Giacomo Meyerbeer

Giacomo Meyerbeer
	; Giacomo Meyerbeer
Data i miejsce urodzenia	5 września 1791 ; Tasdorf
Data i miejsce śmierci	2 maja 1864 ; Paryż
Gatunki	grand opéra
Zawód	kompozytor
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Giacomo Meyerbeer (ur. 5 września 1791 w Tasdorf, zm. 2 maja 1864 w Paryżu) – niemiecki^[1] kompozytor operowy, najważniejszy twórca grand opéry, wolnomularz^[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Meyerbeer urodził się jako Jakob Liebmann Meyer Beer niedaleko Tasdorf (obecnie część Rüdersdorf bei Berlin). Był synem żydowskiego producenta cukru i bankiera Jacoba Judy Herza Beera (1769-1825) i Amalii (Malki) Liebmann Meyer Wulff (1767-1854), córki finansisty Liepmanna Meyera Wulffa, prowadzącej w Berlinie znany salon literacko-muzyczny. Był bratem Wilhelma Beera, bankiera i polityka oraz Michaela Beera, pisarza. W 1810 niemieckie imię Jacob zmienił na włoskie, połączył części nazwiska Meyer i Beer nazywając się odtąd Giacomo Meyerbeer.

Większą część swojego życia spędził we Francji i jej też głównie poświęcił swój artystyczny talent, stąd bywa czasem zaliczany do kompozytorów francuskich. Jego nauczycielem był Muzio Clementi. Razem z Carlem Marią von Weberem studiował też u Georga Josepha „Abbé” Voglera. Przez 10 lat po studiach przebywał we Włoszech, by od roku 1826 na stałe osiąść w Paryżu. W 1842 Meyerbeer został wyznaczony przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV na następcę Gaspare Spontiniego na stanowisku dyrektora muzycznego Staatsoper Unter den Linden, królewskiej opery w Berlinie z zobowiązaniem dyrygowania tam cztery miesiące w roku. Faktycznie z uwagi na niewielkie wynagrodzenie było to stanowisko honorowe, które piastował do 1846. Zmarł w Paryżu, lecz został pochowany na cmentarzu żydowskim przy Schönhauser Allee w Berlinie.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą operą kompozytora było Ślubowanie Jeftego (Jephtas Gelübde), za najważniejszą jest uważany Robert Diabeł – sztandarowe dzieło romantyzmu, które przyczyniło się również do rozwoju baletu. Giacomo Meyerbeer potrafił wykorzystywać i łączyć elementy charakterystyczne dla stylów niemieckiego, włoskiego i francuskiego, tego ostatniego w największym stopniu. Wykazywał też dużą wynalazczość w dziedzinie instrumentacji. Jego styl miał bardzo duży wpływ na późniejszych kompozytorów, z których na pierwszym miejscu wymienić należy Richarda Wagnera.

Meyerbeer po śmierci odszedł nieco w zapomnienie. Wynikało to głównie ze zmieniających się mód oraz tego, że do głosu zaczęli dochodzić inni kompozytorzy. Jego operom zarzucano też tanie efekciarstwo i płytkość, również niewielu było śpiewaków mogących podołać wymaganiom stawianym przez meyerbeerowskie role. Jego twórczość była zwalczana z powodów rasistowskich, głównie przez Richarda Wagnera. Po I wojnie światowej nie były wystawiane prawie w ogóle, by na sceny powoli powracać w obecnym czasie.

Ważniejsze opery[edytuj | edytuj kod]

Il Crociato in Egitto (Krucjata w Egipcie), Wenecja 1824
Robert le Diable (Robert Diabeł), Paryż 1831 (na tematy z tej opery Fryderyk Chopin napisał Grand Duo concertant E-dur na wiolonczelę i fortepian)
Les Huguenots (Hugonoci), Paryż 1836
Le Prophète (Prorok), Paryż 1849
Dinorah ou Le Pardon de Ploërmel, Paryż 1859
L'Africaine (Afrykanka), Paryż 1865 (wykonana już po śmierci kompozytora)

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Order Krzyża Południa (1830, Brazylia)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (1832, Francja)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Ernestyńskiego (1840, Saksonia-Koburg-Gotha)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Henryka Lwa (1840, Brunszwik)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Gwiazdy Polarnej (1842, Szwecja)^[3]
Order Pour le Mérite za Naukę i Sztukę (1842, Prusy)^[3]^[4]
Krzyż Komandorski Orderu Legii Honorowej (1849, Francja)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Cywilnej (1850, Saksonia)^[3]
Krzyż Kawalerski Orderu Franciszka Józefa (1850, Austria)^[3]
Order Maksymiliana za Naukę i Sztukę (1853, Bawaria)^[3]
Krzyż Komandorski Orderu Korony (1854, Wirtembergia)^[3]
Order Korony Dębowej (1854, Holandia)^[3]
Krzyż Komandorski Orderu Alberta (1855, Saksonia)^[3]
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Ernestyńskiego (1855, Saksonia-Koburg-Gotha)^[3]
Order Królewski Korony II Klasy (1861, Prusy)^[3]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Wielka Encyklopedia Powszechna, PWN 1965, wyd. I, t. VII, s. 241
↑ Wolnomularstwo w świetle encyklopedyj. Wypisy, Warszawa 1934, s. 8.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Robert Ignatius Letellier (oprac.): The Diaries of Giacomo Meyerbeer. T. 1: 1791–1839. Londyn: Associated University Press, 1999, s. 27-28. (ang.).
↑ Giacomo Meyerbeer. Orden Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste. [dostęp 2020-01-14]. (niem.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Józef Kański "Przewodnik operowy", Polskie Wydawnictwo Muzyczne S. A., Kraków 2008; ISBN 978-83-224-0721-9
Kolekcja "La Scala", Polskie Media Amer.Com, Oxford Educational Sp. z o.o.; ISBN 978-83-7425-384-0
Giacomo Meyerbeer w bazie AllMusic (ang.)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Giacomo Meyerbeer – utwory w bibliotece Polona

[1] Wielka Encyklopedia Powszechna, PWN 1965, wyd. I, t. VII, s. 241

[2] Wolnomularstwo w świetle encyklopedyj. Wypisy, Warszawa 1934, s. 8.

[ril-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Robert Ignatius Letellier (oprac.): The Diaries of Giacomo Meyerbeer. T. 1: 1791–1839. Londyn: Associated University Press, 1999, s. 27-28. (ang.).

[4] Giacomo Meyerbeer. Orden Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste. [dostęp 2020-01-14]. (niem.).

[1]

[2]

[3]

[4]