Józef Buszko

Józef Buszko

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	2 września 1925 Dębica
Data i miejsce śmierci	22 października 2003 Kraków
Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia najnowsza Polski i powszechna
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Profesura	1974
Nauczyciel akademicki
Dyrektor
Instytut	Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego
Okres spraw.	1978–1981
Poprzednik	Antoni Podraza
Następca	Antoni Podraza
Odznaczenia

Józef Buszko (ur. 2 września 1925 w Dębicy, zm. 22 października 2003 w Krakowie) – polski historyk, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego (w latach 1978–1981 dyrektor Instytutu Historii).

Życiorys

Podczas okupacji pracował jako robotnik w Dębicy. Uczęszczał na tajne komplety i w 1944 zdał maturę. Studia historyczne odbył w latach 1945-1948 na Uniwersytecie Jagiellońskim, a także ukończył (w 1949) Szkołę Nauk Politycznych przy Wydziale Prawa UJ. Od 1949 roku był pracownikiem tejże uczelni. Doktorat, obroniony w 1949 roku, pisał pod kierunkiem Kazimierza Piwarskiego.

Tytuł docenta uzyskał w 1955, a profesorem nadzwyczajnym mianowano go w 1966 roku. W 1974 roku został profesorem zwyczajnym. Od 1961 aż do emerytury (w 1995) kierował Zakładem Najnowszej Historii Polski. Wykładał także w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie oraz w Wyższej Szkole Ekonomiczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej.

Specjalizował w dziejach Polski nowożytnej i nowoczesnej. Był także autorem publikacji na temat dziejów Krakowa i UJ. Sprawował długoletnie członkostwo w Komitecie Redakcyjnym kwartalnika KC PZPR „Z Pola Walki”, w którym publikowano artykuły na temat historii polskiego i międzynarodowego ruchu robotniczego i komunistycznego. Od lat 60. kierował też redakcją „Studiów Historycznych”. Był przewodniczącym Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Krakowie. Na UJ sprawował funkcje prorektora i dyrektora Instytutu Historii.

Pochowany został na cmentarzu parafialnym w Krzeszowicach.

Wybrane publikacje

• Historia Polski 1864–1948, Warszawa 1978 (kolejne wydania: II – 1979, III – 1980, IV – 1982, V – 1983, VI – 1984, VII – 1984, VIII – 1984, IX – 1985, X – 1986, XI – 1987, XII – 1988, XIII – 1989).
• Ruch socjalistyczny w Krakowie 1890–1914 na tle ruchu robotniczego w zachodniej Galicji, Kraków 1961.
• Sejmowa reforma wyborcza w Galicji 1905–1914.
• Oblicze społeczno-polityczne Uniwersytetu Jagiellońskiego w dobie autonomii galicyjskiej 1869–1914.
• Galicja 1859–1914, Polski Piemont?, Warszawa 1989.
• Od niewoli do niepodległości: (1864–1918), Kraków 2000. (Podręcznik w ramach serii: Wielka Historia Polski wydawnictwa Forga, t. 8).
• Austria-Polska. 1000 lat kontaktów (wyd. polsko-niemieckie) – współautor Walter Leitsch.
• Polacy w parlamencie wiedeńskim 1848–1918, Warszawa 1996.
• Galicja i jej dziedzictwo (współautor Włodzimierz Bonusiak).
• Uroczystości kazimierzowskie na Wawelu w roku 1869, Kraków 1970.
• Oświęcim – hitlerowski obóz masowej zagłady, Warszawa 1984. (II wyd.: Oświęcim: hitlerowski obóz masowej zagłady, Warszawa 1987).
• Józef Piłsudski w Krakowie: 1896–1935, Kraków 1990.

Odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1984)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Złoty Krzyż Zasługi (1956)
• Medal Komisji Edukacji Narodowej
• Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”
• Medal Rodła (1990)
• Złota Odznaka za Pracę Społeczną dla Miasta Krakowa (1972)
• Złota Odznaka za Zasługi dla Zakopanego (1980)
• Medal Pamiątkowy XXX-lecia Wymiaru Sprawiedliwości (1974)
• Medal 50-lecia Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (1995)

Bibliografia

• Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 149
• Feliks Kiryk, Józef Hampel, Iwona Pietrzkiewicz (red.): Leksykon Profesorów Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej 1946-2006. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2006. ISBN 83-7271-395-2.
• Irena Paczyńska (red.), Studia z historii Polski XIX i XX wieku ofiarowane Profesorowi Józefowi Buszce w pięćdziesięciolecie doktoratu
• MarianM. Fortuna MarianM., Pamięci prof. dra hab. Józefa Buszki (2 IX 1925 - 22 X 2003), „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historica” (4), 2005, s. 276-278 .