Dywizjon 316

Dywizjon 316 „Warszawski”

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	15 lutego 1941
Rozformowanie	12 grudnia 1946
Tradycje
Święto	25 marca – na pamiątkę pierwszych lotów bojowych
Rodowód	IV dywizjonu myśliwskiego (eskadry 113 i 114) walczącego w ramach Brygady Pościgowej
Organizacja
Numer	SZ
Rodzaj sił zbrojnych	Polskie Siły Powietrzne
Formacja	RAF
Rodzaj wojsk	wojska lotnicze
Podległość	luty 1941 – październik 1943 – Fighter Command; od listopada 1943 – Air Defence of Great Britain; od października 1944 – Fighter Command

Dywizjon 316 „Warszawski” – dywizjon lotnictwa myśliwskiego Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.

Żołnierze eskadry

Dowódca brytyjski

• s/ldr Donovan

Dowódcy polscy

• 15 lutego 1941 – 10 sierpnia 1941 – kpt. Juliusz Frey
• 11 sierpnia 1941 – 14 listopada 1941 – kpt. Wacław Wilczewski
• 15 listopada 1941 – 4 czerwca 1942 – kpt. Aleksander Gabszewicz
• 5 czerwca 1942- 28 grudnia 1942 – kpt. Janusz Żurakowski
• 29 grudnia 1942 – 15 września 1943 – kpt. Marian Trzebiński
• 16 listopada 1943 – 26 czerwca 1944 – kpt. Paweł Niemiec
• 27 czerwca 1944 – 6 września 1944 – kpt. Bohdan Arct
• 7 września 1944 – 5 lipca 1945 – kpt. Zygmunt Drybański
• 6 lipca 1945 – 10 września 1945 – kpt. Michał Cwynar
• 11 września 1945 – 12 grudnia 1946 – kpt. Paweł Niemiec

Piloci

Piloci
Anders Bohdan Antoniak T. Arct Bohdan Bajan Jerzy Balon Władysław Barański Wieńczysław Bardecki Antoni Bartłomiejczyk Czesław Bartys Edward Bauman A. Będkowski Stanisław Bełza Stanisław Bielicki Władysław Birtus Stanisław Bochniak Stanisław Boćkowski Zygmunt Borowicz Mieczysław Borusewicz Zbigniew Bubes Tadeusz Buchwald Bernard Cholajda Antoni Ciastula Ludomir Ciechanowicz Wiktor Cwynar Michał Cynkier Konstanty Dąbrowski Andrzej Dec Jozef Dobrucki Tadeusz Dolicher Kazimierz Dunajewski Lech Drybanski Zygmunt Dyrmont-Jussewicz Eugeniusz Dziedzic Tadeusz Feruga Józef Frackiewicz Jerzy Frey Juliusz Fusiara Ryszard Gabszewicz Aleksander Gadus Romuald Gallus Paweł Gawlewicz Kazimierz Geca Bolesław Gierczycki Jerzy Gnyś Władysław Góra Tadeusz Górski Józef Gottowt Eugeniusz Gozdecki Dariusz Grabowski Franciszek Grobelny Władysław Grzech Jan Grzywacz Feliks Ingarden Jerzy Kazimierz Jaskólski Tadeusz Jaworowski Czesław Jazownik Bronisław Jeka Józef Kaczmarek Bolesław Kamecki Ryszard Kardela Wincenty Karnkowski Tadeusz Karwowski Włodzimierz	Kawiński Andrzej Kiedrzyński Władysław Kirste Maciej Klawe Włodzimierz Kołecki Tadeusz Kondracki Leszek Kopa Walenty Kowalski Edward Kowalski Zygmunt Kozłowski Franciszek Król Wacław Kubasiński Kazimierz Kuryllowicz Lew Kwiatkowski Tadeusz Laguński Stefan Laszkiewicz Stefan Lech Stanisław Legowski Tomasz Lipiec Kazimierz Lipkowski Antoni Lisowski Tadeusz Litak Stanisław Lurzyński Mieczysław Maciejowski Michał Majewski Henryk Majewski Longin Malczewski Ryszard Maliszewski Eugeniusz Marcisz Stanisław Marek Feliks Michalkiewicz Karol Mickiewicz Bronisław Mielnicki Jerzy Milej Józef Mintowt-Czyz Leon Mudry Włodzimierz Murkowski Antoni Murzyn Józef Musiał Jan Muszel Jan Narloch Zygfryd Nartowicz Roman Nentwich Zygmunt Niemiec Paweł Noga H. Nosowicz Zbigniew Nowak Tadeusz Nowarski S. Nowierski Tadeusz Nowoczyn Witold Olesiński Zbigniew Orzechowski Tadeusz Paleolog Wiesław Peszke Jerzy Plenkiewicz Antoni Pietrzak Aleksander Piotrowski Józef Plewczyński Jerzy Polek Antoni Popiel Wojciech Prochocki Andrzej Przygodzki Zdzisław	Radomski Jerzy Radwański Gustaw Rychlicki Bolesław Rzyski Tadeusz Sadowski Kazimierz Samofal Kazimierz Sawicz Tadeusz Schreiber Aleksander Siekierski Jan Skibiński Jerzy Skalski Stanisław Skowroński Florian Śliwiński Władysław Sporny Kazimierz Sobolewski Józef Sosnowski Zbigniew Starzyński Henryk Stegman Stefan Steinborn Brunon Stembrowicz Konrad Strożak Ryszard Sumara Karol Suppel Zbigniew Sweryda Jan Świerkowski Wiktor Syperek Piotr Szalewicz Marian Szlosberg Edward Szmejl Stanisław Szmidt Marian Szpakowicz Sergiusz Sztuka Stefan Szumowski Tadeusz Szymański Tadeusz Szymankiewicz Jerzy Szymankiewicz Teofil Tamowicz Tadeusz Tiahnybok Adam Tomaszewski Tadeusz Trnobrański Jan Trzebiński Marian Tyczyński Jerzy Walawski Janusz Walendowski Władysław Wiewiórowski A. Wilczewski Wacław Wiśniewski Władysław Witwicki E. Wiza Franciszek Wojtowicz Tadeusz Wojtyga Wojciech Wyszkowski Mieczysław Zacharewicz Roman Zajdel Stanisław Zakrzewski Leopold Zbrożek Jerzy Zielonka Kazimierz Żółciński Marian Żurakowski Janusz Zych Stanisław

Uzbrojenie

Samolot Supermarine Spitfire w barwach 316 Dywizjonu Myśliwskiego. Malowanie samolotu używanego przez Aleksandra Gabszewicza

• Hawker Hurricane Mk-I – od 22 lutego 1941
• Hawker Hurricane Mk-IIA i Mk-IIB – od 2 sierpnia 1941
• Supermarine Spitfire Mk-VBi VC – od 13 grudnia 1941
• Supermarine Spitfire Mk-IXC – od 13 marca 1943
• Supermarine Spitfire Mk-VB – od 21 września 1943
• North American Mustang Mk-III – od 13 kwietnia 1944

Lotniska bazowania

• od 22 lutego 1941 – Pembrey
• od 18 czerwca 1941 – Colerne
• od 2 sierpnia 1941 – Churchstanton
• od 13 grudnia 1941 – Northolt
• od 23 kwietnia 1942 – Heston
• od 31 lipca 1942 – Hutton Cranswick
• od 13 marca 1943 – Northolt
• od 22 września 1943 – Acklington
• od 12 lutego 1944 – Woodvale
• od 24 kwietnia 1944 – Coltishall
• od 1 lipca 1944 – West Malling
• od 11 lipca 1944 – Friston
• od 27 sierpnia 1944 – Coltishall
• od 2 października 1944 – Andrews Field
• od 16 maja 1945 – Coltishall
• od 15 sierpnia 1945 – Andrews Field
• od 5 listopada 1945 – Wick
• od 10 marca 1946 – Hethel

Symbole dywizjonu

Odznaka dywizjonu

Za odznakę dywizjonu przyjęto godło eskadry 113 myśliwskiej IV dywizjonu myśliwskiego, którego tradycje przejął 316 dywizjon. Zatwierdzona została w Dzienniku Rozkazów Naczelnego Wodza nr 4 z 10 października 1943. Na tle trójkątnej biało emaliowanej tarczy umieszczony jest wizerunek sowy w locie. U dołu po lewej stronie, numer dywizjonu 316 SQ. Sowa emaliowana w kolorze czarnym, i pomarańczowym. Odznaka jednoczęściowa I wykonana w srebrze, na rewersie napis SILVER i numer. Wymiary: 22x19 mm
Wersje:

1. wykonana w srebrzonym tombaku, drobne różnice w kolorystyce, numerowana na rewersie.

• Święto dywizjonu – obchodzono 25 marca na pamiątkę pierwszych lotów bojowych
• Szalik – do stroju lotniczego piloci nosili szaliki jedwabne koloru bordowego.
• Znaki rozpoznawcze – znakami rozpoznawczymi dywizjonu były litery SZ namalowane po obu stronach kadłuba samolotów.

Bibliografia

• Izydor Koliński: Regularne jednostki Wojska Polskiego (lotnictwo). Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. T. 9. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
• Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06745-7.
• Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Pantera Books, 2007. ISBN 978-204-3299-2.

Linki zewnętrzne

• Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947