Jolenta Helena

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez MalarzBOT (dyskusja | edycje) o 17:04, 31 mar 2015. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
{{{rodzaj}}}
{{{imię}}}
{{{tytuły}}}
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{podpis grafiki}}}]]
{{{podpis grafiki}}}
Data i miejsce urodzenia

{{{data urodzenia}}}
{{{miejsce urodzenia}}}

Data i miejsce śmierci

{{{data śmierci}}}
{{{miejsce śmierci}}}

Czczony przez

{{{kościół}}}

Beatyfikacja

{{{data beatyfikacji}}}
{{{miejsce beatyfikacji}}}
przez {{{beatyfikujący}}}

Kanonizacja

{{{data kanonizacji}}}
{{{miejsce kanonizacji}}}
przez {{{kanonizujący}}}

Wspomnienie

{{{wspomnienie}}}

Atrybuty

{{{atrybuty}}}

Patron

{{{patron}}}

Szczególne miejsca kultu

{{{miejsce kultu}}}

[[Plik:{{{faksymile}}}|130x100px|alt=Faksymile|{{{opis faksymile}}}]]
{{{opis faksymile}}}
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Antoniego w Gnieźnie, relikwiarz księżnej Jolenty Heleny

Jolenta Helena, również błogosławiona Jolenta[a] (ur. ok. 1244 w Ostrzyhomiu, zm. 17 czerwca 1298 w Gnieźnie) – królewna węgierska z dynastii Arpadów, siostra św. Kingi, księżna kaliska, od 1257 wielkopolska, klaryska (OSC), błogosławiona Kościoła rzymskokatolickiego.

Życiorys

Jolenta Helena (również Johelet) była córką króla Węgier Beli IV i Marii Laskariny. Jej ciotką była św. Elżbieta z Turyngii (Elżbieta Węgierska), stryjenką bł. Salomea. W 1256 została wydana za księcia kaliskiego Bolesława Pobożnego. Uroczystości ślubne odbyły się w Krakowie na Wawelu. Młodych błogosławił biskup Prandota. Przedtem uzyskano z Węgier zgodę rodziców królewny. Według Długosza gody weselne trwały kilkanaście dni. Jolenta w chwili ślubu liczyła dwanaście lat. Wychowywała się w atmosferze ascezy, pobożności i surowych obyczajów. Wielu jej najbliższych krewnych zostało później zaliczonych w poczet świętych lub błogosławionych. Jolenta po ślubie przyjęła drugie imię Helena, może dlatego, że pierwsze, otrzymane po francuskiej prababce, brzmiało zbyt obco. W latach następnych używała obu imion jednocześnie lub wymiennie.

Z powodu kłopotów księcia Bolesława w Wielkopolsce ogarniętej wojną, Arpadówna dwa kolejne lata przebywała na dworze księcia krakowskiego Bolesława Wstydliwego (będącego mężem jej siostry, Kingi). Po tym czasie została sprowadzona na dwór męża. W siedem lat po ślubie Jolencie urodziła się pierwsza córka, która otrzymała imię Elżbieta, zaś w kilka lat później na świat zawitała Jadwiga. Około 1276 urodziła się ostatnia z sióstr, Anna. Księżniczki wychowywały się wraz z licznym rodzeństwem stryjecznym, gdyż Przemysł I, brat Bolesława, już nie żył, a Bolesław Pobożny stał się opiekunem czterech bratanic i chłopca - Przemysła II, w imieniu którego zaczął rządzić drugą połową Wielkopolski[1].

Jolenta Helena i Bolesław doczekali się trzech córek:

Wkrótce po śmierci męża (13 lub 14 kwietnia 1279), Jolenta Helena wyjechała na dwór swej siostry Kingi do Krakowa, następnie powróciła do Wielkopolski i od 1284 była mniszką Zakonu Świętej Klary w Gnieźnie, gdzie zmarła ok. 1300 roku.

Kult

Nekrolog z Lądu podaje jako datę jej śmierci, w opinii świętości, dzień 17 czerwca 1298. Jej grób zasłynął łaskami i cudami i stał się miejscem pielgrzymek. Pierwszy żywot Jolenty ukazał się jednak dopiero w 1723.

Aprobaty kultu[2] Jolenty dokonał 14 czerwca 1827 papież Leon XII[3], który wyznaczył dzień wspomnienia na dzienną rocznicę śmierci (17 czerwca). Na skutek trudności, jakie stawiał w Poznańskiem ówczesny rząd pruski, uroczystości beatyfikacyjne mogły się odbyć dopiero w 1834. Z tej okazji relikwie bł. Jolenty przeniesiono do kaplicy jej zakonu (klarysek), którą odtąd poczęto nazywać imieniem bł. Jolenty[4].

Obecnie wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 15 czerwca (w polskim Kościele katolickim ma rangę wspomnienia obowiązkowego).

Jolenta jest patronką archidiecezji gnieźnieńskiej, Kalisza i Wielkopolski[5] oraz chrześcijańskich matek.

W ikonografii przedstawiona jest jako klaryska z krzyżem, jako czcicielka Męki Pańskiej. Czasami klęczy obok św. Kingi.

Zobacz też

Szablon:Portal

  1. Wcześniejsza forma imienia Jolanta.
  1. E. Rudzki, Polskie Królowe cz. I
  2. Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 606. ISBN 978-83-7318-736-8.
  3. Blessed Helen of Poland. [dostęp 2012-10-28].
  4. Relikwie bł. Jolenty na stronie źródłowej parafii w Gnieźnie
  5. Biegus W., Bł. Jolenta : księżna kaliska patronka Wielkopolski, Rzeszów 1930, s. 6.
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Bibliografia