Kaciaryna Andrejewa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kaciaryna Andrejewa
Кацярына Андрэева
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 listopada 1993
Mińsk

Zawód, zajęcie

dziennikarka

Multimedia w Wikimedia Commons

Kaciaryna Andrejewa (biał. Кацярына Андрэева), właściwie Kaciaryna Andrejeuna Bachwaława (biał. Кацярына Андрэеўна Бахвалава; ur. 2 listopada 1993 w Mińsku) – białoruska dziennikarka, więzień polityczny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pradziadek Dawid Pinchasik (1914–1996) był znanym dziennikarzem, a prababka Maryja Wahanawa (1908 – ?) pierwszą redaktorką naczelną Paleskiej praudy. Pracowała również w gazecie Sowietskaja Biełorussija. Natomiast dziadek Siarhiej Wahanau był redaktorem naczelnym gazety Trud w Biełarusi. Rodzice są filologami. Nazwisko Andrejewa jest pseudonimem literackim utworzonym od imienia ojca. Naprawdę dziennikarka nazywa się Bachwaława[1].

W gimnazjum Kaciaryna uczęszczała na kursy języka polskiego organizowane przez Instytut Polski w Mińsku[2]. Po ukończeniu szkoły średniej rozpoczęła studia na Mińskim Państwowym Uniwersytecie Lingwistycznym, ale na trzecim roku zrezygnowała i wyjechała do Hiszpanii, gdzie spędziła dwa lata[1]. Po powrocie postanowiła zostać dziennikarką i rozpoczęła współpracę z czasopismem Nasza Niwa.

Od 2017 roku współpracowała z Belsat TV. Jej działania wielokrotnie spotykały się z negatywną oceną władz[1]. Razem z mężem Iharem Iljaszem badała korupcję wśród urzędników, biznesmenów i poruszała temat udziału Białorusinów w wojnie w Donbasie. W 2020 roku wspólnie wydali książkę Biełorusskij Donbass[3], ale już w 2021 roku praca spotkała się z negatywną oceną władz Białorusi. Była ona podsumowaniem prowadzonego przez wiele lat śledztwa dziennikarskiego z którego wynikało, że w wojnie po stronie separatystów są zaangażowane białoruskie służby i przedsiębiorstwa państwowe[4].

Areszt[edytuj | edytuj kod]

Po raz pierwszy Kaciaryna została aresztowana w 2017 roku w Orszy[2]. 12 września 2020 roku aresztowano ją kolejny raz za przeprowadzenie na żywo transmisji z Marszu Kobiet w Mińsku[2]. Trafiła wtedy na 3 dni do aresztu[2].

Razem z Darją Czulcową została aresztowana przez milicję 15 listopada 2020 roku, gdy prowadziły na żywo transmisję z okna mieszkania na 13 piętrze wieżowca, pokazując brutalne rozpędzanie przez siły bezpieczeństwa uczestników demonstracji na Placu Przemian w Mińsku. Demonstracja ta została zwołana, aby upamiętnić zamordowanego Ramana Bandarenkę(inne języki)[5]. Kaciarynie i Darji wytoczono proces karny, oskarżając je o organizowanie działań rażąco naruszających porządek publiczny[6]. W lutym 2021 roku sąd (sędzia – Natallia Buhuk, prokurator – Alina Kasianchyk, śledczy – Ihar Kurylovich) za koordynowanie zamieszek politycznych skazał je na 2 lata kolonii karnej[7].

24 listopada 2020 roku dziesięć organizacji, w tym: Centrum Obrony Praw Człowieka Wiosna, Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy, Białoruski Komitet Helsiński uznały ją za więźnia politycznego[5][8]. 10 grudnia 2020 roku za działalność na rzecz praw człowieka otrzymała tytuł Dziennikarza Roku[9]. 10 marca 2021 roku Kaciaryna razem z Darją Czulcową zostały laureatkami specjalnej w ramach Nagrody im. Dariusza Fikusa[10][11].

9 kwietnia 2021 roku Kaciaryna razem z Darją Czulcową i Kaciaryna Barysiewicz zostały laureatkami nagrody im. Alaksandra Lipaja „Honor dziennikarstwa”[12].

Apelacja od wyroku skazującego na 2 lata kolonii karnej, która została rozpatrywana przez Sąd Miejski w Mińsku 23 kwietnia 2021 roku, była odrzucona[13].

7 czerwca 2021 roku Kaciaryna razem z Darją Czulcową zostały laureatkami nagrody Axel-Springer-Preis(inne języki) (niemiecka nagroda dla młodych dziennikarzy)[14]. 10 czerwca 2021 roku Kaciaryna razem z Darją Czulcową zostały laureatkami nagrody Courage in Journalism Award(inne języki) (amerykańska nagroda dla kobiet piszących z niebezpiecznych obszarów)[15]. Wraz z Darją Czulcową 29 lipca 2021 roku została właścicielką Preis für die Freiheit und Zukunft der Medien(inne języki) (niemiecka nagroda w dziedzinie wolności prasy)[16][17]. 12 sierpnia 2021 roku razem z Darją Czulcową, Kaciaryna Barysiewicz i innymi otrzymała Nagrodę im. Gerda Buceriusa dla Wolnej Prasy na Europę Wschodnią znana jako Free Media Award(inne języki)[18]. 15 października 2021 roku wraz z Darją Czulcową została właścicielką Prix Europa(inne języki) jako „Europejski Dziennikarz Roku”[19][20].

13 lipca 2022 roku Andriejewa została dodatkowo skazana na 8 lat więzienia pod zarzutem zdrady stanu.[21]

Reakcja na prześladowania[edytuj | edytuj kod]

Wsparcia dziennikarce udzieliła posłanka Parlamentu Europejskiego Delara Burkhardt[22]. 8 lutego 2021 roku oświadczenie wzywające do uwolnienia Czulcowej i Andrejewej wydała Ambasada Stanów Zjednoczonych w Mińsku[23]. Po ogłoszeniu wyroku 18 lutego 2021 roku również prezydent Andrzej Duda zaapelował o amnestię dla Czulcowej i Andrejewej[24][25].

Decyzją Rady Unii Europejskiej z 21 czerwca 2021 roku sędzia Natallia Buhuk została wpisana na „Czarną listę(inne języki) UE” m.in. za „wydawanie licznych umotywowanych politycznie wyroków w sprawie dziennikarzy i demonstrantów, w szczególności za skazanie Kaciaryny Bachwalawej (Andrejewej) i Darii Czulcowej” oraz naruszenia praw do obrony i do rzetelnego procesu sądowego[26][27]. Na mocy tej samej decyzji na listę sankcyjną została wpisana zastępca prokuratora sądu dla rejonu Frunzenskiego w Mińsku Alina Kasianchyk, która została pociągnięta do odpowiedzialności m.in. za ściganie dziennikarzy „za nagrywanie pokojowych demonstracji, opierając się na bezpodstawnych oskarżeniach o «spisek» i «naruszanie porządku publicznego»”[27]. Starszy śledczy sądu dla rejonu Frunzenskiego w Mińsku Ihar Kurylovich został wpisany na „Czarną listę(inne języki) UE” m.in. za przygotowanie umotywowanej politycznie sprawy karnej przeciwko dziennikarkom, które nagrywały pokojowe demonstracje[27].

Życie osobiste[edytuj | edytuj kod]

W 2015 roku poznała swojego przyszłego męża, dziennikarza Ihara Iljasza, a rok później wyszła za niego za mąż[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Зміцер Панкавец: Хто такая журналістка Кацярына Андрэева? Расказваюць яе муж і дзядуля. Nasza Niwa, 2020-11-21. [dostęp 2021-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-25)]. (biał.).
  2. ↑ a b c d Antoni Styrczula: Mąż aresztowanej reporterki Biełsatu: „To tak bolesne nie móc przytulić ukochanej osoby”. Biełsat TV, 2021-02-05. [dostęp 2021-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-05)]. (pol.).
  3. ↑ Названы лауреаты Национальной правозащитной премии [online], spring96.org [dostęp 2021-03-27] (ros.).
  4. ↑ В Минске судили книгу «Белорусский Донбасс». Признали экстремистской. Biełsat TV, 2021-03-26. [dostęp 2021-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-27)]. (ros.).
  5. ↑ a b Mińsk: wznowiono proces dwóch dziennikarek Biełsatu. Grozi im do 3 lat więzienia [online], Forsal.pl, 16 lutego 2021 [dostęp 2021-03-27] (pol.).
  6. ↑ Barbara Bodalska, Białoruś: Prawie tysiąc osób zatrzymanych w czasie wczorajszych protestów [online], euractiv.pl, 16 listopada 2020 [dostęp 2021-03-27] (pol.).
  7. ↑ Dziennikarki Biełsatu skazane przez białoruski sąd [online], TVP Info, 18 lutego 2021 [dostęp 2021-03-27] (pol.).
  8. ↑ Правозащитники признали политзаключенными журналисток Борисевич, Андрееву и Чульцову [online], 24 listopada 2020 [dostęp 2021-03-27].
  9. ↑ «Журналистами года» правозащитники назвали трех арестованных по уголовным делам журналисток, в том числе и Катерину Борисевич. TUT.BY, 2020-12-10. [dostęp 2020-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-10)]. (ros.).
  10. ↑ Wyłoniono laureata Nagrody Fikusa 2021 [online], Press Club Polska [dostęp 2021-03-27] (pol.).
  11. ↑ Кацярына Андрэева і Дар’я Чульцова сталі лаўрэаткамі прэміі імя Дар’юша Фікуса [online], 10 marca 2021 [dostęp 2021-03-27] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-10].
  12. ↑ Катерина Борисевич, Катерина Андреева и Дарья Чульцова удостоены премии «Гонар журналістыкі». Брестская газета, 2021-04-09. [dostęp 2021-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-09)]. (ros.).
  13. ↑ Суд пакінуў без зменаў вырак Кацярыне Андрэевай і Дар’і Чульцовай. Каці і Дашы ў зале не было. Biełsat TV, 2021-04-23. [dostęp 2021-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-23)]. (biał.).
  14. ↑ Axel-Springer-Preis an Nachwuchsjournalisten verliehen [online], Die Welt, 7 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-08] [zarchiwizowane z adresu 2021-06-08] (niem.).
  15. ↑ Журналистки Андреева и Чульцова стали лауреатами журналистской премии за мужество. Karta'97, 2021-06-10. [dostęp 2021-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-10)]. (ros.).
  16. ↑ Leipziger Medienpreis geht an belarussische Journalistinnen [online], Deutschlandfunk Kultur, 29 lipca 2021 [dostęp 2021-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2021-07-29] (niem.).
  17. ↑ „Zeichen der Ermutigung” nach Belarus / “A signal of encouragement” to Belarus [online], Medienstiftung der Sparkasse Leipzig(inne języki), 29 lipca 2021 [dostęp 2021-07-29] (niem. • ang.).
  18. ↑ Ольга Кепински, Все награды Free Media Awards присуждены белорусским журналистам [online], euronews, 12 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-12] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-12] (ros.).
  19. ↑ Adom Ik, Kaciaryna Andrejewa i Daria Czulcowa europejskim dziennikarzem roku [online], TVP Info, 16 października 2021 [dostęp 2021-10-17] [zarchiwizowane z adresu 2021-10-17] (pol.).
  20. ↑ PRIX EUROPA 2021 European Journalist of the Year 2021 [online], Prix Europa(inne języki), 15 października 2021 [dostęp 2021-10-17] [zarchiwizowane z adresu 2021-10-17] (ang.).
  21. ↑ Палітзняволеная Кацярына Андрэева падала апеляцыйную скаргу на вынесены нядаўна прысуд
  22. ↑ Members of Parliament from Switzerland, Germany and Ireland take over godparenthood for Yuliya Slutskaya, Katsiaryna Andreyeva and Vitold Ashurak [online], Libereco – Partnership for Human Rights, 4 lutego 2021 [dostęp 2021-03-28] (ang.).
  23. ↑ ЗША заклікалі вызваліць журналістак Кацярыну Андрэеву і Дар’ю Чульцову перад судом [online], Radio Wolna Europa, 8 lutego 2021 [dostęp 2021-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-16] (biał.).
  24. ↑ Duda: Sprzeciw po wyroku sądu w Mińsku skazującym dziennikarki Biełsatu [online], Gazeta Prawna, 18 lutego 2021 [dostęp 2021-03-27] (pol.).
  25. ↑ Польскі прэзыдэнт заклікаў улады Беларусі амніставаць асуджаных журналістак «Белсату». Radio Wolna Europa, 2021-02-18. [dostęp 2021-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-15)]. (biał.).
  26. ↑ s, Syn i synowa Łukaszenki na nowej liście unijnych sankcji przeciwko Białorusi, [w:] Polska Agencja Prasowa [online], Polsat News, 21 czerwca 2021 [dostęp 2021-09-23] (pol.).
  27. ↑ a b c Consolidated text: Decyzja Rady 2012/642/WPZiB z dnia 15 października 2012 r. dotycząca środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi [online], EUR-Lex [dostęp 2021-10-17] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kaciaryna_Andrejewa&oldid=71797976”