Krekole
54°09′57″N 20°45′00″E/54,165833 20,750000| wieś | |
 Kościół | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
251[2] |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-106[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NLI |
| SIMC |
0478204 |
Położenie na mapie gminy Kiwity  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu lidzbarskiego  | |
| 54°09′57″N 20°45′00″E/54,165833 20,750000[1]
| |
Krekole (niem. Krekollen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Kiwity. Przez Krekole przebiega fragment północno-wschodniej granicy Warmii.
W latach 1954-1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Krekole, po jej zniesieniu w gromadzie Rogóż. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś założył w roku 1336 wójt warmiński Henryk von Luter na 53 włókach. Lokację wsi potwierdził w roku 1346 biskup warmiński Herman z Pragi. Wieś najprawdopodobniej została zniszczona w czasie wojny głodowej. Wieś zniszczona została także w czasie wojny polsko-krzyżackiej 1519–1521. W roku 1583 z 53 włók 7,5 włóki było zalesionych. W roku 1638 we wsi było dwóch sołtysów, 20 gospodarstw chłopskich i 4 zagrodników.
Szkoła parafialna była wymieniana tu w protokołach wizytacyjnych parafii od drugiej połowy XVI wieku. Po II wojnie światowej w Krekolach funkcjonowała szkoła podstawowa.
Krekole są wsią sołecką.
Kościół[edytuj | edytuj kod]
Kościół pw. Świętego Krzyża i świętego Wawrzyńca konsekrował w roku 1424 biskup warmiński Franciszek Kuhschmalz. Został on zniszczony ok. 1520, odbudowany kościół ponownie był konsekrowany w roku 1582 przez biskupa warmińskiego Marcina Kromera. Masywna wieża zachodnia nakryta jest dwuspadowym dachem, wschodni schodkowy szczyt jest rozbudowany. Nawa nakryta sklepieniem zwierciadlanym, wystój wnętrza barokowo-rokokowy[4].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
W roku 1783 we wsi było 50 domów.
Liczba mieszkańców kształtowała się następująco: w roku 1818 – 328 osób, w 1939 – 627, w 1998 – 320 osób.
Inne[edytuj | edytuj kod]
Od 2004 roku w Krekolach działa Stowarzyszenie Wspierające Rozwój Wsi, które przyjęło na siebie zadania związane ze wspieraniem rozwoju wsi polskiej, rozwiązywaniem jej problemów i niesieniem pomocy środowisku wiejskiemu.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 61668
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Kod pocztowy Krekole •• Wyszukiwarka, kody pocztowe, ulice, mapa [online], www.kodypocztowe.info [dostęp 2019-12-12].
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 165
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Chrzanowski, Przewodnik po zabytkowych kościołach północnej Warmii, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn, 1978. (str. 73-75)
- Jan Chłosta, Słownik Warmii, Wydawnictwo LITTERA, Olsztyn, 2002, ISBN 83-914158-5-6 (str. 187-188 – opis wsi)