Kościół Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych w Birkirkarze
 00282 NICPMI (2012-08-27)
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Adres |
Triq San Ġiljan, BKR 2806 | ||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Malty  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Morza Śródziemnego  | |||||||||||||||
 35°54′07,5″N 14°28′15,4″E/35,902083 14,470944
| |||||||||||||||
Kościół Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych (malt. Knisja tal-Vergni Marija Għajnuna tal-Insara, ang. Church of the Vergin Mary Help of Christians), znany też jako Oratorju ta’ San Duminku Savio – rzymskokatolicki kościół przy Triq San Ġiljan w Birkirkarze na Malcie[1][2]. Budynek jest oratorium Stowarzyszenia Misjonarzy św. Pawła (MSSP). Położony jest na terenie parafii św. Heleny w tejże miejscowości[3][4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Z inicjatywą budowy oratorium i kościoła, również jako miejsca katechizacji młodzieży męskiej Birkirkary, wystąpił w 1910 młody kanonik Michael Sammut. Sponsorem budowy został prawnik z Valletty Michael Casolani z żoną Giulią oraz Alfons Marija Galea[5][6]. Kamień węgielny został położony 23 marca 1910. Budowa kościoła została ukończona w ciągu zaledwie czterech miesięcy, świątynia została otwarta 31 lipca 1910. Kościół otrzymał wezwanie Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych[6][7].
Przez pierwsze dwa lata oratorium było prowadzone przez Salezjanów. Zostało ono nazwane na cześć Dominika Savio, który wówczas nie został jeszcze ogłoszony świętym (nastąpiło to w 1954)[7]. Później katechizacja została przeniesiona do sanktuarium Matki Bożej Tal-Ħerba, zaś budynek na okres 4 lat został przejęty przez Braci De La Salle. W 1927 fundatorzy kościoła przekazali go ks. Josephowi De Piro, który w 1910 założył na Malcie Stowarzyszenie Misjonarzy św. Pawła. Kościół i oratorium znajdują się w rękach Stowarzyszenia po dziś dzień[5][6][7].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Wygląd zewnętrzny[edytuj | edytuj kod]
Fasada kościoła nawiązuje do tradycyjnego stylu małych kaplic rozsianych na Malcie: wysoki prostokąt zdominowany na krawędziach przez dwa toskańskie pilastry na wolnostojących cokołach. Pośrodku szerokie drzwi z półokrągłym nadświetlem, a nad nim okrągłe okno. Nadświetle i okno nad nim zamknięte kwiecistą kratą z kutego żelaza. Na szczycie fasady, w ramie z dwóch małych słupków przykrytych półokrągłym frontonem z krzyżem, łaciński napis „Niech dzieci przychodzą do mnie, nie zatrzymuj ich, bo ich jest królestwo Boże”. W bocznych ścianach po pięć okrągłych okien. Z tyłu kościoła, nad prawą boczną elewacją dzwonnica parawanowa z trzema dzwonami. Przed kościołem niewielki placyk otoczony kamienną balustradą[4][7].
Wnętrze[edytuj | edytuj kod]
Wnętrze kościoła jest długie na 31,5 m (razem z prezbiterium), szerokość jego zaś wynosi 8,5 m. Sklepienie jest płaskie, wsparte na ukrytych metalowych belkach. Boczne ściany podzielone płaskimi pilastrami na pięć segmentów, z okrągłym oknem w każdym z nich. Pilastry nie mają kapiteli, ale łączy je gzyms opasujący całe wnętrze, układ prawdopodobnie w stylu secesyjnym, nowatorski w architekturze maltańskich kościołów w owym czasie[7].
Prezbiterium zajmuje cały jeden segment wewnętrzny i ma tradycyjny ołtarz. Po jego obu stronach dwoje drzwi do zakrystii. W 1972 dokonano zmiany na potrzeby soboru watykańskiego II, ołtarz stał się marmurowym tabernakulum, jakim jest do dzisiaj. W 1985 roku została wykonana marmurowa mensa nowego ołtarza na okazję konsekracji kościoła przez arcybiskupa Josepha Merciecę. W ramie nad ołtarzem znajduje się dziś krucyfiks, prawdopodobnie wykonany przez Augustyna Camilleriego. Kiedyś znajdowała się tam figura Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych dłuta V. Cremony. Obrazy św. Józefa i św. Alojzego po bokach upamiętniają dwa stowarzyszenia młodych pracowników i studentów, które zostały założone, gdy oratorium było prowadzone przez salezjanów[7].
Ochrona dziedzictwa kulturowego[edytuj | edytuj kod]
27 sierpnia 2012 obiekt wpisany został na listę National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod numerem 00282[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Oratorju MSSP - Vergni Marija Ghajnuna ta' l-Insara / MSSP Oratory - Vergin Mary Help of Christians. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-02)]. (ang.).
- ↑ Parroċċa ta' Birkirkara - Sant'Elena / Oratorju ta’ San Duminku Savio (MSSP). L-Arċidjoċesi ta' Malta. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-11)]. (malt.).
- ↑ Birkirkara (St Helen) / St Dominic Savio's Oratory - Church of Mary Help of Christians. Archdiocese of Malta. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-22)]. (ang.).
- ↑ a b c Church of Mary Help of Christians. NICPMI. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-02)]. (ang.).
- ↑ a b Oratorju ta’ San Duminku Savio (MSSP). L-Arċidjoċesi ta' Malta. [dostęp 2022-02-02]. (malt.).
- ↑ a b c Alfie Guillaumier: Malta's Town and Villages / Oratory of San Domenico Savio. Valletta: Progress Press Co. Ltd, 2003, s. 31. ISBN 99909-3-056-2. (ang.).
- ↑ a b c d e f Philip Xuereb: Marija Għajnuna tal-Insara ~ fl-Oratorju ta’ Birkirkara ~. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-31)]. (malt.).