Józef Pilarski

Józef Pilarski
	; Józef Pilarski i Halina Jabłonowska w sztuce "Brygada Szlifierza Karhana" Teatr Nowy w Łodzi 1950
Data i miejsce urodzenia	28 lutego 1893 ; Łódź, Polska
Data i miejsce śmierci	9 lipca 1972 ; Łódź, Polska
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Józef Pilarski (ur. 28 lutego 1893 w Łodzi, zm. 9 lipca 1972 w tamże) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser teatralny, dyrektor teatru.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Aktor samouk, aktorstwa uczył się prywatnie. W 1905 roku za udział w strajku szkolnym został wyrzucony z gimnazjum. Od 1910 roku występował w łódzkich teatrach amatorskich. W 1923 roku zorganizował w Łodzi Teatr Popularny, w którym był dyrektorem i aktorem. W marcu 1945 roku, wyreżyserował pierwsze powojenne przedstawienie w Łodzi, rewię "Nasza jest Łódź". W 1949 roku zagrał tytułową rolę w inauguracyjnym przedstawieniu tworzonego Teatru Nowego w Łodzi pt. "Brygada szlifierza Karhana". Z Teatrem Nowym pozostał związany aż do przejścia na emeryturę 31 sierpnia 1965 roku^[1]. Był działaczem społecznym, przez wiele lat był członkiem Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Łodzi.

Aktorem był również jego syn - Wojciech Pilarski.

W budynku domu, w którym mieszkał przy ulicy Zachodniej 2 w Łodzi, znajduje się poświęcona aktorowi tablica. Jedna z ulic w Łodzi nosi jego imię. Aktor jest pochowany na Starym Cmentarzu w Łodzi, w części rzymskokatolickiej.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Mój drugi ożenek (1963), reż. Z. Kuźmiński - Jarocki
Milczenie (1963), reż. K. Kutz
Jadą goście jadą... (1962), reż. A. Trzos - Chłop, pokazujący drogę na Grunwald
Skarb kapitana Martensa (1957), reż. J. Passendorfer - Knotek, pracownik sieciarni
Cień (1956), reż. J. Kawalerowicz - Akordeonista
Podhale w ogniu (1955), reż. J. Batory - Ojciec Wawrzka
Trzy opowieści (1953) (odc. 3), reż. E. Poleska - Wojciech Wierzbicki
Sprawa do załatwienia (1953), reż. J. Rybkowski - Mężczyzna na meczu bokserskim
Piątka z ulicy Barskiej (1953), reż. A. Ford - Sędzia
Młodość Chopina (1951), reż. A. Ford - Stary chłop, ojciec Ani
Gromada (1951), reż. J. Kawalerowicz - Stary chłop
Za wami pójdą inni (1949), reż. A. Bohdziewicz - Krawiec
Stalowe serce (1948), reż. Stanisław Januszewski - Stary robotnik
Jasne łany (1947), reż. E. Cękalski - Chłop, "ja bym powiedział"

Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Złoty Krzyż Zasługi (17 lutego 1950, postanowieniem prezydenta RP Bolesława Bieruta za wybitną działalność artystyczną w Państwowym Teatrze Nowym w Łodzi)^[2]
Nagroda Miasta Łodzi (1956, za długotrwałą działalność w łódzkim środowisku roboczym oraz szereg doskonałych kreacji aktorskich)^[3]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Słownik biograficzny teatru polskiego. T. 2. Warszawa: PWN, 1994, s. 552. ISBN 83-01-11260-3.
↑ M.P. z 1950 r. nr 25, poz. 262.
↑ Nagrody Miasta Łodzi, BIP ŁÓDŹ [dostęp 2021-10-04] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Józef Pilarski w bazie IMDb (ang.)
Józef Pilarski w bazie Filmweb
Józef Pilarski w bazie filmpolski.pl
Józef Pilarski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09] .
Józef Pilarski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”

[1] Słownik biograficzny teatru polskiego. T. 2. Warszawa: PWN, 1994, s. 552. ISBN 83-01-11260-3.

[2] M.P. z 1950 r. nr 25, poz. 262.

[3] Nagrody Miasta Łodzi, BIP ŁÓDŹ [dostęp 2021-10-04] (pol.).

[1]

[2]

[3]