Jaskier rozłogowy
| Jaskier rozłogowy | |
 |
|
| Systematyka[1] | |
| Domena | eukarionty |
| Królestwo | rośliny |
| Klad | rośliny naczyniowe |
| Klad | Euphyllophyta |
| Klad | rośliny nasienne |
| Klasa | okrytonasienne |
| Rząd | jaskrowce |
| Rodzina | jaskrowate |
| Rodzaj | jaskier |
| Gatunek | jaskier rozłogowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Ranunculus repens L. Sp. pl. 1:554. 1753 |
|
Jaskier rozłogowy, jaskier rozesłany (Ranunculus repens L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych. Pochodzi z Azji, Europy i Afryki Północnej, został zawleczony również na Makaronezję, Maskareny, do Ameryki Północnej, Australii i Nowej Zelandii[2]. W Polsce jest pospolity na całym obszarze[3]..
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Roślina wieloletnia, do 40 cm wysokości[4]. Posiada skośne kłącze, z którego wyrasta nadziemny pęd.
- Łodyga
- Przeważnie czołgająca się – pęd z nadziemnymi rozłogami, często ukorzeniającymi się u nasady liścia.
- Liście
- Trójklapowe z trójdzielnymi odcinkami, przeważnie nieregularnie ząbkowanymi. Środkowy odcinek liścia jest ogonkowy, boczne są bezogonkowe.
- Kwiaty
- Złotożółte, błyszczące, na długich, bruzdkowanych szypułkach. Żółtawozielony, przylegający do płatków kielich złożony z 5 działek, korona z 5 błyszczących płatków, liczne pręciki i słupki ułożone w linii spiralnej.
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Bylina, hemikryptofit. Kwiaty przedsłupne[5]. Pręciki dojrzewają stopniowo, poczynając od zewnętrznych. Gdy zaczną dojrzewać pręciki wewnętrzne, ich nitki wydłużają się i wyginają do środka, tak, że ich pyłek wysypuje się na znamiona słupków. Dzięki takim mechanizmom roślina zabezpiecza się z początku przed samozapyleniem, preferując zapylenie krzyżowe, gdyby jednak do niego nie doszło, wówczas zapewnia sobie możliwość samozapylenia. Roślina miododajna, miodniki z zastawkami. Kwitnie od maja do września. Siedlisko: łąki, brzegi rzek, pola. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O/All. Agropyro-Rumicion crispi[6]. Roślina trująca, w stanie surowym również dla bydła (w sianie traci własności trujące)[5].
Zmienność[edytuj | edytuj kod]
Tworzy mieszańce z jaskrem bulwkowym i jaskrem wielokwiatowym[3].
Zastosowanie i uprawa[edytuj | edytuj kod]
- Uprawiany jest ze względu na swój pokrój i ładne kwiaty, które u różnych odmian mogą być pojedyncze lub pełne, np. dmiana `Pleniflorus` ma żółte, pełne kwiaty i wysokość do 60 cm[7]. Nadaje się na rabaty.
- Jest łatwy w uprawie. Rozmnaża się go przez siew nasion (najlepiej zaraz po ich zebraniu), lub przez podział rozrośniętych kęp wiosną lub jesienią[7]. W okresie kwitnienia wskazane jest podlewanie. Najlepiej rośnie na przepuszczalnej i stale wilgotnej glebie, na stanowisku słonecznym lub półcienistym[7].
Przypisy
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2009-06-07].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
- ↑ 3,0 3,1 Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ F. Činčura, V. Feráková, J. Májovský, L. Šomšak, J. Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990, s. 94. ISBN 83-09-01473-2.
- ↑ 5,0 5,1 Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 zbiorowe: Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. ISBN 978-3-8331-1916-3.
