Kubaczyn
52°13′53″N 16°31′31″E/52,231389 16,525278| wieś | |
.jpg) Centrum wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
255[2] |
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Kod pocztowy |
62-066[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PGO |
| SIMC |
0583817 |
Położenie na mapie gminy Granowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu grodziskiego  | |
| 52°13′53″N 16°31′31″E/52,231389 16,525278[1]
| |
Kubaczyn – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Granowo.
W miejscowości działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej (remiza w parku). Obszar wsi stanowi sołectwo, które jest jednostką pomocniczą gminy[4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Wieś ma rodowód średniowieczny[5]. Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski odnotowuje w roku 1326 wieś pod nazwą Cobaczno[5]. Miejscowość należała do dystryktu drożyńskiego i występowała wówczas także pod nazwami: Kubaczyn, Kubaczina, Cubaczino[5]. Była to własność szlachecka. Król Władysław Łokietek nadał w 1326 immunitet ekonomiczny i sądowniczy Marcinowi zwanemu Domasławic dla jego dziedziny Adamowice w dystrykcie drużyńskim, do której należało m.in. ówczesne Cubaczino[5].
W dokumentach z XV wieku wymieniane są w Kubaczynie: sad, ostrów (w znaczeniu: zarośnięta wyspa rzeczna), zapust, łąki, staw rybny, struga Mogilnica oraz pola w stronę m.in. wsi Drożyn (dziś Drużyń), Kotowo i Ząbrsko (Zemsko)[5]. W 1566 roku wzmiankowany jest tu dwór zwany Obórką, Dół Kuszczyński oraz droga granowska[5].
W „Księdze uposażenia diecezji poznańskiej z roku 1510" wieś jest indeksowana pod nazwami Cubaczino lub Kubaczino, z adnotacją, że należała wówczas do parafii w pobliskim Drużyniu[6].
W książce „Transakcje chłopami w Rzeczypospolitej szlacheckiej (w. XVI - XVIII)” cytowany jest zapis przekazania pewnego chłopa zamieszkałego w XVI w. w Kubaczynie[7]:
Gniezno 29 VIII 1571
Bracia kanonik Jan i Stanisław Kokalewscy dają Wojciechowi Przyjemskiemu, kasztelanowi lądzkiemu, Marcina Gąskę ze wsi Kubaczyn.
W 1581 roku wieś szlachecka Kubaczino położona była w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[8].
„Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księztwa Poznańskiego” (wyd. 1846) zalicza Kubaczyn do wsi mniejszych w ówczesnym pruskim powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)[9]. Kubaczyn należał do okręgu bukowskiego, majętności granowskiej, której właścicielem była wówczas Klaudyna Potocka[9]. Według tej publikacji, wieś liczyła wówczas 91 mieszkańców i 11 dymów (domostw)[9].
„Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich” notuje pod hasłem Kubaczyn wieś i folwark, które usytuowane były tuż obok siebie[10]. Według tej publikacji, Kubaczyn liczył 14 domów i 79 mieszkańców (wszyscy wyznania katolickiego, 14 analfabetów)[10]. Wieś należała wówczas, podobnie jak dziś, do gminy Granowo, która przynależała z kolei do ówczesnego powiatu bukowskiego utworzonego przez pruską administrację zaborczą[10]. Najbliższa poczta działała wówczas w odległości 2 km w Granowie, natomiast stacja kolejowa oraz telegraf – w Grodzisku (oddalonym o 8 km)[10]. Wzmiankowany osobno folwark Kubaczyn liczył wówczas 3 domy oraz 42 mieszkańców[10].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 64544
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 640 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Kubaczyn. Urząd Gminy Granowo. [dostęp 2014-10-07]. (pol.).
- ↑ a b c d e f Kubaczyn. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu (Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk). [dostęp 2015-10-15].
- ↑ Józef Nowacki: Księga uposażenia diecezji poznańskiej z roku 1510. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1950, s. 313.
- ↑ Janusz Deresiewicz: Transakcje chłopami w Rzeczypospolitej szlacheckiej : (w. XVI - XVIII). Warszawa: Książka i Wiedza, 1959, s. 484.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 65.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 198-201.
- ↑ a b c d e Kubaczyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 831.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Kubaczyn, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
