Jerzy Hipolit Palusiński
2 zwycięstwa | |
kapitan pilot | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
111 eskadra myśliwska, |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Jerzy Hipolit Palusiński vel Palus[1] (ur. 13 sierpnia 1912 w Częstochowie[2], zm. 14 maja 1984 w Fordingbridge[3]), kapitan pilot Wojska Polskiego, major (ang. Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Adama i Jadwigi[3]. Uczęszczał do Gimnazjum im. H. Sienkiewicza. Wraz z Hieronimem Dudwałem pod okiem profesora Jarzębińskiego zbudował szybowiec. Skończył kurs szybowcowy w Bezmiechowej w Bieszczadach. W 1934 r. zdał maturę i wstąpił do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, którą ukończył 1 października 1937 r. (X promocja, 14. lokata)[4]. Otrzymał przydział do 1 pułku lotniczego w Warszawie.
W chwili wybuchu II wojny światowej służył w 111. „Kościuszkowskiej” eskadrze myśliwskiej III dywizjonu 1 pułku lotniczego na Okęciu w Warszawie. 1 września 1939 roku zaatakował 12 niemieckich samolotów[5], zestrzelił Dorniera Do 17, uszkodził drugi samolot, lecz sam został zestrzelony przez Messerschmitta Bf 110 pilotowanego przez feldfebla Herberta Schoba[3], weterana Legionu Condor. Uszkodzonym samolotem wylądował na polu, ranny trafił wkrótce do wojskowego szpitala im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. „Express Poranny” zamieścił artykuł poświęcony pilotowi[3]. Jako pierwszy pilot kampanii wrześniowej otrzymał w szpitalu Krzyż Walecznych z rąk Marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza[3].
5 września szpital został ewakuowany do Chełmna, 14 września ucieka ze szpitala z zamiarem dotarcia do swojej jednostki. Aresztowany przez sowietów w Derdekałach, ucieka z transportu kolejowego w rejonie Kijowa. Ponownie aresztowany w miejscowości Szepietówka i odesłany do szpitala w Równem. Po krótkim leczeniu ponowie ucieka i dociera do Lwowa. Przez Zakopane, Słowację przedostał się na Węgry, gdzie dotarł 18 listopada 1939 roku. Do końca 1939 roku udaje mu się dotrzeć do Francji, gdzie kontynuuje leczenie. Z Francji dociera do Anglii i otrzymuje numer służbowy RAF P1388. Skierowany do legendarnego później dywizjonu 303, gdzie dociera z grupą 21 pilotów 21 sierpnia 1940 roku. Służył również w dywizjonach: 306, 308, 316[6]. Ze względu na stan zdrowia został odsunięty od latania operacyjnego, pełnił zadania sztabowe, administracyjne i specjalne, na różnych szczeblach dowodzenia, do końca wojny[4]. 7 września 1945 r. skierowany do 84 Grupy Myśliwskiej, w której służył do demobilizacji w styczniu 1947 r.
Po wojnie pozostał w Anglii, gdzie zmarł.
25 października 2011 roku w IV Liceum Ogólnokształcącym w Częstochowie odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniająca absolwenta szkoły kapitana pilota Jerzego Hipolita Palusińskiego[3].
Zwycięstwa powietrzne
[edytuj | edytuj kod]Na liście Bajana zajmuje 141. pozycję z 2 zestrzeleniami pewnymi i 1 prawdopodobnym[7].
- zestrzelenia pewne
- Do-17 – 1 września 1939
- ?
- uszkodzenia
- bombowiec niemiecki – 1 września 1939[8]
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 12073[4] – 1948 r. - decyzja Rządu Polskiego na Uchodźstwie.
- Krzyż Walecznych – wrzesień 1939[9]
- Medal Lotniczy – trzykrotnie[10]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 220, 774.
- ↑ R. King błędnie podaje miejsce urodzenia: Warszawa
- ↑ a b c d e f Odsłonięcie i poświęcenie tablicy ku czci pilota z Pruszkowa, Jerzego Palusińskiego. [dostęp 2019-03-03].
- ↑ a b c Jerzy Hipolit Palusiński – Major pilot WP, Squadron Leader RAF, 1912 – 1991. infolotnicze.pl. [dostęp 2019-03-03].
- ↑ Wywiad z ppor. Jerzym Palusińskim. „Warszawski Dziennik Narodowy”. 245B, s. 5, 5 września 1939.
- ↑ thesoutheastecho
- ↑ "Lista Bajana". polishairforce.pl. [dostęp 2019-03-03].
- ↑ tablica pamiątkowa i informacja o uszkodzeniu bombowca
- ↑ Kpt. Jerzy Palusiński – pilot, bohater wojny. dlapilota.pl. [dostęp 2019-03-03].
- ↑ Palusiński Jerzy Hipolit. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-03-03].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Richard King: Dywizjon 303 walka i codzienność. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2012, s. 60. ISBN 978-83-7243-979-6.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Absolwenci Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Lotniczym (trzykrotnie)
- Podporucznicy lotnictwa II Rzeczypospolitej
- Kapitanowie Polskich Sił Powietrznych
- Polscy lotnicy w kampanii wrześniowej
- Obrońcy Warszawy (1939)
- Polacy – uczestnicy bitwy o Anglię 1940
- Polscy piloci myśliwscy
- Polscy szybownicy
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej
- Urodzeni w 1912
- Zmarli w 1984
- Ludzie urodzeni w Częstochowie
- Oficerowie Dywizjonu 303
- Oficerowie 111 Eskadry Myśliwskiej