Górka Duchowna
51°57′11″N 16°35′29″E/51,953056 16,591389| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
471[2] |
| Strefa numeracyjna |
65 |
| Kod pocztowy |
64-111[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PLE |
| SIMC |
0372888 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu leszczyńskiego  | |
Położenie na mapie gminy Lipno  | |
| 51°57′11″N 16°35′29″E/51,953056 16,591389[1]
| |
Górka Duchowna – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim, w gminie Lipno, przy linii kolejowej Wrocław-Poznań.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Od XI wieku wieś należała do benedyktynów z Lubinia. Wieś duchowna Górka Mnisza, własność opata benedyktynów w Lubiniu pod koniec XVI wieku leżała w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[4].
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1848) miejscowość wzmiankowana jako Górka Duchowna należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej[5]. Górka Duchowna należała do okręgu śmigielskiego tego powiatu i stanowiła siedzibę oddzielnego majątku o tej samej nazwie, który należał wówczas do Bojna[5]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Górka Duchowna liczyła 231 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 22 dymy (domostwa)[5].
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Górka Duchowna, po jej zniesieniu w gromadzie Lipno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.
7 lipca 1957 odbył się we wsi pierwszy zjazd kolekcjonerów i miłośników znaków pocztowych o tematyce religijnej, co było znaczącym wydarzeniem w dziejach polskiej filatelistyki[6].
W 1895 w Górce Duchownej urodził się Tomasz Sobkowiak (zm. 1949), wiceprezydent Leszna, pierwszy powojenny prezydent Zielonej Góry.
Obiekty
[edytuj | edytuj kod]Zabytkowym obiektem jest XIX-wieczny pałac (obecnie mieści się w nim szkoła) i otaczający go park. Majątek ten należał od końca XIX stulecia do niemieckiej rodziny Gustorfów (pomnik właściciela Maxa von Gustorfa znajduje się w parku). Wdowa Margaret von Gustorf w 1945 roku w związku z zakończeniem wojny uciekła do Niemiec, a majątek zostawiła pod opieką swoich pracowników. Następnie przejęty został przez państwo. W okolicy wsi znajduje się także przystanek kolejowy.
Sanktuarium i odpust
[edytuj | edytuj kod]We wsi znajduje się znane w regionie sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia. Corocznie w ostatnim tygodniu sierpnia odbywa się tu odpust maryjny, na który przybywają tysiące pielgrzymów. Zmarł tutaj błogosławiony Edmund Bojanowski, działacz społeczny i założyciel ochronek dla dzieci wiejskich. Na terenie sanktuarium znajduje się jego muzeum.
Coroczny odpust trwa 10 dni (sobota: rozpoczęcie Nieszporami, czuwanie przed obrazem Matki Bożej Pocieszenia; niedziela, dzień ludzi pracy; poniedziałek: dzień sióstr zakonnych i świeckich instytutów życia konsekrowanego; wtorek: dzień chorych; środa: papież i ojczyzna; czwartek: dzień kapłański; piątek: dzień dzieci; sobota: dzień Maryjny; niedziela: dzień szkolny; poniedziałek: dzień pamięci o zmarłych).
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Łukasz Jędrzejewski, Górka Duchowna na przedwojennych pocztówkach i fotografiach, Lipno 2017
- ks. Jan Glapiak, Górka Duchowna: sanktuarium Maryjne Wielkopolski, wyd. Księgarnia Świętego Wojciecha, Poznań 2001, ISBN 83-7015-578-2
- Franciszek Grys, Górka Duchowna w służbie Bogu i ojczyźnie, Towarzystwo Miłośników Ziemi Kościańskiej, Kościan 1993
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 36003
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 330 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 246.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 211.
- ↑ Bogdan Michalak, Przyczynek do dziejów klubu, w: Święty Gabriel. Informator Klubu Zbieraczy Znaków Pocztowych o Tematyce Religijnej przy Zarządzie Okręgowym Poznańskiego PZF, Poznań, wrzesień 1988, s. 4
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona sanktuarium. archpoznan.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-28)].
- Program odpustu 2011. archpoznan.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Osady leśne | |
| Integralne części wsi |
