Przejdź do zawartości

Kamienica przy ul. Koński Kierat 12 w Szczecinie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Szczecinolog (dyskusja | edycje) o 00:42, 20 lis 2020. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Kamienica przy ul. Koński Kierat 12
Ilustracja
Widok na kamienicę z narożnika ulic Koński Kierat i Mariackiej.
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowość

Szczecin

Adres

ul. Koński Kierat 12

Typ budynku

kamienica

Styl architektoniczny

neoklasycyzm

Kondygnacje

3

Ukończenie budowy

1880

Zniszczono

II wojna światowa

Odbudowano

Po 1945 r.

Położenie na mapie Szczecina
Mapa konturowa Szczecina, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Koński Kierat 12”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Koński Kierat 12”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Koński Kierat 12”
Ziemia53°25′35,0″N 14°33′21,8″E/53,426389 14,556056

Kamienica przy ul. Koński Kierat 12szczecińska kamienica znajdująca się na narożniku ulic Koński Kierat i Mariackiej, na obszarze osiedla Stare Miasto, w dzielnicy Śródmieście. Jedna z nielicznych kamienic ocalałych z bombardowań starego miasta i powojennych rozbiórek zabudowy.

Historia

W XVI wieku i początkach XVII wieku na miejscu obecnej kamienicy funkcjonowała miejska warzelnia piwa, zwaną także Górną piwnicą miejską[1]. W 1681 r., pod panowaniem szwedzkim, budynek zamieniono na magazyn (Altes Packhaus). W późniejszym czasie został on przejęty przez Królewski Urząd Skarbowo-Podatkowy (Königliches Pack- und Accisehaus), a część pomieszczeń przeznaczono na szkołę przędzalniczą[1].

W 1880 r. stary budynek wyburzono. Wykorzystując jego stare XIV-wieczne fundamenty wzniesiono nową, neoklasycystyczną kamienicę z przeznaczeniem na siedzibę loży masońskiej. Po proklamowaniu III Rzeszy miejsce loży masońskiej zajął Narodowosocjalistyczny Związek Rzeszy ds. Ćwiczeń Fizycznych (niem. Nationalsozialistischer Reichsbund für Leibesübungen)[2].

W latach 40. XX wieku szczecińskie stare miasto zostało zniszczone wskutek kilkukrotnych bombardowań. Uszkodzeń nie uniknęła także kamienica przy ul. Koński Kierat 12. Działania wojenne zburzyły dach z hełmem, trzecie piętro budynku i część skrzydła od strony ulicy Koński Kierat[3][4]. Kamienica stała zrujnowana do początku lat 60. XX wieku. W trakcie odbudowy nie odtworzono zniszczonego fragmentu lewego skrzydła i trzeciego piętra, przykrywając dwa zachowane piętra dachem i wymurowując nową ścianę szczytową w lewym skrzydle. Po odbudowie kamienica była siedzibą m.in. Pewexu. Od 1999 r. kamienica jest własnością prywatną i mieści antykwariat[2][5].

Opis

Pierwotnie kamienica była obiektem czterokondygnacyjnym. Dach pokrywała dachówka, a narożny wykusz zwieńczony był hełmem z iglicą[6]. Od czasu powojennej odbudowy kamienica jest trzykondygnacyjna, a jej lewe skrzydło jest o kilka osi krótsze w porównaniu do stanu sprzed wojny.

Parter kamienicy zdobi boniowanie, a wyższe piętra czerwona cegła klinkierowa. Elewacja od strony ulicy Mariackiej jest ośmioosiowa. Pomiędzy parterem a niektórymi otworami okiennymi pierwszego piętra umieszczono płyciny. Okna na pierwszym piętrze obramowano opaskami i zwieńczono naczółkami, których górna część odwzorowuje kształt muszli[7]. Naczółki okien drugiego piętra są skromniejsze w wystroju, gdyż w porównaniu z tymi z piętra pierwszego pozbawione są muszli. Elewacja od strony ulicy Koński Kierat jest pięcioosiowa, a jej wystrój sztukatorski różni się jedynie umieszczeniem w miejscu dwóch pierwszych osi drugiego piętra płaskorzeźby przestawiającej lwią paszczę trzymającą girlandę[8]. Po lewej stronie od płaskorzeźby zachowała się metalowa kotwa do mocowania podwieszanych nad jezdnią lamp ulicznych.

Ciekawostki

  • Piwnice kamienicy są dwupoziomowe[2], a ich powstanie jest datowane na XIV wiek.
  • W miejscu zburzonego skrzydła od strony Końskiego Kieratu wzniesiono po wojnie nową trzypiętrową kamienicę.

Przypisy

  1. a b Ulica Koński Kierat – Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl [online], encyklopedia.szczecin.pl [dostęp 2020-11-19].
  2. a b c Tadeusz Białecki, Encyklopedia Szczecina : wydanie jubileuszowe z okazji 70-lecia polskiego Szczecina, Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 2015, s. 387, ISBN 978-83-942725-0-0 [dostęp 2020-11-19].
  3. Szczecin - Koński Kierat 12 - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2020-11-19].
  4. Szczecin - Koński Kierat 12 - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2020-11-19].
  5. Antykwariat Marka Wyłupka [online], Antykwariat w Szczecinie Marek Wyłupek | antyki, meble, malarstwo, porcelana, srebra [dostęp 2020-11-19] (pol.).
  6. Szczecin - Koński Kierat 12 - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2020-11-19].
  7. Szczecin - Koński Kierat 12 - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2020-11-19].
  8. Szczecin - Koński Kierat 12 - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2020-11-19].