Matka Boża Wspomożycielka Wiernych

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Najświętsza Maryja Pana Wspomożenia Wiernych
Ilustracja
NMP Wspomożycielka Wiernych
Miejsca kultu

na całym świecie

Sanktuarium

liczne kościoły

Data wspomnienia

24 maja

Matka Boża Wspomożycielka Wiernych (łac. Beatae Virginis Mariae Auxilium Christianorum) – tytuł nadawany Matce Bożej, matce Jezusa, który zawiera w sobie wszystkie wezwania, potrzeby i troski wiernych[1].

Pierwszym, który w historii Kościoła użył słowa „Wspomożycielka”, był św. Efrem, diakon (+ 373), pisał on: „Maryja jest orędowniczką i wspomożycielką dla grzeszników i nieszczęśliwych” natomiast Maryję „nieustanną i potężną Wspomożycielską” (w podobnym czasie) nazywał św. Grzegorz z Nazjanzu (+ ok. 390). Od tego czasu kult ten rozpowszechniał się na cały Kościół katolicki.

W konstytucji dogmatycznej Lumen gentium, sobór watykański II mówi: Dlatego też do Błogosławionej Dziewicy stosuje się w Kościele tytuły: Orędowniczki, Wspomożycielki, Pomocnicy, Pośredniczki (łac. Propterea B. Virgo in Ecclesia titulis Advocatae, Auxiliatricis, Adiutricis, Mediatricis invocatur). Sobór ten wymienia (nazywa) matkę Jezusa jako Wspomożycielkę[2][3].

Rys historyczny święta Matki Bożej Wspomożycielki[edytuj | edytuj kod]

Matka Boża Wspomożycielka, dzieło: Lucas Cranach Starszy

Święto Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych ustanowił papież Pius VII (dekretem św. Kongregacji Obrzędów), z dnia 15 września 1815 r., jako wyraz jego wdzięczności Matce Bożej za wyzwolenie z niewoli napoleońskiej w dniu 24 maja 1814 r. po około pięcioletniej nieobecności w Watykanie. Święto obchodzono na początku w Rzymie i Państwie Kościelnym.

W Polsce święto to obchodzone jest dzięki staraniom kard. Stefana Wyszyńskiego - Episkopat Polski uzyskał na mocy dekretu Kongregacji Obrzędów z dnia 4 grudnia 1958 r. zezwolenie papieskie Jana XXIII na obchód tego święta. W 1962 r. 5 października został zatwierdzony nowy formularz mszalny i brewiarzowy dla tego wspomnienia[3].

Wspomnienie liturgiczne[edytuj | edytuj kod]

Wspomnienie liturgiczne (obowiązkowe) Najświętszej Maryi Wspomożycielki Wiernych obchodzone jest w Kościele katolickim 24 maja. W zgromadzeniu salezjanów obchodzone jest jako uroczystość[4][5].

Kult[edytuj | edytuj kod]

Miejscem największego i pierwszego kiedyś kultu Wspomożycielki była Bawaria z pierwszym kościół pod tym samym wezwaniem; wzniesiony został w Pasawie w roku 1624.

Figura Matki Boskiej Wspomożenia - Passawskiej w Warszawie

7 października 1571 r. chrześcijanie odnieśli zwycięstwo nad flotą turecką w bitwie morskiej pod Lepanto. Na pamiątkę tego zwycięstwa papież św. Pius V włączył do Litanii Loretańskiej nowe wezwanie pn. „Wspomożenie wiernych - módl się za nami”.

NMP Wspomożycielka - grafika

Do Polski kult ten przybył z Austrii i Niemiec. Na starych obrazach Madonny z Kalwarii Zebrzydowskiej widnieje napis: Calvaria Zebrzydoviana - Auxilium Christianorum (Kalwaria Zebrzydowska - Wspomożenie Wiernych); we Wrocławiu - Książe obraz Wspomożycielki przedstawiony jako Madonnę Płaszcza - typ w dawnych wiekach jako Matka Boska okrywającą płaszczem opieki czcicieli[6].

Wielu (świętych) miało szczególne nabożeństwo do Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych m.in.: św. Jan Bosko, kard. August Hlond (prymas Polski i salezjanin) oraz jego następca kard. prymas Polski - bł. Stefan Wyszyński a także księża salezjanie[1].

Największym krzewicielem kultu Maryi w tym tytule był ks. Jan Bosko. W 1864 roku ks. Bosko rozpoczął w Turynie budowę sanktuarium (bazyliki) Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki na Valdocco, gdzie umieszczony jest obraz Wspomożycielki zamówiony u Tomasza Lorenzone przez ks. Bosko, uważany dziś za główny obraz dotyczący tego tytułu[7]. Po wybudowaniu, ks. Bosko zaczął rozpowszechniać medaliki pod tym tytułem od roku 1866. Postać Matki Bożej była na nich wzorowana według obrazu w głównym ołtarzu bazyliki. Ułożył on również nowennę do NMP Wspomożenia Wiernych. Założył on zgromadzenie salezjanów oraz salezjanek[8].

Powstało wiele parafii i sanktuariów (w Polsce i na całym świecie), które są szczególnymi miejscami kultu Maryi Wspomożycielki[8]. Na świecie to m.in. Turyn, Pasawa, Szanghaj, Nairobi, Brezje; w Polsce sanktuaria znajdują się m.in.: w Oświęcimiu, Rumi, Twardogórze, Przyłękowie, Jaroszowie, Nawrze, Rogalinku[9][10][11][12]. W duchu (typu) św. Jana Bosko powstało 130 sanktuariów na całym świecie poświęconych Matce Bożej w tytule Wspomożenia[6].

Istnieje wiele modlitw (w tym nowenna i litania) oraz pieśni ku czci Maryi Wspomożycielki chrześcijan[13][14]. W wielu kościołach znajdują się obrazy i figury Matki Bożej, które otrzymały tytuł Wspomożenie Wiernych, niektóre z nich zostały koronowane[8].

Arcybractwo NMP Wspomożycielki[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze bractwo Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych powstało przy kościele Matki Bożej w Pasawie, zatwierdzone przez papieża Urbana VIII w 1627 roku. W połowie XVII w. powstaje w Innsbrucku następnie bractwo rozpowszechniło: w Turynie (1690) i w innych miejscach Italii, w Hiszpanii i w Ameryce Łacińskiej. Król Polski Jan III Sobieski, 12 września 1683 r. wygrywa pod Wiedniem z Turkami. Dla uczczenia i podziękowania NMP za to zwycięstwo papież bł. Innocenty XI w 1684 zatwierdza w Monachium (przy kościele św. Piotra) nowe bractwo (następnie arcybractwo)[8][1].

Patronat[edytuj | edytuj kod]

Istnieje wiele kościołów i kaplic w Polsce i na świecie pod wezwaniem Wspomożycielki Wiernych. Matka Boża Wspomożycielka jest patronką m.in. salezjanów i salezjanek[8].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Obrazy, figury Matki Bożej z tytułem Wspomożycielka Wiernych.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c [https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/05-24a.php3 .:ILG:. - Czytelnia: 24 maja - NMP Wspomo�ycielka Wiernych] [online], brewiarz.pl [dostęp 2023-05-23].
  2. Lumen Gentium, KK 62, przekład polski
  3. a b Święto Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych [online], niedziela.pl [dostęp 2023-05-23] (pol.).
  4. .:ILG:. - 24 maja 2023 [online], brewiarz.pl [dostęp 2023-05-23].
  5. .:ILG:. - 24 maja 2023 [online], brewiarz.pl [dostęp 2023-05-23].
  6. a b Historia kultu i obrazów Najświętszej Maryi Panny WspomoŜenia Wiernych - PDF Free Download [online], docplayer.pl [dostęp 2023-05-24].
  7. Obraz Wspomożycielki – Sanktuarium Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Oświęcimiu [online], sanktuarium-oswiecim.pl [dostęp 2023-05-23] (pol.).
  8. a b c d e Parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych w Rumi | Patronka - Najświętsza Maryja Panna Wspomożycielka Wiernych [online] [dostęp 2023-05-23] (pol.).
  9. Historia Sanktuarium – Sanktuarium Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Oświęcimiu [online], sanktuarium-oswiecim.pl [dostęp 2023-05-23] (pol.).
  10. Sanktuarium w Przyłękowie [online], Sanktuarium w Przyłękowie [dostęp 2023-05-23].
  11. Sanktuarium Matki Bożej Wspomożenia Wiernych [online], www.parafiatwardogora.pl [dostęp 2023-05-23].
  12. Lista sanktuariów maryjnych na świecie [online], Sanktuaria [dostęp 2023-05-24] (pol.).
  13. Do Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych [online], Wydawnictwo JUT [dostęp 2023-05-23] (pol.).
  14. Parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych w Rumi | Nowenna do MB Wspomożenia Wiernych [online] [dostęp 2023-05-23] (pol.).