Humberto Delgado

Humberto Delgado
Pomnik Humberta da Silvy Delgado w Porto
Generał
Data i miejsce urodzenia	15 maja 1906 Torres Novas
Data i miejsce śmierci	13 lutego 1965 Villanueva del Fresno (Badajoz (prowincja))
Przebieg służby
Lata służby	1922-1957
Siły zbrojne	Portugalskie Siły Powietrzne
Odznaczenia

Humberto da Silva Delgado (ur. 15 maja 1906 w Torres Novas, zm. 13 lutego 1965 w Villanueva del Fresno w prowincji Badajoz) – portugalski generał lotnictwa, który próbował obalić reżim António Salazara w Portugalii drogą wolnych wyborów.

Zarys biografii

Na początku jego kariery przypisywano mu poglądy zgodne z doktryną reżimu, lecz po powrocie z pobytu w Waszyngtonie w latach 50. opowiedział się po stronie demokracji. Obalenia reżimu zamierzał dokonać zostając kandydatem w wyborach prezydenckich w 1958. Podczas swojego słynnego wywiadu w kawiarni „Chave d'Ouro” 10 maja 1958, został spytany o to, jaką pozycję zajmie w stosunku do szefa rządu Salazara. Odpowiedź Delgado zabrzmiała: „Po prostu go zwolnię!”

Podczas wyborów prezydenckich w Portugalii w 1959 zaobserwowano dużą liczbę uchybień w kontroli i nieprawidłowości. W rezultacie Humbero Delgado przegrał, a prezydentem został admirał Américo Tomás, kandydat Unii Narodowej. Natychmiast po wyborach Humbero Delgado został zdegradowany i wyrzucony z armii. Schronił się w ambasadzie brazylijskiej, który to kraj udzielił mu azylu.

13 lutego 1965 został zamordowany w hiszpańskiej miejscowości Villanueva del Fresno przez agenta tajnej policji PIDE, Casimira Monteiro. Jego ciało zostało odnalezione i zidentyfikowane dopiero po kilku miesiącach od chwili śmierci.

W 1990 pośmiertnie promowany do stopnia marszałka Portugalskich Sił Powietrznych – pozostając jedyną w historii osobą podniesioną do tej rangi. Jego ciało zostało wtedy przeniesione do Panteonu Narodowego w Lizbonie.

Bibliografia

• vidaslusofonas.pt – Humberto Delgado (port.)
• Fundação Humberto Delgado (port.)