Przejdź do zawartości

Józef Siekierzyński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Siekierzyński
Йосиф Сєкержинський
Ilustracja
ks. Józef Siekierzyński (ok. 1917)
Data i miejsce urodzenia

13 marca 1870
Sanok

Data i miejsce śmierci

22 grudnia 1960
Sanok

Miejsce pochówku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

greckokatolicki

Prezbiterat

1892

Multimedia w Wikimedia Commons

Józef Siekierzyński, rus. Йосиф Сєкержинський – Iosyp Siekerzyński[a] (ur. 13 marca 1870 w Sanoku, zm. 22 grudnia 1960 tamże) – duchowny greckokatolicki, katecheta, działacz społeczny w Sanoku.

Grobowiec rodziny Siekierzyńskich w Sanoku

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 13 marca 1870 w Sanoku[1][2][3][4][5]. Z pochodzenia był Starorusinem[6]. Był wyznania greckokatolickiego i narodowości rusińskiej[1][3]. Był synem Bazylego (leśniczego w Sanoku)[1]. Kształcił się w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku, gdzie w 1890 zdał egzamin dojrzałości[2]. W okresie nauki szkolnej pozostawał pod opieką Mikołaja Siekierzyńskiego (kominiarza w Sanoku)[1].

W 1894 został wyświęcony na kapłana[7][5][b] i ukończył studia wyższe[3]. Od 1 marca 1895 pracował w szkolnictwie jako katecheta w Sanoku (w pięcioklasowej szkole męskiej kierowanej przez Leopolda Biegę oraz sześcioklasowej szkole żeńskiej kierowanej przez Teodozję Drewińską; po przekształceniu od 1899 odpowiednio w sześcioklasowej szkole męskiej oraz w trzyklasowej wydziałowej żeńskiej w Sanoku połączonej z czteroklasową szkołą pospolitą, po kolejnym przekształceniu pierwszej z nich od około 1901 uczył w trzyklasowej szkoły wydziałowej męskiej w Sanoku połączonej z czteroklasową szkołą pospolitą)[8][3][9]. Był kapłanem posługującym w greckokatolickiej Parafii Zesłania Ducha Świętego w Sanoku przy cerkwi pod tym wezwaniem[6]. Sprawował funkcję kanclerza greckokatolickiej kurii biskupiej Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny[4][10][11]. W Sanoku pracował jako greckokatolicki katecheta szkolny. W marcu 1902 został mianowany nauczycielem religii greckokatolickiej w trzyklasowej szkole wydziałowej żeńskiej w Sanoku połączonej z 4-klasową szkołą pospolitą[12][13]. Przed 1914 uczył w trzyklasowej wydziałowej szkole męskiej[14], trzyklasowej (później pięcioklasowej) etatowej szkole wydziałowej żeńskiej, którą kierowała Teodozja Drewińska[15][16]. Jako katecheta pracował w Sanoku nadal w okresie II Rzeczypospolitej[3]. Był powszechnie szanowany i ceniony przez mieszkańców Sanoka[6][17]. W pierwszej połowie 1926 został przeniesiony w stan spoczynku[18].

Na początku XX wieku był członkiem dyrekcji Towarzystwa Wzajemnego Kredytowego „Beskid” (Obszczestwo Wzaimnoho Kredytu „Beskid”) działającego w budynku przy ul. Tadeusza Kościuszki[19][20][21]. Został wybrany radnym rady miejskiej w Sanoku w 1907[22][23][24]. Był działaczem organizacji gospodarczo-społecznej o charakterze moskalofilskim pod nazwą Russkij Torhowyj Dom[25]. Podczas I wojny światowej i pierwszej okupacji Sanoka przez armię carską, był w grupie działaczy moskalofilskich prowadzących agitację prorosyjską[26]. Był założycielem i po części fundatorem dwutygodnika „Werchowyna”[27]. W latach 20. był sekretarzem zarządu stowarzyszenia Ruski Narodny Dom w Sanoku[28].

Przed 1939 figurował pod adresem ul. Żwirki i Wigury 4 i 6 (numer konskrypcyjny 176)[29]. Do końca życia zamieszkiwał w domu przy ulicy Bartosza Głowackiego 8 w Sanoku[4][30]. Po II wojnie światowej w swoim domu udzielał sakramentów w obrządku wschodnim oraz odprawiał nabożeństwa w kaplicy szpitala w Sanoku[5]. Podczas zjazdu absolwentów sanockiego gimnazjum pod nazwą „Jubileuszowy Zjazd Koleżeński b. Wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej Matury” w dniach 21–22 czerwca 1958 był najstarszym żyjącym wówczas absolwentem szkoły, który zdał maturę w historycznie trzecim roczniku gimnazjum[31].

Jego żoną była Zofia (Sofia) z domu Ławrowska[32] (ur. 1877), która zmarła 13 października 1911 wskutek przedawkowania środków nasennych[17]. Oboje mieli czworo dzieci[17], w tym córkę Marię (zm. 1896[32]), synów Jerzego (ur. 1900), Jarosława (ur. 1903, magister praw[33]), Bohdana (ur. 1906, nauczyciel gimnazjalny[34])[35][c]. Wraz z rodziną zamieszkiwał przy ulicy Floriańskiej 3/3[36]. Zmarł 22 grudnia 1960 w Sanoku[4][5]. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku 24 grudnia 1960[4][10][37][38].

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ W ewidencji kościelnej piśmiennictwa diecezji przemyskiej tożsamość zapisywana w języku łacińskim jako „Josephus Siekierzyński”. W tym źródle omyłkowo podano imię „Ioannes”, zob. Schematismus Universi Venerabilis Cleri Ruthenorum Catholicorum Dioeceseos Premisliensis, Samboriensis et Sanocensis pro Anno Domini 1897. Przemyśl: 1897, s. XX.
  2. ↑ Tutaj błędnie podano rok 1892, zob. Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 19 (poz. 78)..
  3. ↑ Ponadto szkołę ukończył w 1925 Teodat Siekierzyński (ur. 1906), będący wyznania greckokatolickiego, zob. XXXVIII. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1924/1925. Sanok: 1925, s. 10.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1887/1888 (zespół 7, sygn. 6). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 281.
  2. ↑ a b Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1890. Sanok: Fundusz Naukowy, 1890, s. 59.
  3. ↑ a b c d e Seweryn Lehnert: Spis nauczycieli publicznych szkół powszechnych i państwowych seminarjów nauczycielskich oraz spis szkół w okręgu szkolnym lwowskim obejmującym województwa lwowskie, stanisławowskie i tarnopolskie. Lwów: Wydawnictwo Książek Szkolnych w Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego, 1924, s. 65.
  4. ↑ a b c d e Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 19 (poz. 78).
  5. ↑ a b c d Borcz ↓, s. 65.
  6. ↑ a b c Wojciech Sołtys, Zaludnienie, stosunki narodowościowe, wyznaniowe i zdrowotne, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 545.
  7. ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Ruthenorum Catholicorum Dioeceseos Premisliensis, Samboriensis et Sanocensis pro Anno Domini 1897. Przemyśl: 1897, s. XX.
  8. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 478.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 478.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 576.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 576.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 577.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 577.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 632, 633.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 632, 633.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 632, 633.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 632, 633.
  9. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 667.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 667, 668.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 667, 668.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 720.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 720.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 779, 780.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 775, 776.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 849.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 859.
  10. ↑ a b Stefan Stefański: Cmentarze sanockie. Sanok: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Oddział w Sanoku, 1991, s. 27.
  11. ↑ Wołodymyr Buczacki, ЛЕМКІВЩИНА ІСТОРИЧНО-ПОБУТОВА РОЗВІДКА [online], lemko.org [dostęp 2016-04-21].
  12. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy C. K. Rady Szkolnej Krajowej w Galicyi”. Nr 12, s. 441, 26 marca 1902. 
  13. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 780.
  14. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Prezydyum C.K. Namiestnictwa, 1911, s. 779.
  15. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Prezydyum C.K. Namiestnictwa, 1911, s. 790.
  16. ↑ Wojciech Sołtys, Oświata i szkolnictwo, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 429.
  17. ↑ a b c Kronika. Otrucie się. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 43, s. 3, 15 października 1911. 
  18. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 5, s. 238, 10 maja 1926. 
  19. ↑ Statystyka Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych w Galicyi z W. Księstwem Krakowskiem za rok 1903. Lwów: 1904, s. 39.
  20. ↑ Statystyka Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych w Galicyi z W. Księstwem Krakowskiem za rok 1905. Lwów: 1906, s. 46.
  21. ↑ Statystyka Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych w Galicyi z W. Księstwem Krakowskiem za rok 1909. Lwów: 1910, s. 95.
  22. ↑ Wybory do Rady Miejskiej. „Gazeta Sanocka”. Nr 168, s. 1, 17 marca 1907. 
  23. ↑ Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 387.
  24. ↑ Marta Szramowiat. Samorząd miejski Sanoka okresu galicyjskiego. Główne zadania i działalność Rady Miejskiej w Sanoku. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 23, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  25. ↑ Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Życie kulturalne. W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 463.
  26. ↑ Alojzy Zielecki, Miasto w latach Wielkiej Wojny 1914-1918, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 485–486.
  27. ↑ „Płaj. Zeszyt krajoznawczy Towarzystwa Karpackiego”, T. 27-29.
  28. ↑ Starostwo powiatowe w Sanoku. Stowarzyszenia i związki 1919-1939 (zespół 23, sygn. 13, nr mikr. 160756). Archiwum Państwowe w Przemyślu, s. 184.
  29. ↑ Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 14.
  30. ↑ Zofia Bandurka: Wykaz imienny zaproszonych i obecnych na Zjeździe – przygotowała mgr Zofia Bandurkówna. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 144.
  31. ↑ Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 96.
  32. ↑ a b Księga zgonów Parafii Greckokatolickiej w Sanoku 1855-1909. s. 79 (poz. 35).
  33. ↑ Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 483 (poz. 392).
  34. ↑ Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 510 (poz. 678).
  35. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1913/14 (zespół 7, sygn. 61). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 32, 389. Jerzy Siekierzyński kształcił się w gimnazjum w Sanoku. Jarosław Siekierzyński w 1921 został absolwentem gimnazjum w Sanoku, zob. XXXV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Sanoku za rok szkolny 1920/1921 wraz z dodatkiem za lata: 1917, 1918, 1919 i 1920. Sanok: 1921, s. 57, 66.. Także Bohdan uczył się w tym gimnazjum. Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 468.
  36. ↑ Państwowe Gimnazjum Wyższe w Sanoku. Katalog główny, Rok 1918/1919. s. 539.
  37. ↑ Stefan Stefański: Kartki z przeszłości Sanoka. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku, 2005, s. 25–26. ISBN 83-919470-9-2.
  38. ↑ Ścieżka spacerowa „Śladami Rodu Beksińskich” w Sanoku. 6. Cmentarz, Epilog [online], zymon.com.pl [dostęp 2016-04-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-21].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Józef_Siekierzyński&oldid=71965023”