Józef Lubomirski (1751–1817)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Zew99 (dyskusja | edycje) o 16:20, 3 lip 2016. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Józef Lubomirski
Ilustracja
Herb
Szreniawa bez Krzyża
Rodzina

Lubomirscy

Data urodzenia

ok. 1751

Data i miejsce śmierci

1817
Równe

Ojciec

Stanisław Lubomirski

Matka

Ludwika Pociejówna

Żona

Ludwika Sosnowska

Odznaczenia
Order Orła Białego Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów) Order św. Huberta (Bawaria)

Józef Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (ur. 1751, zm. 1817 Równe) – polski książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego, generał lejtnant wojsk koronnych, kasztelan kijowski, starosta romanowski, członek Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej, wolnomularz[1], członek konfederacji targowickiej. [2]

Syn Stanisława Lubomirskiego wojewody kijowskiego i bracławskiego, rodzony brat Michała, również generała lejtnanta, dziedzic Równego z przyległościami. Żonaty z Ludwiką Sosnowską, niegdyś ukochaną Tadeusza Kościuszki, która wniosła mu w posagu olbrzymie dobra szarogrodzkie (jej ojciec hetman Józef Sylwester Sosnowski wygrał je w karty w 1768 r.).

Od 1774 r. starosta romanowski i dowódca chorągwi pancernej. W latach 1786-1788 szef 12 regimentu pieszego koronnego. Potem szef 5 regimentu konnego koronnego[3]. Generał lejtnant z 1792 r. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[4]. Poparł Konstytucję 3 Maja, jednak nie walczył w jej obronie, wymawiając się złym stanem zdrowia. Pozostał w służbie za czasów targowickich, przydzielony do 4 Dywizji w Kamieńcu Podolskim. Rychło zredukowany ze względu na brak znajomości służby liniowej. Od 1790 r. kasztelan kijowski.

Jeden z najbogatszych magnatów polskich. Pionier uprzemysłowienia kraju. Zakładał manufaktury i fabryki m.in. znaną wytwórnie fajansu w Korcu.

Był członkiem loży wolnomularskiej Doskonała Tajemnica w 1786 roku i mistrzem loży Polak Dobroczynny w 1787 roku. [5]

Kawaler Orderu Orła Białego i Orderu Świętego Stanisława, w 1773 roku odznaczony został Orderem Świętego Huberta[6].

Założyciel Józefgrodu, czyli późniejszej Bałty.

  1. Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, 865.
  2. Korrespondent Warszawski Donoszący Wiadomości Kraiowe y Zagraniczne. 1792, no 53, s. 465.
  3. Machynia i Srzednicki 2002 ↓, s. 462.
  4. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 311.
  5. Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738-1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 248.
  6. Stanisław Łoza, Order domowy rycerski p.w. świętego Huberta, w: Broń i Barwa, 1935, r. II, nr 3, s. 63.

Bibliografia

  • Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki: Oficerowie Rzeczypospolitej Obojga Narodów 1717-1794. T.1: Oficerowie wojska koronnego, cz.1: Sztaby i kawaleria. Kraków: Księgarnia Akademicka. Wydawnictwo Naukowe, 2002. ISBN 83-71-88-500-8.
  • H. P Kosk Generalicja polska t. 1 Oficyna Wydawnicza "Ajaks" Pruszków 1998.