Missouri (stan)

	Missouri; State of Missouri
	Missouri; State of Missouri
	24. stan od 10 sierpnia 1821
Pieczęć	Flaga stanowa Missouri
	Dewiza: Salus populi suprema lex esto (łac.) = Dobro ludu winno być najwyższym prawem
Państwo	Stany Zjednoczone
Stolica	Jefferson City
Kod ISO 3166-2	US-MO
Gubernator	Mike Parson (R)
Powierzchnia	180 540 km²
Populacja (2017); • liczba ludności	; 6 113 532
• gęstość	33,7 os./km²
Strefa czasowa	UTC-06:00; UTC-05:00
Języki urzędowe	angielski
	Położenie na mapie USA;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Portal Stany Zjednoczone

Ten artykuł dotyczy stanu USA. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Piramida wieku

Missouri (wymowa:/mɪˈzʊəri/ ⁱ) – stan w Stanach Zjednoczonych, leżący w regionie Midwest na obszarze Wielkich Równin.

Sąsiaduje ze stanami Iowa, Illinois, Kentucky, Tennessee, Oklahoma, Kansas, Arkansas i Nebraska. Na południu leży wyżyna Ozark (wyżyna).

Przez stan płyną dwie duże rzeki, Missisipi i Missouri. Stan bierze swoją nazwę od pierwotnej ludności tych terenów plemienia Missouri.

Największe miasta to Kansas City (największe miasto), Saint Louis (największa aglomeracja), Springfield, Independence i Columbia.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Terytorium dzisiejszego stanu przeszło pod kontrolę Stanów Zjednoczonych w 1803 w wyniku zakupu Luizjany. W 1821 stan został przyjęty do Unii w ramach tzw. Kompromisu Missouri, który zezwalał na wprowadzenie niewolnictwa w nowym stanie. Podczas wojny secesyjnej Missouri pozostało formalnie częścią Unii, choć duża część ludności stanu popierała secesję. W trakcie 1861 siły federalne zdobyły kontrolę nad stanem i utrzymały ją do końca wojny, instalując rząd popierający Unię. Część parlamentu stanowego uciekła ze stanu i zagłosowała za secesją 31 października 1861, tak więc stan zaliczany jest przynajmniej częściowo do Skonfederowanych Stanów Ameryki, jako że te uważały Missouri za własne terytorium pod wrogą okupacją. Przez cały okres wojny w stanie trwała wojna partyzancka. Pod koniec wojny, na jesieni 1864 silna wyprawa kawalerii konfederatów (tzw. Rajd Price'a) usiłowała zdobyć główne miasta stanu, jednak po serii bitew została zmuszona do wycofania się.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Według danych amerykańskich (U.S. Census Bureau^[3]) na dzień 1 lipca 2013 r., liczba ludności wynosiła 6.044.171 mieszkańców, wzrost o 0,9% od spisu w 2010 roku. Według spisu ludności w 2010 r., Missouri liczyło 5.988.927 mieszkańców, wzrost o 392.369 (7,0%) od 2000 roku. Ponad połowa mieszkańców stanu (3.294.936 osób, czyli 55,0%) mieszka w obrębie dwóch największych obszarów metropolitalnych – St Louis i Kansas City. Gęstość zaludnienia stanu wynosi 33,7 osób/km².

Według spisu z 2011 roku 84,0% mieszkańców stanowiła ludność biała (w tym Latynosi 3,0%), 11,7% to Murzyni i Afroamerykanie, 1,9% osoby mieszanego pochodzenia wielu ras, 1,7% to Azjaci i 0,5% to rdzenni mieszkańcy stanu – Indianie.

Największą grupę stanowią osoby pochodzenia: niemieckiego (27,4%), irlandzkiego (14,8%), brytyjskiego (10,2%), amerykańskiego (8,5%) i francuskiego (3,7%). Grupa pochodzenia "amerykańskiego" zawiera w sobie Indian, Afroamerykan, ale także europejskich Amerykanów, których przodkowie przez długi czas żyli w Stanach Zjednoczonych^[4].

Religia[edytuj | edytuj kod]

Większość dzisiejszych mieszkańców stanu Missouri w 2008 roku określiła się jako protestanci (61%). Drugą co do wielkości grupą są katolicy (18%), z największą populacją w Jefferson City, St Louis i na wschodzie stanu^[5]. Trzecią co do wielkości grupę stanowią nie związani z żadną religią (16%). 5% wyznaje inne religie, głównie: mormoni, judaizm, świadkowie Jehowy, islam, hinduizm i buddyzm^[6].

Największe wyznania według liczby członków w 2010 roku stanowiły: Południowa Konwencja Baptystów z 749.685 osób, Kościół katolicki z 724.315 osób, oraz Zjednoczony Kościół Metodystyczny z 226.409 osób. Dużą grupę z 236.235 osób stanowią także protestanci bezdenominacyjni należący do różnych niezależnych kościołów lokalnych^[7].

Wśród innych mniejszych wyznań protestanckich są: Kościoły Chrystusowe z 197.070 osób, różne kościoły zielonoświątkowe z blisko 200.000 osób (głównie: Zbory Boże z 117.904 osób i Zjednoczony Kościół Zielonoświątkowy), Kościół Luterański Synodu Missouri z 142.685 osób i Kościół Prezbiteriański USA z 46.060 osób.

Wśród innych religii największe grupy stanowią: mormoni 92.248 osób, żydzi 22.145 osób, świadkowie Jehowy ok. 20.000 osób, muzułmanie 11.708 osób, hinduiści 7.246 osób i buddyści 7.070 osób.

Dodatkowe informacje[edytuj | edytuj kod]

Klimat: podzwrotnikowy, kontynentalny; roczna suma opadów od 700 do 1100 (w zależności od regionu)
Roślinność: lasy dębowo-hikorowe na wyżynie Ozark, poza tym krajobraz rolniczy
Przemysł i bogactwa naturalne:
- Rolnictwo
  - uprawa kukurydzy, pszenicy, soi, sorga, tytoniu, drzew owocowych, warzyw
  - hodowla bydła (typu mięsnego), trzody chlewnej, owiec, drobiu

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09].
↑ U.S. Census Bureau QuickFacts: Missouri, www.census.gov [dostęp 2018-01-04] (ang.).
↑ 2013 Population Estimates. [dostęp 2014-03-31].
↑ 2010 Census Data. United States Census Bureau. [dostęp 2014-03-31].
↑ Catholic as a Percentage of all Residents, 2000. Valparaiso University. [dostęp 2014-03-31].
↑ Religious Afﬁ liation by State in the U.S. str.100.
↑ thearda.com

Ciekawostki[edytuj | edytuj kod]

Missouri to jedyne miejsce, gdzie legalnie można sklonować człowieka

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

[1] State Area Measurements and Internal Point Coordinates (ang.). U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09].

[2] U.S. Census Bureau QuickFacts: Missouri, www.census.gov [dostęp 2018-01-04] (ang.).

[ludność-3] 2013 Population Estimates. [dostęp 2014-03-31].

[4] 2010 Census Data. United States Census Bureau. [dostęp 2014-03-31].

[5] Catholic as a Percentage of all Residents, 2000. Valparaiso University. [dostęp 2014-03-31].

[6] Religious Afﬁ liation by State in the U.S. str.100.

[7] thearda.com

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]