Krystyna Zelwerowicz
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | |
| Współmałżonek | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Krystyna Eugenia Severin-Zelwerowicz (ur. 26 grudnia 1901 w Petersburgu, zm. 30 sierpnia 1974 w Warszawie)[1] – reżyserka, dyrektorka teatrów.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się w rodzinie Mikołaja Severina, lekarza weterynarii, i Eugenii z Odyńców[1]. W 1920 ukończyła gimnazjum żeńskie J. Kowalczykówny i J. Jawurkówny w Warszawie. Pracowała w Urzędzie Skarbowym w Rypinie, a następnie w Urzędzie Statystycznym w Warszawie (1921–1925), równocześnie uczyła się na Kursach Wokalno-Dramatycznych H.J. Hryniewieckiej (1922–1923), od 1923 w Oddziale Dramatycznym przy Państwowym Konserwatorium Warszawskim, które ukończyła w 1925[1]. Jej debiut sceniczny miał miejsce w sezonie 1925/26, w warszawskim Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w sztuce Jak wam się podoba. Następnie występowała w Teatrze Miejskim w Lublinie (sezon 1926/27), Teatrach Miejskich w Warszawie (1927–1929), Teatrach Miejskich w Wilnie (1929–1931), Teatrze Polskim w Warszawie (1931–1933), w teatrach TKKT (1933–1935)[1].
3 lipca 1927 wyszła za mąż za Aleksandra Zelwerowicza. Od 1933 studiowała reżyserię w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej, a po uzyskaniu dyplomu w 1936 do aktorstwa już nie wróciła. Reżyserowała przedstawienia w Teatrze Kameralnym (1938) i Teatrze Malickiej (1938/39). W latach 1936–1938 pracowała jako asystentka J. Lejtesa w atelier filmowym „Falanga”[1]. Współpracowała przy filmach Dziewczęta z Nowolipek (1937), Sygnały (1938) i Granica (1938).
W 1939 podczas oblężenia Warszawy była sanitariuszką. W okresie okupacji hitlerowskiej była kelnerką w Café Bodo i prowadziła założoną przez siebie i innych w 1940 kawiarnię „U Aktorek”[2].
Po wojnie w Zakopanem, wraz z T. Kańskim, zorganizowała filię Związku Zawodowego Pracowników Sztuki i była kierownikiem zespołu teatralno-estradowego Teatr Artystów. Następnie pracowała jako reżyser i dyrektor – kierowała Teatrem 7 Kotów w Krakowie (1946–1947). Od 1948 pracowała w Warszawie - w latach 1948–1949 w Polskim Radiu, w latach 1949–1952 była kierownikiem administracyjnym Teatru Współczesnego, od stycznia do kwietnia 1952 także wicedyrektorem Teatru Narodowego. Od 16 maja 1952 do 31 października 1955 była dyrektorem i kierownikiem artystycznym Teatru Ludowego, od listopada 1955 do 30 września 1956 była reżyserem. W 1957 reżyserowała w Teatrze Powszechnym. W latach 1957–1969 pracowała jako organizatorka imprez artystycznych w Polskiej Agencji Artystycznej PAGART. W 1969 przeszła na emeryturę[1].
Zmarła w Warszawie, pochowana na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie (kwatera D-3-8)[3].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (15 lipca 1954)[4]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[5]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Krystyna Zelwerowicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2023-11-23].
- ↑ U Aktorek [online], uaktorek.dev.com.pl [dostęp 2023-11-23].
- ↑ Cmentarz ewangelicko-reformowany - wyszukiwarka osób pochowanych [online], warszawa.grobonet.com [dostęp 2023-11-23].
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.