Jurij Łucenko
| |
| Data i miejsce urodzenia |
14 grudnia 1964 |
|---|---|
| Minister spraw wewnętrznych Ukrainy | |
| Okres |
od grudnia 2007 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
| |
Jurij Witaliowycz Łucenko, ukr. Юрій Віталійович Луценко (ur. 14 grudnia 1964 w Równem) – ukraiński polityk, z wykształcenia inżynier elektronik. Minister, deputowany i prokurator generalny. Mąż Iryny Łucenko.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Absolwent lwowskiej politechniki. Krótko pracował jako konstruktor. Pod koniec pierwszej połowy lat 90. przeszedł do administracji regionalnej. Od 1997 do 1998 był wiceministrem nauki i technologii, później doradcą premiera, następnie przewodniczącego Rady Najwyższej Ołeksandra Moroza. W 2002 z listy Socjalistycznej Partii Ukrainy uzyskał mandat deputowanego.
W 2004 należał do najbardziej aktywnych przywódców pomarańczowej rewolucji, a w ramach SPU do zwolenników bliskiej współpracy z Naszą Ukrainą. Od lutego 2005 do grudnia 2006 w rządach Julii Tymoszenko, Jurija Jechanurowa i Wiktora Janukowycza zajmował stanowisko ministra spraw wewnętrznych. Po decyzji socjalistów o pozostaniu w rządzie odszedł z partii i rządu, założył własny ruch pod nazwą Ludowa Samoobrona, został też doradcą prezydenta Wiktora Juszczenki.
Jako lider NS podpisał porozumienie o utworzeniu bloku Nasza Ukraina-Ludowa Samoobrona, w przedterminowych wyborach w 2007 ponownie został posłem, kandydując z numerem pierwszym na liście koalicji.
W nowym rządzie po raz czwarty został nominowany na urząd ministra spraw wewnętrznych. Odszedł z urzędu w 2010 wraz z całym gabinetem. Pod koniec tego samego roku wszczęto wobec niego trzy postępowania karne w tym o sprzeniewierzenie majątku państwowego i nadużycia władzy – m.in. poprzez zawyżenie wynagrodzenia swojemu szoferowi[1] i bezzasadną organizację obchodów dnia milicji[2]. 26 grudnia 2010 został zatrzymany, a następnego dnia decyzją sądu tymczasowo aresztowany[3]. W lutym 2012 skazany w pierwszej instancji na karę czterech lat pozbawienia wolności za rzekome nadużycia związane z wydatkami publicznymi[4]. Postępowania karne wytaczane m.in. Jurijowi Łucence stały się przedmiotem zainteresowania Parlamentu Europejskiego, który w swojej rezolucji skrytykował władze ukraińskie i wezwał do zapewnienia niezależności i bezstronności w procesach przed sądami[5]. Europejski Trybunał Praw Człowieka w 2012 ocenił jego tymczasowe aresztowanie jako bezprawne i naruszające prawa człowieka oraz motywowane politycznie[6]. W kwietniu 2013 został ułaskawiony przez prezydenta Wiktora Janukowycza i zwolniony z zakładu karnego[7].
Powrócił do działalności politycznej. Zaangażowany w opozycyjne protesty, które rozpoczęły się w listopadzie 2013. W styczniu 2014 został ranny podczas starć między demonstrantami a milicją[8]. W sierpniu tego samego roku stanął na czele Bloku Petra Poroszenki[9], powracając w tym samym roku z ramienia tej partii do Rady Najwyższej.
W maju 2016 powołany na prokuratora generalnego Ukrainy[10]. Funkcję tę pełnił do sierpnia 2019.
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Odznaczony Orderem Księcia Jarosława Mądrego V klasy (2006)[11].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Peter Byrne: President taps Pshonka, a loyalist with questionable record, as top prosecutor. kyivpost.com, 12 listopada 2010. [dostęp 2013-01-29]. (ang.).
- ↑ PACE rapporteur says Lutsenko is 'victim of a political vendetta'. kyivpost.com, 27 lutego 2012. [dostęp 2013-01-29]. (ang.).
- ↑ All cases against former minister Lutsenko merged. kyivpost.com, 27 stycznia 2011. [dostęp 2011-06-09]. (ang.).
- ↑ Marcin Wojciechowski: Ukraina skazuje pomarańczowych. wyborcza.pl, 28 lutego 2012. [dostęp 2012-03-02].
- ↑ Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji na Ukrainie i sprawy Julii Tymoszenko. europarl.europa.eu, 21 maja 2012. [dostęp 2013-01-29].
- ↑ Ukraina: Łucenko został aresztowany bezprawnie. money.pl, 4 lipca 2012. [dostęp 2020-10-31].
- ↑ Lutsenko pardoned. kyivpost.com, 7 kwietnia 2013. [dostęp 2013-04-07]. (ang.).
- ↑ Ukraine opposition leader Yuri Lutsenko injured in police clash. independent.co.uk, 11 stycznia 2014. [dostęp 2014-01-12]. (ang.).
- ↑ Poroshenko wants coalition to be formed before parliamentary elections. interfax.com.ua, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2014-08-30]. (ang.).
- ↑ Lutsenko appointed prosecutor general in Ukraine. unian.info, 12 maja 2016. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
- ↑ Указ Президента України № 1073/2006 «Про нагородження Ю. Луценка орденом князя Ярослава Мудрого». president.gov.ua, 14 grudnia 2006. [dostęp 2023-03-18]. (ukr.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Nota biograficzna na stronie Ludowej Samoobrony. [dostęp 2011-06-09]. (ukr.).
|
- Absolwenci Politechniki Lwowskiej
- Deputowani Rady Najwyższej Ukrainy
- Ukraińscy inżynierowie
- Inżynierowie elektronicy
- Politycy Bloku Petra Poroszenki
- Politycy Naszej Ukrainy
- Politycy Socjalistycznej Partii Ukrainy
- Ukraińscy ministrowie spraw wewnętrznych
- Odznaczeni Orderem Księcia Jarosława Mądrego
- Ukraińscy prokuratorzy generalni
- Urodzeni w 1964