Latarnia Morska Hel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Borys Kozielski (dyskusja | edycje) o 15:03, 7 lip 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Latarnia Morska Hel
Obiekt zabytkowy nr rej. A-1246 z 25.01.2005
Ilustracja
Latarnia Morska Hel
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Hel

Wysokość wieży

41,50 m

Wysokość światła

40,80 m n.p.m.

Zasięg światła

17 Mm

Charakterystyka światła

Izofazowe
Okres: 10,00 s
Blask: 5,00 s
Przerwa: 5,00 s

Data budowy

1942

Administrator

Urząd Morski w Gdyni

Położenie na mapie Helu
Mapa konturowa Helu, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Hel”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Hel”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Hel”
Położenie na mapie powiatu puckiego
Mapa konturowa powiatu puckiego, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Hel”
Ziemia54°36′00″N 18°48′46″E/54,600000 18,812778
5 lipca 2018

Latarnia Morska Hellatarnia morska na polskim wybrzeżu Bałtyku, położona w mieście Hel (powiat pucki, województwo pomorskie), na końcu Mierzei Helskiej. Administrowana przez Urząd Morski w Gdyni.

Latarnia znajduje się pomiędzy Latarnią Morską Jastarnia a Latarnią Morską Gdańsk Port Północny.

Dane techniczne

  • Położenie: 54°36'06" N 18°48'56" E
  • Wysokość wieży: 41,50 m (do górnej krawędzi radaru)
  • Wysokość światła: 40,80 m n.p.m. (38,8 m n.p.m. według niemieckiego Spisu Świateł z 1944 r.)[1], od 2013.03.01 wysokość św. 39 m[2]
  • Zasięg nominalny światła: 17 Mm (31,5 km)
  • Sektor widzialności światła: 151°-102°
  • Charakterystyka światła: izofazowe
    • Światło: 5,0 s
    • Przerwa: 5,0 s
    • Okres: 10,0 s
  • Moc źródła światła: 1000 W
  • Dwupozycyjny zmieniacz
  • Cylindryczna soczewka Fresnela

Wieża ma kształt ośmioboczny i wykonana jest z czerwonej cegły.

Od 2003 na latarni znajduje się także radar brzegowy (wysokość anteny radarowej 42,5 m n.p.m.) Systemu Kontroli Ruchu Statków VTSZatoka Gdańska oraz system automatycznej identyfikacji statków (AIS)[3][4].

Historia latarni morskiej na Helu

Pierwszą latarnię morską na Helu wybudowano już w roku 1826, a jej otwarcie miało miejsce 1 sierpnia 1827 roku. Wieża latarni miała przekrój okrągły, o wysokości 42 metrów. Była ona zasilana olejem rzepakowym. W przypadku niepogody w Helu oddawano co cztery minuty strzały z armaty. W 1910 roku podczas takiego wystrzału nastąpiła eksplozja prochu, w wyniku której zginął latarnik May. Wcześniej, około roku 1905 zbudowano na wieży maszt do dawania sygnałów flagowych[5].

W 1926 zainstalowano tam lampę naftową (palnik Arganda) z czterema soczewkami. W 1929 latarnię otynkowano i pomalowano w biało-czerwone pasy. W 1938 zainstalowano na latarni żarówkę elektryczną o mocy 3000 W. W czasie obrony Helu (1939) latarnia została wysadzona w powietrze 19 września 1939 przez polskich saperów, dla utrudnienia celowania niemieckiej artylerii. W 1942, w czasie okupacji niemieckiej, latarnię odbudowano. W 2001 latarnia przeszła remont.

Latarnię z 1942 roku wybudowano około 10 metrów na południowy wschód od fundamentu pierwszej latarni z lat 1826–1939. Do czasu remontu z 2001 roku, miejsce po fundamencie starej latarni było oznaczone kwietnikiem w betonowym murku[6], o zarysie fundamentu starej latarni, na trawniku przed nową latarnią. W ramach remontu w 2001 roku usunięto kwietnik, prowadząc przez niego nowy chodnik z kostki betonowej. Oznaczenia śladu po fundamencie latarni z 1826 roku wysadzonej w 1939 roku nie zachowano.

1 lipca 1928 latarnię odwiedził marszałek Józef Piłsudski, co upamiętnia tablica wmurowana w ścianę latarni 1 lipca 1999 roku przez stowarzyszenie "Przyjaciele Helu".

Galeria

Literatura

  • Marian Czerner: Latarnie morskie polskiego wybrzeża. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1967.

Przypisy

  1. Niemiecki Spis Świateł z 1944 r.
  2. Wiadomości Żeglarskie nr 10 z 8 marca 2013 (wiadomość nr *240 dla map i oddzielna informacja dla Spisu Świateł tom I
  3. Urząd Morski w Gdyni: System VTS – CBM. [dostęp 2017-04-17].
  4. Tymoteusz Budny. Niezawodność podsystemu radarów w systemie VTS – Zatoka. „Prace Wydziału Nawigacyjnego Akademii Morskiej w Gdyni”, 2006. Wydawnictwo Akademii Morskiej w Gdyni. ISSN 1730-1114. 
  5. Piotr Celej To dzięki nim trafiano do portów. Latarnie na dawnych zdjęciach [dostęp 21.04.2014]
  6. Przed wejściem do latarni – tam, gdzie na zdjęciu dziś widać żywopłot – za: M. Czerner, "Latarnie morskie polskiego wybrzeża"

Linki zewnętrzne