Leśny ogród botaniczny w Tharandt

Leśny ogród botaniczny w Tharandt
Forstbotanischer Garten Tharandt
	; Wejście do ogrodu od strony Kurort Hartha (nowa część)
Państwo	Niemcy
Miejscowość	Tharandt
Adres	Am Forstgarten 1, 01737 Tharandt
Powierzchnia	33,4 ha
Data założenia	1811
Projektant	Johann Heinrich Cott
	Położenie na mapie Saksonii Leśny ogród botaniczny w Tharandt
	Położenie na mapie Niemiec Leśny ogród botaniczny w Tharandt
	50°58′52,0860″N 13°34′10,9942″E/50,981135 13,569721
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Leśny ogród botaniczny w Tharandt (niem. Forstbotanischer Garten Tharandt) − ogród dendrologiczny zlokalizowany w Tharandt w Saksonii (Niemcy).

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1811 Johann Heinrich Cott założył ogród (1,7 na) wraz z ośrodkiem szkolenia leśnego. Z tego czasu pochodzą najstarsze drzewa na terenie parku. W 1815 nastąpiło pierwsze poszerzenie terenów ogrodu o okolice potoku Zeisigbach, celem poprawy zaopatrzenia w wodę. W 1816 prywatna szkoła leśna Cotta została podniesiona do rangi Królewskiej Saksońskiej Akademii Leśnej. W 1831 rozszerzono ogród do powierzchni 11 hektarów, przyłączając płaskowyż pomiędzy miejscowościami Tharandt a Zeisiggrund (w stronę Kurortu Hartha). W 1833 botanik, prof. Adam Reum, naliczył w ogrodzie 714 gatunków i odmian roślin drzewiastych. W 1842 wzniesiono Schweizerhaus, pierwszy budynek dydaktyczny na terenie parku (obecnie Sylvaticon, leśne muzeum botaniczne, sklep i sala koncertowa). W 1851 odsłonięto popiersie Cotta, autorstwa drezdeńskiego rzeźbiarza, Ernsta Rietschela. W 1874 w ogrodzie pracę podjął Gustav Büttner, późniejszy twórca koncepcji struktury botaniczno-systematycznej ogrodu. W 1880 zbudowano nową szklarnię obok szkółki drzew w centrum ogrodu (uzupełniono ją drugą w 1951). W 1905 zorganizowano pierwsze kwatery geograficzne z roślinnością drzewiastą Kaukazu i Ameryki Północnej. Rosły tu wówczas 1643 gatunki i odmiany. Z okazji wydania pierwszego drukowanego przewodnika ogrodniczego ścieżki nazwano imionami zasłużonych botaników leśnych^[1].

Działania II wojny światowej przetrwało jedynie 963 taksonów. W 1951 ogród rozrósł się o kolejne 7,1 hektara (stworzono głównie kwartały geograficzne). W 1997 działalność rozpoczął Sylvaticon i wybudowano kolejną szklarnię, w 1998 nabyto 15,4 hektara ziemi ornej, a w 1999 stworzono labirynt roślin. W 2001 powstała nowa część ogrodu (roślinność północnoamerykańska) i otwarto budynek socjalny. W 2003 wzniesiono most Zeisiggrundbrücke łączący części ogrodu. W 2006 w ogrodzie rosło 2970 taksonów. W 2016 otwarto Quercetum, nową szklarnię prezentującą kolekcję dębów^[1].

Kolekcja[edytuj | edytuj kod]

Inwentarz ogrodu obejmuje 3015 gatunków drzewiastych ze 182 rodzin (stan na 10 stycznia 2007). Jest to jedna z największych kolekcji tego typu w Europie. Ponadto ogród jest najstarszym arboretum na świecie, dzięki czemu zarówno wiek, jak i rozmiary niektórych drzew z okresu założenia mają wyjątkową wartość naukową i kulturową. Na szczególną uwagę zasługują kolekcje Aceraceae, Fagaceae i Pinaceae, a także Sorbus. Reprezentują one najbardziej obszerne kolekcje tych taksonów w Niemczech. Ponadto w ogrodzie uprawia się i rozmnaża rzadkie oraz zagrożone gatunki roślin. Ten materiał roślinny pochodzi z naturalnych lokalizacji w Rudawach i Vogtlandzie i dlatego ma dużą wartość z punktu widzenia zachowania bioróżnorodności^[2].

Dokumentacja zasobu prowadzona jest za pomocą systemu informacji ArborView 2000, opracowanego we własnym zakresie. System ten został zaadaptowany przez inne ogrody botaniczne^[2].

Stowarzyszenie[edytuj | edytuj kod]

W 1994 powstało stowarzyszenie Förderverein Forstbotanischer Garten Tharandt e. V., które wspiera ogród akcjami edukacyjnymi, public relations i atrakcyjnym rozmieszczaniem roślin towarzyszących. W 1998 stowarzyszeniu udało się nabyć 15,4 ha ziemi, które następnie udostępniło na rozbudowę parku^[3].