Harchuf

Harchuf - wizerunek z reliefu nagrobnego

Harchuf – egipski dostojnik z okresu panowania Merenre I i Pepiego II, władców z VI dynastii (XXIII wiek p.n.e.); namiestnik (nomarcha) Asuanu i Elefantyny.

Na polecenie władców zorganizował kilka wypraw handlowo - wojskowych do Nubii, ściślej do krainy Jam, lokalizowanej obecnie w Butanie lub okolicach dzisiejszej Dongoli, przywożąc wielką ilość różnorodnych bogactw. Z polecenia Merenre I wyprawiał się na południe trzykrotnie, aby zbadać drogi prowadzące do Nubii oraz nawiązać kontakty gospodarcze i wojskowe, przy okazji rozszerzając egipską strefę wpływów w Nubii.

Podczas trzeciej wyprawy władca Jam towarzyszył mu w ekspedycji przeciwko Libijczykom Czemehu, którzy zostali pokonani i zmuszeni do uległości. Z tej to wyprawy przywiódł 300 osłów objuczonych m.in. kadzidłem, hebanem, skórami panter, kością słoniową.

W drugim roku panowania Pepiego II przywiózł z jednej z wypraw „małego człowieka”, prawdopodobnie pigmeja, którego ofiarował w prezencie – będącemu wówczas ośmioletnim dzieckiem – faraonowi Pepiemu II, uprzedziwszy go o tym fakcie przez posłańca. Pigmeje byli rzadkością w Egipcie i cieszyli się dużym uznaniem ze względu na swoje zdolności taneczne. Młody władca był tak zachwycony, że natychmiast wysłał na spotkanie Harchufa swojego posłańca z listem, w którym dokładnie opisał, jakie Harchuf ma podjąć środki zaradcze, aby podczas podróży nie przydarzył się cennemu karłowi żaden wypadek. Harchuf, dumny z otrzymania listu od samego władcy, kazał wyryć jego treść na ścianie swojego grobowca. Historia wyryta na jego grobie jest najwcześniej udokumentowaną kroniką ekspedycji odkrywczej.

Został pochowany w grobowcu w Qubbet el-Hawa koło Asuanu.

Bibliografia

• NicolasN. Grimal NicolasN., Dzieje starożytnego Egiptu, AdamA. Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004, s. 95-96, ISBN 83-06-02917-8, OCLC 749417518 .
• BogusławB. Kwiatkowski BogusławB., Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002, s. 187, 190, ISBN 83-207-1677-2, OCLC 830308044 .
• Schneider Th., Leksykon faraonów, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2001, s. 81, 221, ISBN 83-01-13479-8