[3], dawniej uważanej za podrodzinę legwanów (i wciąż uznawanej za taką przez część naukowców[4]).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Tereny Ameryki Północnej, od stanów Kolorado i Kansas na północy do północnego Meksyku na południu i od południowo-wschodniej Arizony na zachodzie do zachodniej części Missouri, Arkansas i Luizjany na wschodzie; introdukowane, izolowane populacje występują też w Karolinie Północnej i na Florydzie.

Budowa ciała

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 12–13 cm (w tym ogon 4 cm). Ciało bardzo silnie spłaszczone i szerokie. Zwężenie szyi niewidoczne, ogon spłaszczony i bardzo krótki. Na głowie dwa duże wyrostki, przypominające rogi. Wzdłuż boków tułowia i ogona biegnie pojedynczy rząd dużych, stożkowatych łusek, zaś cały grzbiet jest pokryty mniejszymi kolcami[5].

Ubarwienie ciała szarobrązowe. Wzdłuż kręgosłupa biegnie żółta linia, zaś w poprzek ciała biegnie kilka, również żółtych, poprzecznych, falistych linii[5].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Tryb życia

[edytuj | edytuj kod]

Występuje na terenach górzystych i suchych, piaszczysto-kamienistych[5]. Prowadzi dzienny tryb życia. Porusza się wyjątkowo powoli i ociężale[5].

Zdenerwowana frynosoma może wystrzelić strumyk krwi z oczu, by odstraszyć drapieżniki. W takiej sytuacji przez pewien czas nie widzi w związku z zalaniem oczu krwią[5].

Odżywianie

[edytuj | edytuj kod]

Ok. 70% jej diety stanowią mrówki z rodzaju Pogonomyrmex, uzupełnia dietę innymi drobnymi stawonogami.

Ochrona

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten od 2023 roku jest objęty załącznikiem II konwencji waszyngtońskiej (CITES)[6][7] i aneksem B UE[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. P. Uetz & J. Hallermann, Phrynosoma cornutum, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-01-15] (ang.).
  2. Phrynosoma cornutum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Phrynosomatidae, [w:] Mikko's Phylogeny Archive [online] [dostęp 2024-01-15] (ang.).
  4. James A. Schulte, John Pablo Valladares, Allan Larson. Phylogenetic relationships within Iguanidae inferred using molecular and morphological data and a phylogenetic taxonomy of iguanian lizards. „Herpetologica”. 59 (3), s. 399–419, 2003. DOI: 10.1655/02-48. (ang.). 
  5. a b c d e Mały słownik zoologiczny gady i płazy. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986. ISBN 83-214-0464-2.
  6. Krzysztof Lis, Lista gatunków, które weszły na listę CITES w 2023 roku [online], Terrarium [dostęp 2023-02-03] (pol.).
  7. a b Species+ [online], speciesplus.net [dostęp 2023-12-15].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]